Της Ματίνας Χαρκοφτάκη 

Ατέλειωτες μοιάζουν οι περιπέτειες για την Industria Italiana Autobus (IIA), την ιταλική εταιρεία, που ανέλαβε να προμηθεύσει τη χώρα μας με 200 σύγχρονα λεωφορεία 12 μέτρων, τεχνολογίας συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG). Η IIA, η οποία ανακηρύχθηκε ανάδοχος στο  συγκεκριμένο τμήμα  του φιλόδοξου έργου για τον εκσυγχρονισμό των αστικών συγκοινωνιών, έχει κληθεί να αντιμετωπίσει μια σειρά από δυσκολίες. Μέσα στους τελευταίους μήνες, πέρασε σε νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς, άλλαξε όνομα και βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα εν μέσω απειλών για παρατεταμένες απεργιακές κινητοποιήσεις. Οι πιέσεις αυτές κατέστησαν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για άμεση εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αναδιάρθρωσης.

Η σύμβαση με το ελληνικό δημόσιο 

Μέσα σε ένα κλίμα έντονης ρευστότητας, παραμένει αβέβαιο αν αυτή η μεταβατική φάση θα επηρεάσει την ικανότητα της ιταλικής βιομηχανίας να παραδώσει έγκαιρα τις προγραμματισμένες παραγγελίες για νέα οχήματα. Ανάμεσά τους βρίσκονται και τα 200 λεωφορεία που προορίζονται για την Ελλάδα, όπου επί του παρόντος εκκρεμεί η υπογραφή της τροποποιημένες σύμβασης, η οποία προβλέπει την αύξηση του συνολικού κόστους  για το ελληνικό δημόσιο κατά 16% σε σύγκριση με την αρχική σύμβαση, φθάνοντας στα 74,78 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).

Στο μεσοδιάστημα, έχουν συντελεστεί σαρωτικές μεταβολές στο εσωτερικό της IIA, η οποία εδώ και αρκετό καιρό αναζητούσε να βρει το χαμένο της βηματισμό μέσα από την είσοδο ενός στρατηγικού επενδυτή. Οι δυσκολίες προήλθαν κυρίως από σοβαρά οικονομικά προβλήματα και την έλλειψη επαρκούς ρευστότητας, που την κράτησαν σε δεινή θέση. 

Το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς 

Η λύση φάνηκε να έρχεται από τη Seri Industrial, την ιταλική βιομηχανία του Vittorio Civitillo, η οποία τον περασμένο Ιούνιο απέκτησε το 98% των μετοχών της IIA. Με αυτήν την εξαγορά, η Seri Industrial ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας, που μέχρι τότε ελεγχόταν από δύο κρατικές εταιρείες, την Invitalia (43%) και τη Leonardo (29%) ενώ στο μετοχικό σχήμα συμμετείχε και ο τουρκικός όμιλος Karsan με μειοψηφικό ποσοστό της τάξεως του 28%. Η είσοδος της Seri, ωστόσο, μόνο βελούδινη δεν υπήρξε καθώς γρήγορα διατυπώθηκαν ανησυχίες, που έφθασαν μέχρι τα αυτιά της ιταλικής κυβέρνησης, σχετικά ανησυχίες σχετικά με το μέλλον της IIA και τις δεσμεύσεις της νέας ιδιοκτησίας ειδικά όσον αφορά τη διατήρηση της παραγωγής και την διασφάλιση των θέσεων εργασίας στα δύο εργοστάσια, που διατηρεί σε Μπολόνια και Φλουμέρι. 

Η ένταση κορυφώθηκε τον Αύγουστο του 2024, όταν η Seri Industrial ανακοίνωσε σχέδια για το κλείσιμο του εργοστασίου στην Μπολόνια και τη μεταφορά 77 εργαζομένων στο Φλουμέρι, κίνηση που πυροδότησε την έντονη αντίδραση των συνδικάτων αλλά και της πολιτικής ηγεσίας της χώρας. Εν μέσω των απειλών για απεργίες, η νέα διοίκηση αναγκάστηκε να πάρει πίσω το συγκεκριμένο πλάνο. 

Η αλλαγή του ονόματος και η είσοδος των Κινέζων 

Λίγους μήνες αργότερα και πιο συγκεκριμένα στα μέσα Οκτωβρίου, ανακοινώθηκε και η αλλαγή του ονόματος από Industria Italiana Autobus σε Menarinibus, επιστρέφοντας στις ρίζες της. Η ονομασία Menarini φέρει τη βαριά κληρονομιά του κατασκευαστή λεωφορείων, που ιδρύθηκε το 1919 και αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο της ιστορίας της εταιρείας, μέχρι τη μετονομασία της σε IIA. 

Οι μεταβολές δεν σταμάτησαν εκεί. Στα τέλη Νοεμβρίου ανακοινώθηκε ότι η κινεζική Geely, βασικός μέτοχος της Volvo, απέκτησε μερίδιο 25% στην πρώην IIA  και πλέον Menarini. Στόχος της συμφωνίας είναι να προσφέρει τεχνογνωσία για την ανάπτυξη ηλεκτρικών λεωφορείων μήκους 6 και 8 μέτρων. Η Geely, η οποία ηγήθηκε της κινεζικής αγοράς λεωφορείων νέας τεχνολογίας το 2023, θέση, που κατέκτησε χάρη σε πωλήσεις περίπου 75.000 ηλεκτροκίνητων φορτηγών και λεωφορείων, κυρίως μικρού μεγέθους.