Της Ξανθής Γούναρη

Στην... απέξω έμεινε ο κλάδος της εστίασης το χρυσό καλοκαίρι του τουρισμού, παρότι καταγράφηκε ρεκόρ σε αφίξεις και αυξημένες εισπράξεις. Έμειναν οι τουρίστες νηστικοί; Όχι βέβαια! Οι τουρίστες που ήρθαν δεν ξόδεψαν τόσο πολύ εκτός του καταλύματός τους, είτε αυτό λεγόταν ξενοδοχείο είτε Airbnb. Όσοι έμεναν σε all-inclusive κατανάλωναν στο ξενοδοχείο, ενώ όσοι έμεναν σε κατάλυμα βραχυχρόνιας μίσθωσης προμηθεύονταν τα απαραίτητα από το σούπερ-μάρκετ.

Η Κρήτη και τα νησιά, που αντιπροσώπευαν το 2020 περίπου το 15% της αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, έχουν φτάσει πλέον κοντά στο 20%. "Το καλοκαίρι τα νησιά είναι μεγαλύτερη αγορά από τη Θεσσαλονίκη, πλησιάζουν τη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα και έχουν ξεπεράσει κατά πολύ την Πελοπόννησο", ανέφερε ο Παναγιώτης Μπορέτος, διευθύνων σύμβουλος της Circana, στο πρόσφατο συνέδριο του ΙΕΛΚΑ.

Ούτε, όμως, και οι Έλληνες βγήκαν για φαγητό. Ούτε το καλοκαίρι. Ούτε και τους προηγούμενους μήνες. Και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το επιβεβαιώνουν. Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων εστίασης υποχώρησε κατά 1,7% το τρίτο τρίμηνο του 2025, στα 3.977,11 εκατ. ευρώ, ενώ στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025 η μείωση αγγίζει το 3,3%, από 8,846 δισ. ευρώ σε 8,550 δισ.

Την ίδια ώρα, όμως, που οι ταβέρνες και τα εστιατόρια έχουν άδεια τραπέζια, σε ταχυφαγεία και streetfoodάδικα γίνεται χαμός, με τον κλάδο του QSR (quick-service restaurant) να προσελκύει, εκτός από τους Gen-Zers και Zalphas –όπως το φως τα έντομα–, και επενδυτικά κεφάλαια.

Η επέλαση των KFC και Taco Bell

Ο όμιλος Food Plus συνεχίζει την επέκτασή του με τρίτο κατάστημα Taco Bell στην Πανόρμου τις επόμενες εβδομάδες, ενώ προγραμματίζει 2-3 νέα εστιατόρια μεξικάνικου φαγητού το 2026, με στόχο τα 15 σημεία εντός πενταετίας.

Παράλληλα, πλάνα επέκτασης υπάρχουν και για την αλυσίδα τηγανητού κοτόπουλου KFC, που πρόσφατα άνοιξε νέο κατάστημα στη Λάρισα, με το δίκτυό της να φθάνει τα 22 ιδιόκτητα σημεία πανελλαδικά, απασχολώντας συνολικά περισσότερα από 650 άτομα.

Η Food Plus, franchisee της Yum International, έχει δρομολογήσει επενδύσεις σε προηγμένα σημεία με drive through, καθώς και στην ενίσχυση των υπηρεσιών διανομής, που αποτελεί ήδη κρίσιμο κομμάτι των εσόδων. Συγκεκριμένα, στον Άλιμο προγραμματίζεται επένδυση 2 εκατ. ευρώ για το τρίτο KFC drive through στην Αττική.

Ο τζίρος του ομίλου αναμένεται να φτάσει τα 50 εκατ. ευρώ, από 45,62 εκατ. ευρώ το 2024, παρά τις σημαντικές αυξήσεις σε πρώτες ύλες και λειτουργικά κόστη.

Pizza Hut και Burger King

Ο κυπριακός όμιλος PHC του Λύσανδρου Ιωάννου, με περισσότερα από 130 καταστήματα και κύκλο εργασιών άνω των 120 εκατ. ευρώ, έφερε ξανά την Pizza Hut στην ελληνική αγορά μετά την πενταετή απουσία του. Έπειτα από το άνοιγμα του πρώτου καταστήματος στο Παγκράτι –εκεί όπου στεγαζόταν η ιστορική καφετέρια "Λέντζος"– τον Δεκέμβριο 2024, ακολούθησε νέο σημείο στη Νέα Σμύρνη και οσονούπω έρχεται και νέο κατάστημα στο Χαλάνδρι, ενώ στο πλάνο βρίσκονται και τα Δυτικά Προάστια.

Τα νέα καταστήματα λειτουργούν με self-service μοντέλο, προσεγγίζοντας καταναλωτές που αναζητούν οικονομικότερες επιλογές. Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη φορά που οι Έλληνες –και συγκεκριμένα οι Αθηναίοι– έφαγαν Pizza Hut ήταν το 1989, όταν η Food Plus, ως franchisee της YUM! Brands Inc., άνοιξε την πρώτη ομώνυμη πιτσαρία στο Κεφαλάρι, στην Κηφισιά, ενώ το καλοκαίρι του 2020 ανακοινώθηκε το κλείσιμο των τελευταίων καταστημάτων.

Παράλληλα, ο όμιλος φέρνει το πρώτο Burger King στην ελληνική αγορά. Το παρθενικό κατάστημα στην Αθήνα θα ανοίξει στο Χαλάνδρι. Ας σημειωθεί ότι η δημοφιλής αλυσίδα μπέργκερ έχει ήδη παρουσία σε αρκετά αεροδρόμια της χώρας, μέσω της Select Service Partners.

Τα σχέδια της McDonald's

Η Premier Capital Ελλάς, που διαχειρίζεται την αλυσίδα McDonald's στην Ελλάδα, τον Νοέμβριο άνοιξε νέο εστιατόριο στον Κορυδαλλό, επενδύοντας 1,2 εκατ. ευρώ. Πλέον λειτουργεί 35 εστιατόρια, με στόχο τα 50 έως το 2028 και 3.000 εργαζομένους.

Οι πωλήσεις το 2024 αυξήθηκαν κατά 6%, στα 108,9 εκατ. ευρώ, εξυπηρετώντας πάνω από 11,5 εκατομμύρια επισκέπτες. Η εταιρεία πραγματοποίησε επενδύσεις άνω των 4,4 εκατ. ευρώ για νέα εστιατόρια και ψηφιακό εκσυγχρονισμό, ενώ ανέπτυξε νέο κέντρο διανομής στον Ασπρόπυργο, επένδυση 6,5 εκατ. ευρώ, για την υποστήριξη της ανάπτυξης της επόμενης δεκαετίας.

Η Ελλάδα αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη αγορά του ομίλου Premier Capital plc, συμβάλλοντας κατά 15% στα συνολικά έσοδα του ομίλου, ο οποίος λειτουργεί 194 εστιατόρια σε έξι χώρες.

Το φαινόμενο Jackaroo

Το πιο εντυπωσιακό success story είναι το Jackaroo, με εμπνευστή τον Μιχάλη Μαντζουράνη. Η επιτυχία προσέλκυσε τον όμιλο Vivartia, που εξαγόρασε τον Μάρτιο 2025 το 60% της εταιρείας, ενώ ο Μαντζουράνης διατήρησε το 40% και τη διευθυντική ευθύνη.

Το στρατηγικό πλάνο της αλυσίδας, που διαθέτει ήδη 8 καταστήματα, ένα εκ των οποίων στη Θεσσαλονίκη, προβλέπει άνοιγμα στη Λάρισα έως το τέλος του έτους, με σχέδια για Ηράκλειο και Πάτρα, ενώ δεν αποκλείεται επέκταση στην Κύπρο. Παράλληλα, η Red Meat έχει λανσάρει και νέα μονοθεματικά εμπορικά σήματα, όπως το Krispy by Jackaroo στην Αιόλου.

Η Red Meat Α.Ε., πίσω από το Jackaroo, κατέγραψε το 2024 κύκλο εργασιών 7,48 εκατ. ευρώ, με καθαρά κέρδη 953.000 ευρώ και περιθώριο κέρδους 12,7%, από τα υψηλότερα στον κλάδο.

Η νέα πραγματικότητα

Η αγορά της εστίασης παρουσιάζει δύο αντίθετες εικόνες: τα κενά τραπέζια των παραδοσιακών επιχειρήσεων και τις ουρές στα σημεία γρήγορου φαγητού. Μια διχοτόμηση που αποτυπώνει την αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών σε μια εποχή οικονομικής πίεσης, όπου η προσιτή τιμή έχει γίνει το κύριο κριτήριο επιλογής.

Τα ταχυφαγεία και τα street food προσφέρουν προβλέψιμο κόστος, ταχύτητα, ισχυρή παρουσία σε delivery πλατφόρμες και απευθύνονται σε νεότερες γενιές που κινούνται μέσω social media. Οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις εστίασης, αντίθετα, πνίγονται από τις αυξήσεις σε ενοίκια, ενέργεια, μισθούς και πρώτες ύλες.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο"