Του Στάθη Βασιλόπουλου 

Το τηλεοπτικό τοπίο στην Ελλάδα έχει υποστεί σημαντικές μεταβολές τα τελευταία χρόνια, με τον κλάδο των ελεύθερων καναλιών να αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις. Η μείωση της τηλεθέασης, σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους παραγωγής τηλεοπτικού περιεχομένου, διαμορφώνει ένα πιο απαιτητικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον για τους τηλεοπτικούς παρόχους. Παράλληλα, η συνεχώς αυξανόμενη διείσδυση της συνδρομητικής τηλεόρασης και των πλατφορμών streaming διαφοροποιεί τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές επιλέγουν και καταναλώνουν περιεχόμενο, επηρεάζοντας την κατανομή των διαφημιστικών εσόδων και τις στρατηγικές ανάπτυξης των καναλιών. 

Στην Ελλάδα, η διείσδυση της συνδρομητικής τηλεόρασης φτάνει περίπου στο 30% και τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σταθερή ανοδική τάση, με στόχο να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, κοντά στο 50%. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό αυτό είναι πιθανό να είναι υψηλότερο, καθώς τα στοιχεία αφορούν μόνο τους συνδρομητές των Cosmote TV, Nova και Vodafone TV. Οι πάροχοι Over the Top (OTT), όπως Netflix, Amazon και Cinobo, δεν δημοσιοποιούν δεδομένα για τους συνδρομητές τους, με αποτέλεσμα η συνολική εικόνα της αγοράς να παραμένει εν μέρει ασαφής.

Οι παραδοσιακοί τηλεοπτικοί σταθμοί βλέπουν την αλλαγή στις προτιμήσεις του κοινού να γίνεται ολοένα πιο έντονη, με τα νούμερα τηλεθέασης να βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα και τη διαφημιστική πίτα να συρρικνώνεται. Για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί, στρέφονται σε νέες στρατηγικές που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων σύναψη συμμαχιών και επενδύσεις στις δικές τους ψηφιακές πλατφόρμες, προσπαθώντας να προσεγγίσουν το κοινό εκεί που πλέον περνά τον χρόνο του. 

Η τρέχουσα τηλεοπτική σεζόν προβλέπεται κρίσιμη για την ανθεκτικότητα των καναλιών και θα δοκιμάσει για ακόμα μια φορά την ικανότητά τους να προσαρμοστούν σε μια αγορά που μεταβάλλεται με ταχύ ρυθμό, ενώ οι προβλέψεις για το τελικό ύψος της συνολικής διαφημιστικής δαπάνης τη φετινή χρονιά παραμένουν αβέβαιες.

Οι οικονομικές επιδόσεις των ελεύθερων καναλιών 

Η ανάλυση της προηγούμενης χρονιάς για τους βασικούς "παίκτες" της ελεύθερης τηλεόρασης δείχνει μικτή εικόνα στις οικονομικές τους επιδόσεις, με ορισμένους να καταγράφουν πρόοδο και άλλους να αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Με εξαίρεση τον όμιλο Alter Ego (περιλαμβάνει και τον κλάδο τηλεόρασης του Mega), τον ΑΝΤ1 και την ΕΡΤ, η οποία έχει ως βασικό της έσοδο το ανταποδοτικό τέλος, τα υπόλοιπα ελεύθερα τηλεοπτικά κανάλια εμφάνισαν την περσινή χρονιά ζημιογόνα αποτελέσματα. 

O όμιλος Alter Ego, που περιλαμβάνει και το Mega, κατέγραψε την περσινή χρονιά συνολικά έσοδα της τάξεως των 124,4 εκατ. ευρώ έναντι 108,4 εκατ. της χρήσης 2023, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 14,8%. Τα καθαρά κέρδη του ομίλου, που στις αρχές του 2025 εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά 180% και ανήλθαν σε 10,9 εκατ. ευρώ έναντι 3,9 εκατ. ευρώ το 2023. Σε επίπεδο χρηματοοικονομικής θέσης, το 2024 ήταν ένα έτος περαιτέρω ισχυροποίησης της κεφαλαιακής διάρθρωσης και της ρευστότητας του Ομίλου. Τα ενοποιημένα ίδια κεφάλαια ανήλθαν στις 31.12.2024 στο ποσό των 71,3 εκατ., ενώ τα καθαρά ταμειακά διαθέσιμα (μείον δανεισμός εξαιρουμένων των υποχρεώσεων από μισθώσεις) διαμορφώθηκαν σε 5,4 εκατ. Το Mega ήταν ο πρώτος τηλεοπτικός σταθμός σε τηλεθέαση στην Ελλάδα για τη χρήση 2024 σε σύνολο κοινού, με μερίδιο τηλεθέασης 13%. Για φέτος αναμένεται περαιτέρω ενίσχυση των αποτελεσμάτων του ομίλου από την εξαγορά των Newsit και Tlife καθώς και από υλοποίηση του επενδυτικού πλάνου του ομίλου. Επιπλέον ο κύκλος εργασιών αναμένεται να κινηθεί ανοδικά έναντι του προηγούμενου έτους, κυρίως λόγω της εκτιμώμενης αύξησης των εσόδων από διαφημιστικές υπηρεσίες. Να σημειωθεί ότι τον περασμένο Μάρτιο ο όμιλος επέκτεινε τη δραστηριότητά του στη λειτουργία νέων fast channels, με τη λειτουργία του Mega News.

H περσινή χρονιά για τον AΝΤ1 είχε θετικό πρόσημο καθώς ο τηλεοπτικός σταθμός αύξησε τον κύκλο εργασιών του στα 96,88 εκατ. έναντι 90,28 εκατ. το 2023, ενώ κατάφερε να περάσει στην κερδοφορία. Πιο συγκεκριμένα, τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 1,68 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 52,68 εκατ. το 2023, με το κανάλι να πετυχαίνει ολική ανατροπή. Ο ΑNT1 στη διάρκεια της περσινής χρονιάς αύξησε το μερίδιό του στη διαφήμιση στα 76,5 εκατ., από 66,64 εκατ. το 2023. Αξιοσημείωτη μεταβολή σημειώθηκε στη διάρθρωση των ιδίων κεφαλαίων, τα οποία από αρνητικό υπόλοιπο 44,63 εκατ. το 2023, διαμορφώθηκαν σε θετικά κεφάλαια ύψους 16,86 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των υποχρεώσεων μειώθηκε στα 338.121.701 ευρώ από 395.251.911 ευρώ το 2023. 
Ο Alpha κατέγραψε αύξηση εσόδων κατά 1,51% σε σχέση με το 2023, με τον κύκλο εργασιών να φτάνει τα 78,68 εκατ. ευρώ από 77,51 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, οι ζημίες του μειώθηκαν αισθητά, κλείνοντας στα 1,28 εκατ. ευρώ από 7,88 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά. Τα αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στα 8,16 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί πως ο σταθμός κατέγραψε πτώση στην τηλεθέαση σε σχέση με το 2023. Συγκεκριμένα, το 2024 είχε μέσο όρο τηλεθέασης 11,2%, έναντι 12,6% το 2023. Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός της εταιρείας ανήλθε σε 31.186.563 ευρώ το 2024 από 23.479.524 ευρώ το 2023. Τα μακροπρόθεσμα δάνεια ανήλθαν σε 24.423.702 ευρώ έναντι 30.166.177 ευρώ το 2023. 

Το Star Channel, από την πλευρά του, έκλεισε την περσινή χρήση με βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη, με τον κύκλο εργασιών του καναλιού να αυξάνεται κατά 12,37% στα 69,19 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 61,57 εκατ. ευρώ το 2023. Τα έσοδα από διαφημίσεις σημείωσαν επίσης άνοδο, φτάνοντας τα 59 εκατ. ευρώ από 52 εκατ. ευρώ, ενώ οι καθαρές ζημίες περιορίστηκαν αισθητά στα 2,62 εκατ. ευρώ από 14,01 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Να σημειωθεί ότι οι μέτοχοι προχώρησαν σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 11 εκατ. ευρώ κατά τη διάρκεια της χρήσης, ενισχύοντας τη χρηματοοικονομική θέση του καναλιού. Ο μέσος αριθμός απασχολούμενων το 2024 ανήλθε σε 345 άτομα, έναντι 350 το 2023. Το κόστος πωλήσεων διαμορφώθηκε σε 58,56 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 5,72% σε σχέση με το 2023, όταν ανερχόταν σε 62,11 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, το κόστος διοικητικής λειτουργίας υποχώρησε σε 6,8 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 6,99 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Ο μέσος όρος τηλεθέασης διατηρήθηκε σχεδόν στα ίδια επίπεδα με το 2023, 9,5% έναντι 9,3%. Όπως αναφέρει στις οικονομικές της καταστάσεις η Νέα Τηλεόραση, εταιρεία η οποία ελέγχει το Star Channel, το 2025 συμφωνήθηκε η έκδοση Κοινού Ομολογιακού Δανείου (ΚΟΔ) συνολικού ύψους 20,07 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή ισόποσου βραχυπρόθεσμου τραπεζικού δανεισμού προς τράπεζα. 

Ο κύκλος εργασιών του ΣΚΑΪ παρουσίασε το 2024 μείωση σε ποσοστό 3,53% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση. Συγκεκριμένα ο τζίρος ανήλθε στο ποσό των 60,46 εκατ. ευρώ, έναντι 62,6 που ήταν το 2023, κυρίως λόγω πτώσης των τηλεοπτικών εσόδων. Η περσινή χρονιά έκλεισε με ζημίες ύψους 8,11 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 1,67 εκατ. το 2023. Τα έσοδα από τις διαφημίσεις παρουσίασαν μικρή άνοδο στα 49,1 εκατ. από 48,6 εκατ. την προηγούμενη χρήση. Το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων ανήλθε την 31/12/2024 σε 31,162 εκατ. ενώ το αντίστοιχο ποσό την 31/12/2023 ήταν 39,241 εκατ. Τον Απρίλιο του 2025 αποφασίστηκε η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 4,42 εκατ. ευρώ και στις 31 Ιουλίου συνάφθηκε νέο ομολογιακό δάνειο ύψους 16,5 εκατ. για την αποπληρωμή υφιστάμενων δανείων. Ο αριθμός των εργαζομένων της εταιρείας έως το τέλος του 2024 ήταν 451 άτομα, έναντι 424 ατόμων το2023. 

Το Open εμφάνισε το 2024 ζημίες ύψους 11,48 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 26,81 εκατ. ευρώ το 2023. Όπως αναφέρεται στις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις, ο κύριος λόγος συνέχισης της ύπαρξης ζημιών οφείλεται στο ότι η απόδοση της επένδυσης σε πρωτότυπο πρόγραμμα δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Κατά την προηγούμενη χρονιά ο κύκλος εργασιών του καναλιού ανήλθε σε 30,06 εκατ. έναντι 22,24 εκατ. την προηγούμενη χρήση, παρουσιάζοντας αύξηση 35,12%. Τα έσοδα από διαφημίσεις ήταν μειωμένα στα 14,2 εκατ. από 16,45 εκατ. Οι συσσωρευμένες λογιστικές ζημίες ανήλθαν στα 157.289.978 ευρώ. Ο μέσος όρος του απασχολούμενου προσωπικού μειώθηκε το 2024 σε 336 άτομα, από 373 άτομα το 2023. Το κανάλι είδε την περσινή χρονιά τον μέσο όρο τηλεθέασης να μειώνεται σε ποσοστό 4,86% από 6,61% το 2023.

Η ΕΡΤ δεν έχει δημοσιεύσει ακόμα τα αποτελέσματα της χρήσης για το 2024, ωστόσο, όπως φαίνεται σε δημοσιευμένη απόφαση του Δ.Σ., το περασμένο καλοκαίρι, τα καθαρά κέρδη της δημόσιας επιχείρησης ανήλθαν σε 48,71 εκατ. έναντι κερδών 32,26 εκατ. το 2023. Για τη χρήση 2023 ο συνολικός κύκλος εργασιών της ΕΡΤ έκλεισε στα 218,3 εκατ. ευρώ από 202,67 εκατ. ευρώ το προηγούμενο διάστημα, αυξημένος κατά 7,8%. Είναι ενδεικτικό ότι χωρίς το ποσό που μπαίνει στα ταμεία της εταιρείας από το ανταποδοτικό τέλος, δηλαδή τα 3 ευρώ που πληρώνει ο Έλληνας πολίτης κάθε μήνα στο λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, τα έσοδα της δημόσιας επιχείρησης από τη λειτουργία της κινήθηκαν κοντά στην περιοχή των μόλις 10 εκατ. ευρώ.

Mέσα σε αυτό περιβάλλον, όπου η επίγεια τηλεόραση χάνει συνεχώς σε δημοφιλία, με τις τηλεθεάσεις να καταγράφουν διαρκώς μειωμένα ποσοστά και την αυξανόμενη οικονομική πίεση στην αγορά, ενώ παράλληλα περιορίζονται οι χρηματοδοτήσεις μέσω του ΕΚΟΜΕ (Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας), που κατά τα προηγούμενα χρόνια στήριξε δεκάδες ελληνικές και ξένες παραγωγές, η δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας τηλεοπτικών υπηρεσιών αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ των σταθμών εθνικής εμβέλειας (Mega Antenna, Star, Alpha).

Οι συζητήσεις, που βρίσκονται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, στοχεύουν στη συγκέντρωση περιεχομένου από όλα τα συμμετέχοντα κανάλια, με δυνατότητα διαφημιστικής αξιοποίησης. Η κίνηση έρχεται σε μια περίοδο έντονου ανταγωνισμού, καθώς οι συνδρομητικές πλατφόρμες και τα streaming services κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς. Οι σταθμοί εξετάζουν όλες τις παραμέτρους, προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί και να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.