Στο πώς προέκυψε η ιστορική συμφωνία κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων για την αναμόρφωση του πλαισίου επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, αλλά και τι σηματοδοτεί για τους εργαζομένους, τις επιχειρήσεις και τον κοινωνικό διάλογο αναφέρθηκε μιλώντας στο RealFM ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος. 

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒ, η συμφωνία ήταν προϊόν μιας μακράς διαδικασίας τεχνικής διαπραγμάτευσης, με πολλές ανοιχτές συνεδριάσεις στις οποίες όλοι οι κοινωνικοί εταίροι κατέθεσαν αναλυτικά τις θέσεις τους. Ακολούθησε ένας στοχευμένος διάλογος μεταξύ των προέδρων, ο οποίος –όπως διευκρίνισε– δεν διήρκεσε επτά μήνες, αλλά λιγότερο.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η νέα συμφωνία "δημιουργεί προϋποθέσεις για ουσιαστικό διάλογο", σε αντίθεση με το προηγούμενο νομικό πλαίσιο, που συχνά οδηγούσε σε τυπικές συζητήσεις και άμεση προσφυγή στον ΟΜΕΔ. 

Ο κ. Θεοδωρόπουλος επισήμανε ότι η ελληνική αγορά εργασίας αντιμετωπίζει πλέον σοβαρές ελλείψεις προσωπικού σε όλα τα επίπεδα. Οι μεγαλύτερες καταγράφονται στους ανειδίκευτους, με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις να αναζητούν λύση μέσω μετακλήσεων από το εξωτερικό. Ταυτόχρονα, υπάρχουν σημαντικά κενά σε ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό αλλά και σε επαγγέλματα της νέας οικονομίας, όπως μηχανικοί Η/Υ και software developers. 

Τι αλλάζει με το νέο πλαίσιο

Το νέο σύστημα, που θα τεθεί σε ισχύ αφού πρώτα νομοθετηθεί, επιτρέπει πραγματικό και παραγωγικό διάλογο. Ξεπερνιούνται τα τυπικά κωλύματα που εμπόδιζαν την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, ενώ η διαδικασία θα εφαρμόζεται στις νέες ΣΣΕ που θα υπογραφούν στο εξής. 

Αν και ο ίδιος τόνισε ότι οι ελλείψεις προσωπικού δεν αποτελούν αντικείμενο της συμφωνίας, σημείωσε ότι κάθε νέα σύμβαση θα οδηγεί σταδιακά σε αυξήσεις αμοιβών. Ο μηχανισμός επεκτασιμότητας διασφαλίζει ότι οι αυξήσεις αυτές θα ισχύουν για όλους τους εργαζομένους του κλάδου, ανεξαρτήτως εάν οι επιχειρήσεις είναι μέλη του ΣΕΒ ή όχι. 
Η σύμβαση Μετάλλου

Ενδεικτικό της αλλαγής είναι η σύμβαση του κλάδου Μετάλλου, που αφορά πάνω από 65.000 εργαζόμενους. Παρά το ότι είχε υπογραφεί με την Ομοσπονδία Εργαζομένων Μετάλλου, δεν μπορούσε να επεκταθεί λόγω του προηγούμενου αυστηρού πλαισίου. Με το νέο σύστημα, εφόσον υπάρξει υπογραφή από τον ΣΕΒ και συνυπογραφή της ΓΣΕΕ, ο υπουργός Εργασίας μπορεί να την κηρύξει καθολική, αναγνωρίζοντας "κατά πλάσμα δικαίου" τη συνδρομή της προϋπόθεσης του 40%. 

Ο νέος ρόλος της ΓΣΕΕ

Η ΓΣΕΕ, που μέχρι σήμερα υπέγραφε μόνο την Εθνική Γενική ΣΣΕ, αποκτά πλέον τη δυνατότητα να συνυπογράφει και εθνικές κλαδικές συμβάσεις. Αυτό, όπως τόνισε, επανατοποθετεί τη Συνομοσπονδία σε ουσιαστικό ρόλο στον κοινωνικό διάλογο – ρόλο που είχε υποβαθμιστεί μετά την αλλαγή του πλαισίου για τον κατώτατο μισθό. 

Τι σημαίνει για τις μικρές επιχειρήσεις

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ απέρριψε ως αβάσιμη την ανησυχία ότι οι μικρές επιχειρήσεις θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τις μεγάλες. "Ισχύει το αντίθετο", δήλωσε: μέχρι τώρα μόνο τα μέλη του ΣΕΒ ήταν υποχρεωμένα να εφαρμόζουν τις συμβάσεις, δημιουργώντας ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Με την καθολική εφαρμογή, όλοι λειτουργούν πλέον με τους ίδιους όρους. 

Ο κ. Θεοδωρόπουλος παραδέχτηκε ότι κανένα μεγάλο θέμα δεν λύνεται με μία μόνο παρέμβαση. Ωστόσο χαρακτήρισε τη συμφωνία "κρίσιμη", επειδή θεσμοθετεί έναν σοβαρό μηχανισμό διαλόγου και αυξάνει τις πιθανότητες υπογραφής περισσότερων κλαδικών συμβάσεων, κάτι που αποτελεί και ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας. 

Τα επιμέρους κοινωνικά θέματα –όπως το ισπανικό μοντέλο, οι προβλέψεις για ελλείψεις προσωπικού, οι μηχανισμοί αναπροσαρμογής μισθών και τα μέτρα για εργαζόμενες μητέρες– θα αποτελέσουν αντικείμενο των μελλοντικών κλαδικών διαπραγματεύσεων. "Πρώτα πρέπει να υπάρξει τραπέζι διαλόγου, κάτι που μέχρι σήμερα δεν λειτουργούσε", ανέφερε. 

Η συμφωνία, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒ, αποτελεί σημείο καμπής: "Η χθεσινή συμφωνία δείχνει ότι όλες οι πλευρές προσέρχονται με καλή πίστη και διάθεση να ξαναχτίσουν έναν ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο".