Του Στάθη Βασιλόπουλου

Αντιμέτωπα με σημαντικές καθυστερήσεις στις πτήσεις βρίσκονται από το πρωί της Πέμπτης τα ελληνικά αεροδρόμια και κυρίως το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών "Ελευθέριος Βενιζέλος". Αιτία είναι η απόφαση των Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) να περιορίσουν την εξυπηρέτηση πτήσεων που υπερβαίνουν τα όρια χωρητικότητας.

Οι καθυστερήσεις στο Ελ. Βενιζέλος δημιούργησαν "ντόμινο", με επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικές πτήσεις όσο και στο διεθνείς. Κατά τη διάρκεια της ημέρας η κατάσταση χειροτέρευε, με αποτέλεσμα ορισμένες πτήσεις να παρουσιάζουν έως και 1,5 ώρα καθυστέρηση.

Η Aegean ανακοίνωσε ότι από την Πέμπτη η χωρητικότητα των αφίξεων που διαχειρίζεται ο Έλεγχος Εναέριας Κυκλοφορίας έχει μειωθεί κατά περίπου 25% στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις 30–40 λεπτών στις πρωινές πτήσεις, οι οποίες αυξάνονται σταδιακά κατά τη διάρκεια της ημέρας λόγω της αθροιστικής επίδρασης των αναχωρήσεων και επιστροφών των αεροσκαφών.

Οι Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας αποφάσισαν να περιορίσουν πλέον τη διαχείριση στις 28 αφίξεις ανά ώρα, έναντι 36 που εξυπηρετούσαν κατά τη θερινή περίοδο, επικαλούμενοι υπερβολικό φόρτο εργασίας που πλέον δεν μπορούν να συνεχίσουν. "Από την αρχή του καλοκαιριού εξυπηρετούμε σε όλες τις μονάδες εναέριας κυκλοφορίας μεγαλύτερο όγκο κυκλοφορίας από τον ήδη αυξημένο που έχει συμφωνηθεί. Ειδικά για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών εξυπηρετούμε ακόμα και 36 αφίξεις την ώρα παρότι η ονομαστική χωρητικότητα είναι 22 και η αυξημένη χωρητικότητα που έχει συμφωνηθεί είναι 28", αναφέρουν οι Ελεγκτές σε ανακοίνωσή τους.

Αντίδραση στο νομοσχέδιο

Η απόφαση των Ελεγκτών να εφαρμόσουν περιορισμούς χωρητικότητας στη διαχείριση του εναέριου χώρου ήταν η "απάντηση" στο νομοσχέδιο για τον διοικητικό μετασχηματισμό της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση προχτές από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.  

Οι Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας υποστηρίζουν ότι οι νέες διατάξεις όχι μόνο δεν θα βελτιώσουν την οργάνωση της ΥΠΑ, αλλά ενδέχεται να επιβαρύνουν περαιτέρω τη λειτουργία της, σημειώνοντας ότι το υπουργείο δεν έλαβε υπόψη τις προτάσεις τους. "Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στη δημόσια διαβούλευση περιέχει διατάξεις που όχι μόνο δεν συμφωνήθηκαν ποτέ, αλλά ούτε καν συζητήθηκαν, επιλέγοντας έτσι τη μέθοδο του αιφνιδιασμού. Προφανώς αυτό από τη μεριά μας δεν πρόκειται να γίνει ανεκτό", σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας.

Η Ένωση τονίζει πως παρά τις δεσμεύσεις της, η Διοίκηση της ΥΠΑ δεν έχει καταφέρει να υπογράψει καμία από τις κρίσιμες συμβάσεις για την προμήθεια νέου συστήματος ραντάρ, καθώς και των συστημάτων επικοινωνιών για την προσέγγιση της Αθήνας και το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών Μακεδονίας. "Μετά τον εμπαιγμό που υφιστάμεθα δεν έχει νόημα να υπερβάλλουμε εαυτούς και να εξυπηρετούμε κυκλοφορία πάνω από τα ήδη αυξημένα συμφωνηθέντα επίπεδα", σημειώνεται χαρακτηριστικά. Οι Ελεγκτές υπογραμμίζουν δε, ότι ο λόγος που το σύστημα της εναέριας κυκλοφορίας δεν έχει καταρρεύσει είναι αποκλειστικά η προσπάθεια που καταβάλλουν οι ίδιοι, "αφού η ΥΠΑ και το υπουργείο διαχρονικά δεν έχουν κάνει το χρέος τους".

Πάντως, οι συνέπειες αυτής της διαφωνίας γίνονται άμεσα αισθητές: το επιβατικό κοινό ταλαιπωρείται με καθυστερήσεις και αναμονές, ενώ οι αεροπορικές εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα στον προγραμματισμό των πτήσεών τους.

Ρεκόρ πτήσεων στον εναέριο χώρο

Αυτή η κατάσταση λειτουργεί επιβαρυντικά, καθώς οι καθυστερήσεις στις αεροπορικές πτήσεις έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Κατά τη θερινή περίοδο, η χώρα μας, κυρίως λόγω του αεροδρομίου της Αθήνας, κατατάσσεται κάθε εβδομάδα ανάμεσα στις χώρες που ευθύνονται περισσότερο για καθυστερήσεις πτήσεων στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Στην Ελλάδα, η αυξημένη κίνηση στον εναέριο χώρο αποτελεί βασική αιτία των καθυστερήσεων, σε συνδυασμό με την αναντιστοιχία μεταξύ του αριθμού των πτήσεων και των διαθέσιμων Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας.

Αναφορικά με την κίνηση της φετινής χρονιάς, αυτή κατέρριψε κάθε προηγούμενο ρεκόρ, καθώς ο ημερήσιος αριθμός των υπερπτήσεων στον ελληνικό εναέριο χώρο πλησίασε τις 5.000, ξεπερνώντας ακόμη και την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, κατά την οποία ο αριθμός τους είχε φθάσει τις 4.200.

Για την αντιμετώπιση ζητήματος, τις επόμενες ημέρες αναμένεται η ολοκλήρωση της πρόσληψης 97 νέων ελεγκτών μέσω της διαδικασίας του ΑΣΕΠ, που είχε ολοκληρωθεί τον Απρίλιο, ενώ για το πρώτο εξάμηνο του 2026 προβλέπεται η πρόσληψη ακόμη 72, επιλύοντας ένα χρόνιο ζήτημα στελέχωσης του κλάδου.

Παράλληλα, η ΥΠΑ αναμένεται να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αεροναυτιλίας μέσα από 13 μεγάλα έργα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 300 εκατ. ευρώ, με κύρια σημεία αναφοράς το σύστημα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας (ATM) και τον εκσυγχρονισμό των ραντάρ.