Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη

Την ανάγκη ενσωμάτωσης της ναυτικής διάστασης στην Πρωτοβουλία Στρατιωτικής Κινητικότητας της ΕΕ, υπογραμμίζει η SEA Naval, η μόνιμη Ομάδα Εργασίας της SEA Europe που εκπροσωπεί σχεδόν το 90% των ευρωπαϊκών ναυπηγείων που συμμετέχουν σε εξοπλιστικά προγράμματα πολεμικού ναυτικού. 

Η παρέμβασή της έρχεται σε κομβικό χρόνο, λίγο πριν από την Κοινή Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις νέες νομοθετικές προτάσεις για το στρατηγικό αυτό σκέλος της Άμυνας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Στρατιωτική Κινητικότητα θεωρείται πλέον κρίσιμο εργαλείο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και ένα από τα πρώτα μεγάλης κλίμακας προγράμματα του PESCO. Αν και το πλαίσιο αναφέρεται σε πολυτροπικές διαδρομές – περιλαμβάνοντας σιδηρόδρομο, οδικά δίκτυα, αερομεταφορές και θαλάσσιες συνδέσεις, ο ναυτικός τομέας δεν αξιολογείται ούτε ενσωματώνεται πλήρως.

Ο Πρόεδρος της SEA Naval, Davide Cucino, ήταν σαφής: "Από το 2018 έως και την αναθεώρηση του 2022, θέταμε το θέμα συνεχώς. Είναι πλέον επείγον να ενσωματωθούν τα ναυτικά μέσα στο ίδιο επίπεδο με λιμάνια και τερματικούς σταθμούς. Η επικείμενη ανακοίνωση είναι το σημείο καμπής."

Η SEA Naval παρουσιάζει τη θέση της στη βάση τριών πυλώνων:

• Διττής χρήσης μεταφορικά μέσα: Τα εμπορικά πλοία που μπορούν να μετατραπούν ταχύτατα σε στρατιωτικές πλατφόρμες.

• Ναυπηγεία ως κόμβοι κινητικότητας: Η δυνατότητα για άμεση επισκευή, τροποποίηση ή εξοπλισμό πολεμικών μέσων.

• Ναυτικά μέσα ως κρίσιμες υποδομές: Τομέας που συνδυάζει στρατηγική σημασία με ευελιξία σε αποστολές αποτροπής, επιτήρησης και ανθρωπιστικής συνδρομής.

Ολόκληρη η ναυτιλιακή βιομηχανία, όπως σημειώνει η SEA Naval, είναι εκ φύσεως διττής χρήσης. Οι ναυτικές πλατφόρμες, εμπορικές και στρατιωτικές, προσφέρουν στρατηγικά πλεονεκτήματα σε περιόδους κρίσης, και η υποδομή που τις υποστηρίζει (λιμάνια, ναυπηγεία, κόμβοι logistics) μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί εξίσου για άμυνα. 

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Cucino: "Οι εμπορικές ναυτιλιακές εταιρείες της ΕΕ ελέγχουν ήδη το 54% της παγκόσμιας ικανότητας container. Είναι αδιανόητο να μην υπάρχει σχεδιασμός για τη χρήση αυτών των μέσων σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ή σύρραξης."
 

Σύμφωνα με το σχετικό Position Paper, η SEA Naval ζητά από την Κομισιόν:

• Χρηματοδοτικά εργαλεία ειδικά για ναυτικές επενδύσεις διττής χρήσης

• Αναγνώριση των ναυπηγείων ως κρίσιμων για την επιχειρησιακή ετοιμότητα

• Διακρατικό σχεδιασμό στρατιωτικής κινητικότητας που περιλαμβάνει θαλάσσιες διαδρομές

• Προσαρμογή της νομοθεσίας ώστε να είναι ευέλικτη για χρήση ναυτικών πλατφορμών

Το ζητούμενο, σύμφωνα με τη SEA Naval, δεν είναι να προστεθεί η ναυτική διάσταση ως "συμπληρωματική", αλλά να αναγνωριστεί ως θεμέλιος λίθος της στρατιωτικής εφοδιαστικής αλυσίδας της Ευρώπης.

"Οι πλατφόρμες μεταφοράς μέσω θαλάσσης είναι αυτές που διασφαλίζουν τη συνέχιση των εμπορικών και στρατιωτικών ροών σε καιρό κρίσης. Αν δεν είμαστε έτοιμοι να τις ενεργοποιήσουμε άμεσα, θα βρεθούμε με στρατεύματα χωρίς μέσα ή οπλισμό στα λάθος σημεία", προειδοποιεί ο πρόεδρος της Ομάδας.