Της Ξανθής Γούναρη

Θα μπορούσε να ήταν ανέκδοτο, αλλά δεν είναι: Κατά το σωτήριο έτος 2025 κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσοι ανελκυστήρες υπάρχουν στην Ελλάδα! Δηλαδή ένα μεταφορικό μέσο που δουλεύει 365 ημέρες τον χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο, απλά λειτουργεί στο κενό. Τα νούμερα που ακούγονται έχουν εύρος από 600.000 έως 800.000, μπορεί και 900.000, με τους μισούς περίπου να μην είναι καν δηλωμένοι. Το κίνητρο; Βάσει νομοθεσίας, αν δεν είναι δηλωμένος ο ανελκυστήρας, δεν υπάρχει υποχρέωση συντήρησης. Έτσι απλά.

Κι όμως σε αυτό το απίθανο - αλλά αληθινό - σκηνικό της ελληνικής πραγματικότητας, το ασανσέρ made in Greece έχει πολύ καλό όνομα στο εξωτερικό και οι εξαγωγές του κλάδου το αποδεικνύουν. Μεταξύ αυτών μια εταιρεία από τη Νιγρίτα Σερρών, η Metron Αυτοματισμοί, που ξεκίνησε το 1988 από μια "τρελή ιδέα" του πολιτικού μηχανικού Γιάννη Σάνδρου για να κατασκευάσει σε ένα μηχανουργείο αυτόματες πόρτες κτιρίων για το ΚΤΕΟ της περιοχής και σήμερα εξάγει ανελκυστήρες και εξαρτήματα σε πάνω από 50 χώρες, από την κεντρική Ευρώπη και το Ισραήλ μέχρι το Ντουμπάι, ενώ ετοιμάζεται να κατακτήσει και την αμερικανική αγορά.

Τριάντα χρόνια μετά την επίσημη ενασχόληση της εταιρείας με τα ασανσέρ, καθώς στο μεταξύ ο ιδρυτής συνειδητοποίησε ότι οι αυτόματες πόρτες κτιρίων είχαν πολύ μικρό margin αντιθέτως με εκείνες των ανελκυστήρων, η Άννα και ο Βασίλης, η δεύτερη γενιά της οικογένειας, επίσης μηχανικοί, έχουν αναλάβει να "ανεβάσουν" τη Metron ακόμη ψηλότερα. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας αναμένεται να κλείσει εφέτος περίπου στα 25 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 11% σε σχέση με πέρυσι, ενώ τα κέρδη προ φόρων κινούνται σταθερά στο 9-10% την τελευταία τριετία.

Άλμα 140% σε μια δεκαετία

"Φέτος, σε σχέση με την περσινή χρονιά, θα κερδίσουμε γύρω στο 11%. Θα είμαστε κοντά στα 25 εκατ. ευρώ. Είναι και καλύτερο από ό,τι περιμέναμε", λέει στο Capital ο Co-CEO της Metron, Βασίλης Σάνδρος, εξηγώντας ότι η αυξημένη ζήτηση τόσο στην ελληνική αγορά όσο και σε αγορές του εξωτερικού συνέβαλε στα θετικά αποτελέσματα.

Η τελευταία δεκαετία υπήρξε καθοριστική για την εταιρεία, καθώς σημείωσε αύξηση άνω του 140% στον ετήσιο κύκλο εργασιών, πάνω από 500% ανάπτυξη στην ελληνική αγορά και ενίσχυση των εξαγωγών κατά 50%. Σήμερα, οι εξαγωγές αντιστοιχούν στο 65% του τζίρου, με την ελληνική αγορά να συμβάλλει στο υπόλοιπο 35% - ένα ποσοστό που έχει βελτιωθεί εντυπωσιακά από το 10% που ήταν το 2014-2015, όταν οι εξαγωγές έφταναν το 90%.

