Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη

Σε μια περίοδο αυξανόμενου παγκόσμιου προστατευτισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιλέγει την καινοτομία, την ενίσχυση των επενδύσεων και την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας του ναυτιλιακού της τομέα.

Η υπογραφή της Διακήρυξης του Στσέτσιν από τους Υπουργούς Μεταφορών της Ε.Ε., στο πλαίσιο του 11ου Διεθνούς Ναυτιλιακού Συνεδρίου στην Πολωνία, αποτελεί μια συμβολική αλλά και ουσιαστική στροφή προς μια πιο φιλόδοξη ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανική στρατηγική.

Η Ένωση Ευρωπαίων Εφοπλιστών (ECSA) χαιρέτισε την υιοθέτηση της Διακήρυξης, εκτιμώντας ότι αποτυπώνει ξεκάθαρα την αναγνώριση του στρατηγικού ρόλου της ευρωπαϊκής ναυτιλίας για την ασφάλεια της ηπείρου - ενεργειακή, διατροφική και εφοδιαστική.

"Η Διακήρυξη του Στσέτσιν θέτει στο επίκεντρο τη διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, με έμφαση στη διαμόρφωση ενός ρυθμιστικού και φορολογικού πλαισίου που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις", δήλωσε ο γενικός γραμματέας της ECSA, Σωτήρης Ράπτης. Όπως τόνισε, απορρίπτεται ο προστατευτισμός και αντ’ αυτού δίνεται έμφαση στην ανάγκη επενδύσεων για την κάλυψη του χάσματος καινοτομίας και την ενίσχυση της ναυτιλιακής βιομηχανίας της Ευρώπης.

Σημαντική τομή αποτελεί η αναφορά της Διακήρυξης στην ανάγκη ρυθμιστικής παρέμβασης για την προμήθεια καυσίμων, καθώς αναγνωρίζεται ότι η απαλλαγή της ναυτιλίας από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (decarbonisation) εξαρτάται και από τη συμβολή των παραγωγών και προμηθευτών καυσίμων. Οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές υποστηρίζουν τη θέσπιση δεσμευτικής υποχρέωσης στους προμηθευτές καυσίμων, ώστε να παράγουν και να διαθέτουν τα αναγκαία καθαρά καύσιμα για τη μετάβαση.

Παράλληλα, η Διακήρυξη περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις για τη μείωση του επενδυτικού ρίσκου που σχετίζεται με τα καθαρά καύσιμα, μέσω του υπό σχεδιασμό Σχεδίου Βιώσιμων Επενδύσεων στις Μεταφορές (STIP). Κομβικής σημασίας είναι και η πρόταση για αξιοποίηση των εσόδων από το ευρωπαϊκό και τα εθνικά συστήματα εμπορίας εκπομπών (ETS), ώστε να γεφυρωθεί η σημαντική διαφορά κόστους μεταξύ των παραδοσιακών και των καθαρών καυσίμων.

Η πρόσβαση στη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση αναγνωρίζεται ως κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία της πράσινης μετάβασης στη ναυτιλία. Τα κράτη-μέλη τονίζουν τις επιπτώσεις που έχουν οι αυστηροί κανόνες της Βασιλείας (Basel prudential rules) στη χρηματοδότηση πλοίων και ειδικά στις μικρομεσαίες ναυτιλιακές επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.

Η Διακήρυξη του Στσέτσιν στέλνει σαφές μήνυμα ότι η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην ανταγωνιστικότητα, την τεχνολογική καινοτομία και τη βιωσιμότητα του ναυτιλιακού της κλάδου, ενισχύοντας τις ευρωπαϊκές ναυτιλιακές εταιρείες απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό.