Του Στάθη Βασιλόπουλου

Μετά από δύο καίρια πλήγματα —την τραγωδία στα Τέμπη και τη θεομηνία "Daniel"— ο ελληνικός σιδηρόδρομος προσπαθεί να σταθεί ξανά στα "πόδια" του καθώς παραμένει εγκλωβισμένος ανάμεσα σε οικονομικές απώλειες, διαρθρωτικά προβλήματα και τη χαμηλή εμπιστοσύνη του κοινού. Τα οικονομικά αποτελέσματα της Hellenic Train και του ΟΣΕ δείχνουν ότι ο δρόμος προς την ανάκαμψη θα είναι μακρύς και ανηφορικός και το στοίχημα  για επανεκκίνηση  φαντάζει κάτω από αυτές τις συνθήκες εξαιρετικά δύσκολο.

Στην οικονομική χρήση του 2024, τα βιβλία της Hellenic Train έγραψαν ξανά "κόκκινο". Παρά την αύξηση των συνολικών εσόδων στα 103,2 εκατ. ευρώ (από 97 εκατ. το 2023), οι καθαρές ζημίες παρέμειναν υψηλές, αγγίζοντας τα 62,86 εκατ. ευρώ. Οι επιβατικές μεταφορές ενισχύθηκαν οριακά στα 41,45 εκατ. ευρώ, ενώ και οι εμπορευματικές κινήθηκαν ανοδικά στα 9 εκατ. ευρώ — ωστόσο, η αύξηση των εξόδων (124,9 εκατ. ευρώ από 119,8 εκατ.) εξανέμισε κάθε θετική προοπτική. Το ενεργειακό κόστος, η συντήρηση του τροχαίου υλικού και οι καθυστερήσεις στα έργα επιβάρυναν ακόμη περισσότερο τον ισολογισμό.

Η εταιρεία στηρίχθηκε για άλλη μια φορά στη μητρική Ferrovie dello Stato Italiane. Με την εγγύηση της Trenitalia, εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση 140 εκατ. ευρώ, ενώ στα τέλη του 2024 εγκρίθηκε και αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 50 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η εξάρτηση αυτή καταδεικνύει το εύθραυστο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο κινείται η Hellenic Train — ένα περιβάλλον όπου η εμπορική δραστηριότητα παραμένει στάσιμη και οι ταμειακές εκροές "ροκανίζουν" τις όποιες προοπτικές ανάκαμψης.

Παράλληλα, ο ΟΣΕ προσπαθεί να επαναφέρει μια στοιχειώδη ισορροπία στα οικονομικά του, αν και το αποτέλεσμα παραμένει "αναιμικό". Τα έσοδα την περσινή χρονιά μειώθηκαν στα 124,3 εκατ. ευρώ (από 137,8 εκατ.), με την κρατική επιχορήγηση να παραμένει στα 75 εκατ. ευρώ. Για τα επόμενα έτη, ο ΟΣΕ αναμένει ενίσχυση της κρατικής χρηματοδότησης, με την επιχορήγηση να εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στα 120 εκατ. ευρώ το 2025, εξέλιξη που θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση της λειτουργικής του βιωσιμότητας.

Παρότι τα έξοδα υποχώρησαν θεαματικά στα 120,4 εκατ. από 231,4 εκατ., οι ζημίες μετά φόρων παρέμειναν βαριές — 171,9 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 245,7 εκατ. το 2023. Η μείωση του προσωπικού, που πλέον αριθμεί μόλις 568 άτομα, υπογραμμίζει τις χρόνιες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, με τον μέσο όρο ηλικίας να ξεπερνά τα 50 έτη.

Σημείο τριβής στις σχέσεις ΟΣΕ–Hellenic Train παραμένουν τα τέλη υποδομής. Οι ανεξόφλητες οφειλές της Hellenic Train προς τον ΟΣΕ, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Οργανισμός στις χρηματοοικονομικές του καταστάσεις, αγγίζουν τα 139,9 εκατ. ευρώ , με το 88,8% να αφορά μη καταβληθέντα τέλη από το 2020 έως το τέλος του 2024 — ποσά που η Hellenic Train αμφισβητεί. Το οικονομικό αυτό "πινγκ πονγκ" αποκαλύπτει την αλληλεξάρτηση των δύο που, αντί να ενισχύουν ο ένας τον άλλον, παλεύουν ο καθένας για επιβίωση.

Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Μεταφορών και η Hellenic Train βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την αναθεώρηση της σύμβασης που αφορά τις άγονες γραμμές, με φόντο επενδύσεις 360 εκατ. ευρώ σε νέα τρένα και τεχνικές εγκαταστάσεις. H συμφωνία θεωρείται κρίσιμη για την επανεκκίνηση του σιδηροδρομικού έργου και αναμένεται να οριστικοποιηθεί έως το τέλος του έτους.