Του Γιώργου Δημητρομανωλάκη

Αύξηση της κερδοφορίας των τραπεζών σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το 2007 για την εφετινή χρήση, εξαιτίας της αύξησης του κόστους του χρήματος, προβλέπει ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Σύμφωνα με τον κ. Τάκη Αράπογλου οι τράπεζες θα συνεχίσουν να είναι κερδοφόρες, αλλά με χαμηλότερους ρυθμούς. 

Όσον αφορά τις επιπτώσεις της κρίσης στις τράπεζες, μετά τις ανακοινώσεις των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου, ο κ. Αράπογλου πιστεύει ότι «ο κύκλος των ζημιών δεν έχει φθάσει στο τέλος του». Παρ΄ όλα αυτά, σημειώνει ότι τα χρηματιστήρια έχουν σταθεροποιηθεί και έχουν ανακάμψει ελαφρώς, ενώ επισημαίνει ότι διανύουμε μια μεταβατική περίοδο, με τις αβεβαιότητες για το ύψος των ζημιών του τραπεζικού κλάδου, διεθνώς, και την πορεία της ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας να παραμένουν ισχυρές. «Με τα στοιχεία που έχουμε σήμερα,­ η κρίση ίσως κρατήσει και πέραν του 2008, αν και οι αγορές μπορεί να ανακάμψουν νωρίτερα», τονίζει.
 
Με τις αβεβαιότητες στην αγορά χρήματος να παραμένουν ισχυρές, η διοίκηση της Εθνικής προχωρά στην κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας ύψους 1,5 δισ. ευρώ μέσω της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της με την έκδοση προνομιούχων μετοχών και την παραίτηση των παλαιών μετόχων. Στην ουσία πρόκειται για μια ενίσχυση των εποπτικών κεφαλαίων, καθώς με την έκδοση των προνομιούχων μετοχών δεν αλλάζει η μετοχική σύνθεση. Για το 2008 θα αντληθούν περίπου 700-800 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα το 2009.

Οι προνομιούχες μετοχές πληρώνουν σταθερό μέρισμα κάθε χρόνο, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων της τράπεζας. Ως εκ τούτου έχουν χαρακτηριστικά που μοιάζουν με αυτά των ομολόγων. Το μέρισμα πληρώνεται στους προνομιούχους μετόχους ακόμα και αν η Εθνική έχει ζημιές. 

Η έκδοση προνομιούχων μετοχών επελέγη διότι εξαιτίας της κρίσης οι αγορές υβριδικών κεφαλαίων, κανονικών ομολόγων ή ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης είναι ουσιαστικά κλειστές. «Οι θεσμικοί επενδυτές που αγοράζουν όλους τους παραπάνω τίτλους στην παρούσα συγκυρία δεν είναι διατεθειμένοι να τοποθετηθούν» αναφέρει ο κ. Αράπογλου. 

«Η Εθνική διαθέτει το πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων ελληνικών τραπεζών ότι έχει άμεση πρόσβαση στη μοναδική αγορά άντλησης κεφαλαίων που λειτουργεί, λόγω και της διαπραγμάτευσης της μετοχής της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και πρέπει να το εκμεταλλευθούμε» σημειώνει ο πρόεδρός της. 

Όσον αφορά το επιτόκιο του ετήσιου κουπονιού που θα καταβάλλουν οι προνομιούχες μετοχές, αυτό υπολογίζεται περί το 7,5% ετησίως. Και αν φαίνεται υψηλό δεν είναι, συγκρινόμενο με τα επιτόκια που ισχύουν σήμερα στην αγορά. «Πριν από ένα χρόνο» λέει ο κ. Αράπογλου «μπορούσαμε να δανειστούμε για το ίδιο προϊόν με επιτόκιο Euribor συν 85 μονάδες βάσης (0,85%). Σήμερα τα περιθώρια (spreads) έχουν διευρυνθεί και πληρώνουμε 300 ως 350 μονάδες βάσης (3 - 3,5%) πάνω από το Euribor. Όμως, ­ συμπληρώνει, ­τα κεφάλαια αυτά δεν αφορούν τη ρευστότητα της τράπεζας, είναι εποπτικά, που σημαίνει ότι η τράπεζα μπορεί να δανείσει κεφάλαια ύψους ως 12 φορές πάνω από το ποσό που θα αντλήσει από την αγορά. Είναι προφανές ότι με την έκδοση αυτή η κεφαλαιακή επάρκεια της Εθνικής ενισχύεται σημαντικά.
 
Οι τίτλοι αυτοί δεν έχουν ημερομηνία λήξης. Ωστόσο, η τράπεζα έχει το δικαίωμα να τους εξαγοράσει έπειτα από 5 χρόνια. «Αν οι συνθήκες στην αγορά χρήματος είναι ευνοϊκές, έχουμε τη δυνατότητα μετά την παρέλευση της πενταετίας να αγοράσουμε πίσω τις προνομιούχες μετοχές», προσθέτει ο κ. Αράπογλου.