Της Ματίνας Χαρκοφτάκη
 
Το όνειρο του Αμερικανικού Χρηματιστηρίου έληξε άδοξα για τρεις ελληνικές επιχειρήσεις τεχνολογίας, οι οποίες είδαν την πόρτα της Wall Street να ανοίγει διάπλατα, βασιζόμενες σε "ρυθμιστικά παραθυράκια" που πρόσφεραν οι εταιρείες εξαγορών ειδικού σκοπού, οι λεγόμενες SPACs. Ωστόσο η παραμονή στα "μεγάλα σαλόνια" των επενδύσεων υπήρξε βραχύβια, προσκρούοντας στα ρίσκα και στις αδυναμίες που ανέκυψαν από αυτή την εναλλακτική οδό εισαγωγής στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Akazoo, Mondee και Advent πέρασαν το κατώφλι του Nasdaq μέσω SPAC, αποφεύγοντας τις απαιτητικές διαδικασίες μιας παραδοσιακής δημόσιας πρότασης (IPO). Εισήλθαν, δηλαδή, μέσω μιας εταιρείας-κελύφους που συγκεντρώνει κεφάλαια μέσω μιας αρχικής δημόσιας προσφοράς (IPO) με σκοπό να συγχωνευθεί με μια ιδιωτική εταιρεία. Μέσω της συγχώνευσης, η ιδιωτική εταιρεία αποκτά άμεσα πρόσβαση στη δημόσια αγορά, ενώ η SPAC διαλύεται. Θεωρητικά, αυτή η διαδικασία προσφέρει μια πιο γρήγορη και λιγότερο δαπανηρή εναλλακτική από τη συμβατική IPO, επιτρέποντας ενίοτε υψηλότερες αποτιμήσεις. 

Mondee 

Περίπου δύο χρόνια μετά την εισαγωγή της στον Nasdaq, η εταιρεία ταξιδιών και τουρισμού Mondee, η οποία φέρει ελληνική υπογραφή, ανακοίνωσε στα τέλη Νοεμβρίου την αποχώρησή της από το Αμερικανικό Χρηματιστήριο. Η απόφαση εξόδου της Mondee από το ταμπλό, που εκδόθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2024, φάνταζε μονόδρομος. Η εταιρεία όχι μόνο απέτυχε να δημοσιοποιήσει έγκαιρα τα οικονομικά αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου, αλλά παράλληλα δεν μπήκε καν στον κόπο να αμφισβητήσει τη διαγραφή της από το χρηματιστήριο.

Σε μια προσπάθεια να μετριάσει τον αρνητικό αντίκτυπο από τη συγκεκριμένη εξέλιξη, έσπευσε να δηλώσει ότι "όλα βαίνουν καλώς" και ότι θα συνεχίσει να εξυπηρετεί τους πελάτες και τους συνεργάτες της. Θυμίζουμε ότι η πορεία της Travel Tech πλατφόρμας προς την πόρτα του Αμερικανικού Χρηματιστηρίου ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2021, μετά τη συμφωνία συγχώνευσής της με την ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων εταιρεία εξαγορών ειδικού σκοπού ITHAX. Αυτή η συμφωνία λειτούργησε ως όχημα προκειμένου να πετύχει την εισαγωγή της στον Nasdaq, με συνολική κεφαλαιοποίηση που άγγιξε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Είχε προηγηθεί το 2020 η δημιουργία του SPAC ITHAX, η οποία ήταν αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας των ιδρυτών της Axia Ventures Group, Αντώνη Αχιλλεούδη, Δημήτρη Αθανασόπουλου, Γιώργου Λινάτσα, σε συνεργασία με τον Αλέξανδρο Αργυρό. Η ομάδα ενώθηκε με τον Ορέστη Φιντικλή, ιδρυτή της Ithaca Capital Partners στο Μαϊάμι, ενός private equity με ισχυρή παρουσία στον τουριστικό και ξενοδοχειακό κλάδο. Ο τελευταίος είναι στο τιμόνι της Mondee ως μέλος της ηγετικής της ομάδας με την ιδιότητα του εκτελεστικού αντιπροέδρου, δίπλα στον ιδρυτή, πρόεδρο και CEO της αμερικανικής startup, Ινδό Prasad Gundumogula, με στόχο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επέκτασή της στην παγκόσμια τουριστική αγορά. 

Akazoo

Η ιστορία της Akazoo ξεκίνησε ως μια υπόσχεση για καινοτομία και πρωτοπορία. Με ιδρυτή και επικεφαλής τον Απόστολο Ζερβό, η ελληνική startup δημιουργήθηκε με στόχο να κατακτήσει τον παγκόσμιο χώρο του μουσικού streaming, φιλοδοξώντας να γίνει η "ελληνική Spotify", προσφέροντας υπηρεσίες streaming μουσικής σε εκατομμύρια χρήστες ανά τον κόσμο. Μέσα από τη συνεργασία της με τη μητρική InternetQ, η εταιρεία κατάφερε να τραβήξει την προσοχή της επενδυτικής κοινότητας, παρουσιάζοντας μια φαινομενικά εντυπωσιακή ανάπτυξη.

Ωστόσο οι ενδείξεις για αμφιλεγόμενες πρακτικές δεν άργησαν να εμφανιστούν. Η InternetQ, η οποία διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην πορεία της Akazoo, είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν για παραπλανητικές πρακτικές, όπως η αποστολή μηνυμάτων που χρέωναν χρήστες χωρίς τη συναίνεσή τους. Παρ’ όλα αυτά, η Akazoo προχώρησε, καταφέρνοντας το 2019 να εισαχθεί στον Nasdaq μέσω SPAC, σε μια συμφωνία που αποτίμησε την εταιρεία στα 400 εκατ. δολάρια. Ήταν η στιγμή που η Akazoo έδειχνε να αγγίζει το όνειρο του Αμερικανικού Χρηματιστηρίου.

Η λαμπρή εικόνα της άρχισε να θολώνει το 2020, όταν το hedge fund Quintessential Capital Management (QCM) δημοσίευσε καταγγελίες που αποκάλυπταν τη σκληρή αλήθεια: η Akazoo δεν ήταν παρά μια απάτη. Οι ισχυρισμοί για εκατομμύρια χρήστες και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε έσοδα ήταν ψευδείς. Στην πραγματικότητα, η εταιρεία είχε ελάχιστη δραστηριότητα και μηδενική παρουσία στην αγορά.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) ξεκίνησε έρευνα, η οποία αποκάλυψε ότι πρώην μέλη της διοικητικής ομάδας και συνεργάτες της είχαν οργανώσει μια πολυετή απάτη. Παρουσιάζοντας ψευδή στοιχεία για τα οικονομικά αποτελέσματα και τη λειτουργία της, κατάφεραν να εξαπατήσουν επενδυτές και να συγκεντρώσουν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Ως αποτέλεσμα, η Akazoo διαγράφηκε από τον Nasdaq τον Ιούνιο του 2020, ενώ συμφώνησε να πληρώσει πρόστιμο 38,8 εκατ. δολαρίων στη SEC.

Advent 

Με ελληνικές ρίζες, και πιο συγκεκριμένα από την Πάτρα, η Advent Technologies ξεκίνησε με μεγάλες φιλοδοξίες στον τομέα της καθαρής ενέργειας, ενώ βρέθηκε το 2020 στο επίκεντρο της διεθνούς επενδυτικής σκηνής μέσω της εισαγωγής της στον Nasdaq, αφού συγχωνεύθηκε με την εταιρεία SPAC, AMCI Acquisition Corp. Με αποτίμηση 358 εκατ. δολαρίων, η εταιρεία που συνιδρύθηκε από τον Δρα Βασίλη Γρηγορίου είχε ως στόχο να ηγηθεί στον τομέα των κυψελών καυσίμου υδρογόνου επόμενης γενιάς, προσφέροντας λύσεις μηδενικών εκπομπών.

Ωστόσο, μόλις τέσσερα χρόνια μετά την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο, η Advent αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Η ειδοποίηση από τον Nasdaq στις 22 Νοεμβρίου 2024 για μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς, λόγω καθυστέρησης στην υποβολή οικονομικών καταστάσεων για το τρίτο τρίμηνο του 2024, έχει θέσει σε κίνδυνο την παραμονή της στο χρηματιστήριο.

Αν και η εταιρεία έχει περιθώριο έως τον Ιανουάριο του 2025 να υποβάλει ένα σχέδιο συμμόρφωσης, οι προκλήσεις δεν σταματούν εκεί. Με έσοδα μόλις 7 εκατ. δολαρίων και υψηλές ζημίες το τελευταίο έτος, η οικονομική κατάσταση της Advent είναι εξαιρετικά επισφαλής. Παράλληλα, η εταιρεία βρέθηκε αντιμέτωπη με νομικά και επιχειρησιακά προβλήματα, όπως η επιβολή αποζημίωσης 4,5 εκατ. ευρώ που σχετίζεται με εξαγορές, η πτώχευση της δανέζικης θυγατρικής της και η λήξη σημαντικών συμφωνιών χρηματοδότησης.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο".