Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Σε βελτίωση των κεφαλαίων των τραπεζών οδηγεί η κερδοφορία τους και η αύξηση των μερισμάτων στου μετόχους τους. Αυτό επιτυγχάνεται με την απάλειψη αυξημένων ποσών από τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις από τα ίδια κεφάλαιά τους. Η αύξηση της κερδοφορίας και η αύξηση των μερισμάτων στους μετόχους μειώνει περισσότερο το ποσό των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (Deferred Tax Credits - DTCs) από τα κεφάλαια.

Πρόκειται για συμφωνία που έκαναν οι τράπεζες με τις εποπτικές αρχές επισπεύδοντας την απάλειψη των DTCs η οποία ξεκίνησε ήδη με την καταβολή των μερισμάτων από τα κέρδη του 2024 και θα συνεχισθεί με τα μερίσματα που θα καταβληθούν από τα κέρδη του 2025. Οι αποσβέσεις εκτιμάται ότι θα επιταχυνθούν φέτος με τις τράπεζες να έχουν προβλέψει μεγάλα μερίσματα. 

Οι ελληνικές τράπεζες συμφώνησαν να αυξήσουν τα ποσά των DTC που σβήνουν από τα κεφάλαιά τους, κατά το 29% του ποσού που διανέμουν με τα κέρδη τους.

Για να γίνει κατανοητό με το πλέον απλοϊκό παράδειγμα, αυτό σημαίνει ότι για μερίσματα συνολικά 1,9 δισ. ευρώ που κατέβαλαν οι συστημικές τράπεζες το 2025, έσβησαν ταυτόχρονα και το 29% αυτό του ποσού από τα DTC που ακόμα περιλαμβάνονται στα ίδια κεφάλαιά τους. Σε αδρές γραμμές αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες απάλειψαν επιπλέον DTCs 551 εκατ. ευρώ συνολικά.

Αν δηλαδή μία τράπεζα δίνει μέρισμα 100 εκατ. ευρώ φέτος από τα καθαρά κέρδη της (αφού δηλαδή καταβάλει τους φόρους), θα σβήσει από τα κεφάλαιά της και 29 εκατ. ευρώ επιπλέον για να απαλείψει τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις.

Με τον τρόπο αυτό οι ελληνικές τράπεζες έχουν επισπεύσει το πρόγραμμα απάλειψης αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων, το οποίο αρχικά αναμενόταν να ολοκληρωθεί το 2040-2041. Η πρόβλεψη τώρα είναι ότι μέχρι το 2032-2034, τα DTCs θα έχουν εξαλειφθεί από τους κεφάλαια όλων των τραπεζών.

Πως ανέλυσε το θέμα η S&P

Η συμφωνία αυτή άνοιξε το δρόμο για αύξηση των μερισμάτων από τις τράπεζες, ενώ συνέβαλε και στις περαιτέρω αναβαθμίσεις τους από τους οίκους αξιολόγησης. Σε ανάλυσή του μετά την επίτευξη της συμφωνίας το 2024, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P σημείωνε μεταξύ άλλων:

"Οι ελληνικές τράπεζες έχουν ανακοινώσει το σχέδιό τους για γρήγορη απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων, 'χτίζοντας' πάνω στη δυναμική της κερδοφορίας τους. Τα DTCs ήταν αρχικά προγραμματισμένο να αποσβεσθούν πλήρως ως το 2041, αλλά οι τράπεζες τώρα σχεδιάζουν μια ετήσια επιπλέον απόσβεση 130 - 190 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 29% των σχεδιαζόμενων διανομών στους μετόχους.

Αυτή η επιτάχυνση θα πρέπει να ανοίξει τον δρόμο για τη δημιουργία μιας πιο καθαρής κεφαλαιακής βάσης, εξαφανίζοντας πλήρως τα DTCs μέχρι το 2032 - 2034 και φέρνοντας το ποσοστό συμμετοχής των DTCs στον βασικό κεφαλαιακό δείκτη (CET1) έως το 2027:

- στο 20% για τη Eurobank, 

-σε περίπου 25% για την Alpha Bank και την Εθνική Τράπεζα και 

-σε 30% για την Πειραιώς.

Αυτό που ενδιαφέρει, βεβαίως, περισσότερο τους μετόχους είναι ότι η επιτάχυνση της απόσβεσης των DTCs θα συμβαδίσει με την αύξηση των δικών τους ανταμοιβών σε μετρητά και επαναγορά μετοχών. Για τα κέρδη του 2024 η Eurobank θα ανεβάσει τον συντελεστή διανομής στο 50%, η Εθνική στο 40% και οι Πειραιώς και Alpha στο 35%, με την προοπτική οι συντελεστές να φθάσουν για όλες τις τράπεζες το 50% για τα κέρδη του 2025".

Αναλυτές διευκρινίζουν ένα άλλο σημείο που προβληματίζει τους μετόχους των τραπεζών. Αν μία τράπεζα έχει καθαρά κέρδη 1 δισ. ευρώ και διανείμει 500 εκατ. ευρώ στους μετόχους, θα σβήσει και DTCs 145 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα διαθέσει από τα κέρδη της για μερίσματα και απάλειψη των DTCs 645 εκατ. ευρώ, άρα τα ίδια κεφάλαιά της θα ενισχυθούν με 335 εκατ. ευρώ. "Είναι καθαρά θέμα κερδών", λένε οι αναλυτές. 

Πόσο μείωσε τα DTCs κάθε τράπεζα

Πριν τη συμφωνία με τις εποπτικές αρχές το ύψος των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων DTCs ανά τράπεζα το 2024, είχε ως εξής:

-Eurobank: Τα αρχικά DTCs ύψους 3,117  δισ. ευρώ, υποχώρησαν σε 2,88 δισ. ευρώ στις 30 Σεπτεμβρίου και η μείωσή τους επιταχύνθηκε περαιτέρω σε 2,738 δισ. ευρώ με απόσβεσή του από το 2025 στο 34% των ιδίων κεφαλαίων.

-Πειραιώς: Τα αρχικά DTCs ύψους 3,211 δισ. ευρώ μειώθηκαν σε 2,9 δισ. ευρώ έως τις 30 Σεπτεμβρίου και μετά από επιπλέον επιτάχυνση απόσβεσης για εποπτικούς σκοπούς, σε 2,863 δισ. ευρώ.

-Εθνική Τράπεζα: : Τα αρχικά DTCs ύψους 3,6 δισ. ευρώ, έως τις 30 Σεπτεμβρίου φέτος μειώθηκαν σε 3,3 δισ. ευρώ. 

-Alpha Bank: Τα αρχικά DTCs ύψους 2,499 δισ. ευρώ, μειώθηκαν σε περίπου 2,2 δισ. ευρώ, έως τις 30 Σεπτεμβρίου, φέτος.