Ένα σημαντικό κομμάτι της επιτυχίας του 2025 οφείλεται στο γεγονός ότι η εταιρεία άρχισε να βλέπει τα αποτελέσματα από τις επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του έτους, αν και ακόμα δεν έχουν αποδώσει πλήρως. "Το 2026 θα είναι ακόμη καλύτερη χρονιά και στόχος μας είναι να παραμείνουμε σε διψήφιο ποσοστό αύξησης, τονίζει ο Co-CEO.

Επενδύσεις 11 εκατ. ευρώ σε δύο κύματα

Η Metron ολοκληρώνει ένα επενδυτικό πρόγραμμα τριετίας (2024-2026) ύψους 8 εκατ. ευρώ εστιάζοντας στην αύξηση της παραγωγικής της δυναμικότητας κατά 30% και στην ψηφιοποίηση των λειτουργιών και διαδικασιών της, πάνω στη βάση νέου, εξελιγμένου ERP, ενώ ετοιμάζει ήδη το επόμενο, ύψους 3 εκατ. ευρώ, που θα ξεκινήσει από το 2026 και θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του αναπτυξιακού νόμου.

Το νέο επενδυτικό πλάνο στοχεύει στην περαιτέρω ψηφιοποίηση της παραγωγής με καινούργια μηχανήματα, περισσότερα ρομποτικά συστήματα - τα οποία ξεκίνησαν να εγκαθίστανται ήδη από το προηγούμενο πρόγραμμα - καθώς και λογισμικά διαχείρισης παραγωγής, monitoring, ποιοτικού ελέγχου και διαχείρισης αποθήκης. Στα σχέδια περιλαμβάνεται και η δημιουργία νέου, μεγαλύτερου καταστήματος στην Αθήνα, πιθανόν το 2027, πιο κοντά στο κέντρο σε σχέση με τη σημερινή εγκατάσταση στις Αχαρνές. όπου σήμερα στεγάζονται έκθεση, αποθήκη και γραφεία.

Το μεγάλο στοίχημα της Βόρειας Αμερικής

Το μεγαλύτερο στοίχημα της Metron βρίσκεται πέρα από τον Ατλαντικό. Η εταιρεία προετοιμάζει την είσοδό της στην αγορά της Βόρειας Αμερικής, έχοντας πρόσφατα δημιουργήσει νέα εταιρεία στις ΗΠΑ σε συνεργασία με τοπικούς συνεργάτες για τη διανομή των προϊόντων της.

Η εταιρεία, σύμφωνα με τον κύριο Σάνδρο σχεδιάζει σταδιακή είσοδο με διαφοροποιημένη στρατηγική: προμήθεια ημιέτοιμων προϊόντων που ολοκληρώνονται επί αμερικανικού εδάφους, ώστε να αποφεύγονται οι δασμοί.

Σε πρώτη φάση η οικογενειακή επιχείρηση στοχεύει στον οικιστικό τομέα, όπου οι ανάγκες είναι ιδιαίτερα υψηλές και τα standards αυστηρά. Η κάλυψη της αμερικανικής και καναδικής αγοράς σχεδιάζεται να γίνει βήμα-βήμα, με τον κύριο Σάνδρο να εκτιμά ότι μέσα στο 2026 θα φανεί το πρώτο εμπορικό αποτέλεσμα.

Ισχυρό αποτύπωμα σε κεντρική Ευρώπη και Ισραήλ  

Σήμερα, η ισχυρότερη παρουσία της Metron στο εξωτερικό εντοπίζεται στην κεντρική Ευρώπη και συγκεκριμένα σε Τσεχία, Σλοβακία, Πολωνία και Ουγγαρία, μια τετράδα χωρών που η εταιρεία αντιμετωπίζει ως ενιαία ζώνη. Σε επίπεδο μεμονωμένης χώρας, το Ισραήλ αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα την καλύτερη αγορά της σερραϊκής εταιρείας εκτός συνόρων, γεγονός που δείχνει και το μέγεθος με το οποίο η εταιρεία επηρεάστηκε από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Η Metron έχει παρουσία στο Ισραήλ εδώ και πολλά χρόνια, αλλά είναι παρούσα και σε αραβικές χώρες, όπως Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Λίβανος και Ομάν. "Στο Ισραήλ ήδη τους τελευταίους μήνες, ακόμα και πριν φτάσουμε στην κατάπαυση του πυρός, βλέπουμε ότι τα πράγματα εξομαλύνονται", τονίζει ο κύριος Σάνδρος.

Για τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής, οι περιορισμοί στη διώρυγα του Σουέζ συνεχίζουν να επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα. "Τα πλοία με τα προϊόντα μας πρέπει να κάνουν το ταξίδι γύρω από την Αφρική. Άρα κάνει τους χρόνους παράδοσής μας πάρα πολύ μεγάλους και μας καθιστά μη ανταγωνιστικούς", εξήγησε ο Co-CEO. Παρά τις προκλήσεις, από την εξομάλυνση της κατάστασης η εταιρεία προσδοκά να διατηρήσει τη θέση της στην αγορά.

Αναφορικά με την κεντρική Ευρώπη, το 2023 και το 2024 ήταν πιο δύσκολες χρονιές, ενώ το 2025 είναι πολύ καλή χρονιά για την περιοχή και για τα αποτελέσματα της εταιρείας.

Από τους 5 εργαζόμενους στους 270

Σήμερα, η εταιρεία απασχολεί 270 εργαζόμενους στο εργοστάσιο της στη ΒΙ.ΠΕ. Σερρών από μόλις 5 όταν ξεκίνησε και εκτελεί περίπου 4.000 έργα ετησίως, από τα οποία τα δύο τρίτα αφορούν ολοκληρωμένα συστήματα και το υπόλοιπο επιμέρους κομμάτια ανελκυστήρων. Με την πλήρη αξιοποίηση των επενδύσεων, η δυναμικότητα αναμένεται να ξεπεράσει τα 5.000 έργα.

Η εταιρεία λειτουργεί αποκλειστικά σε B2B επίπεδο, συνεργαζόμενη με 1.500-1.600 εγκαταστάτες, χωρίς να ασχολείται με τον τελικό καταναλωτή - μια επιλογή που, όπως επισημαίνει ο κύριος Σάνδρος, αποτελεί βασικό λόγο που πολλοί συνεργάτες επιλέγουν τη συνεργασία με τη Metron.

"Δεν υπάρχει λόγος να πουλήσουμε"

Παρά το έντονο ενδιαφέρον που έχει λάβει από επενδυτές από το 2019 όταν η οικογένεια Σάνδρου ξανά έγινε κάτοχος του 100% της εταιρείας αγοράζοντας το μετοχικό μερίδιο από τον όμιλο της Alumil, δεν υπάρχει πρόθεση πώλησης. "Από το 2019 μέχρι και σήμερα, έξι χρόνια μετά, έχουμε λάβει ενδιαφέρον από πολλούς και διάφορους για να επενδύσουν ή να πάρουν κομμάτι της εταιρείας. Η αλήθεια είναι ότι η απάντησή μας είναι αρνητική", αναφέρει ο κύριος Σάνδρος.

Οι λόγοι είναι σαφείς: "Ο δανεισμός μας είναι πολύ χαμηλός. Οι κερδοφορίες μας είναι πολύ καλές. Το επενδυτικό πλάνο και το πώς εξελίσσεται η εταιρεία πάνε καλά. Δεν υπήρχε κάποιος λόγος για να γίνει κάτι τέτοιο", επισημαίνει. "Αυτή τη στιγμή έχουμε καλύτερες επιλογές από το να έρθει ένα fund που απλά θα μας λέει, θέλω 10% απόδοση τον χρόνο", σημειώνει ο Co-CEO.

Η εταιρεία έχει ανοιχτή γραμμή με όλες τις τράπεζες και δυνατότητα να αντλήσει κεφάλαια αν χρειαστεί, προσθέτοντας ότι υπάρχει και το ενδεχόμενο εισόδου στο Χρηματιστήριο, αν και δεν είναι κάτι που υπάρχει στη σκέψη της οικογένειας αυτή τη στιγμή.