Της Αγγελικής Βελεσιώτη

Απαντήσεις σε μία σειρά από ερωτήματα, αναφορικά με τη σχέση κόστους – οφέλους της επένδυσης του Δημοσίου στη νέα τράπεζα που θα προκύψει από τη συγχώνευση Attica Bank – Παγκρήτιας Τράπεζας, αλλά και την ικανότητά της αυτή να αποτελέσει τον 5ο πόλο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δεδομένου του μικρού μεγέθους της, έδωσαν από βήματος της Βουλής οι εμπλεκόμενοι στην ολοκλήρωση του deal μεταξύ Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και Thrivest, το οποίο, όπως αποδείχθηκε από τις τοποθετήσεις, υπήρξε μονόδρομος. 

"Ένας κεντρικός τραπεζίτης δεν περιμένει πότε, παίρνει αυτό που έχει τώρα και αυτό που έχει τώρα είναι το καλύτερο. Ικανοποιούνται τέσσερις συνθήκες: management, σοβαρός επενδυτής, προσφυγή στο ΤΧΣ και ‘Ηρακλής’. Πότε άλλοτε θα υπάρχουν αυτές οι συνθήκες; Δεν το ξέρω. Άρα γιατί να μην το κάνουμε τώρα;", διερωτήθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), κ. Γιάννης Στουρνάρας, εστιάζοντας σε ένα πιο μακροπρόθεσμο όφελος για το Δημόσιο. "Από το 2021 και μετά το ΤΧΣ έχει επενδύσει – και ορθώς - 955 εκατ. ευρώ στην Attica Bank. Αυτά, σε μία 10ετία από τώρα, με ένα μέσο ρυθμό απόδοσης γύρω στο 4% με 5% το χρόνο, θα έχουν αυξηθεί μεταξύ 1,2 και 1,6 δισ. ευρώ. Δηλαδή, θα έχει μια αρκετά καλή απόδοση στην επένδυση του", σχολίασε χαρακτηριστικά. 

Σύμφωνα με τον ίδιο, η νέα τράπεζα, παρά το μικρό της μέγεθος εν συγκρίσει με τους συστημικούς Ομίλους, μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει τον 5ο πόλο. "Η ενιαία τράπεζα θα είναι η καθαρότερη τράπεζα στην Ελλάδα, τόσο από πλευράς ‘κόκκινων’ δανείων, όσο και αναβαλλόμενης φορολογίας. Παρά το γεγονός ότι θα είναι ακόμα μια σχετικά μικρή τράπεζα σε σχέση με τις συστημικές. Εδώ δεν έχει σημασία το μέγεθος, αλλά η τιμολόγηση των υπηρεσιών και με την καλύτερη τιμολόγηση θα μπορέσει να κερδίσει μερίδιο και στα δάνεια και στις καταθέσεις και σε άλλες υπηρεσίες", πρόσθεσε. Αξίζει να αναφερθεί πως η νέα τράπεζα θα έχει σήμερα ενεργητικό περίπου οκτώ δισ. ευρώ, αλλά, όπως τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ, αυτό σε σύντομο χρονικό διάστημα εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 14 ή 15 δισ. ευρώ.

Σηκώνοντας, μάλιστα, το "γάντι" που του πέταξε ο εισηγητής της "Νέας Αριστεράς", κ. Δημήτρης Τζανακόπουλος, αναφορικά με την αξία της συμμετοχής του Δημοσίου στις τράπεζες την εποχή που εκείνος είχε διατελέσει υπουργός Οικονομικών, ο κ. Στουρνάρας απάντησε πως εάν το ΤΧΣ πουλούσε τότε θα έπαιρνε όλα του τα λεφτά. "Η κρίση του τραπεζικού συστήματος έγινε το 2015 με τα capital controls και όχι πριν. Ίσα ίσα, στο τέλος του 2014 η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα είχε αρχίσει να επανέρχεται σε μια κανονικότητα. Είχαμε γυρίσει σε πρωτογενές πλεόνασμα, είχαμε βγει στις αγορές. Εάν το ΤΧΣ πουλούσε τότε, το 2014, θα έπαιρνε όλα του τα λεφτά. Έξι μήνες μετά οι συμμετοχές του ΤΧΣ, έπεσαν στο 1/3, στα μέσα του 2015", τόνισε. 

Στις εκτιμήσεις και τις εκθέσεις των χρηματοοικονομικών συμβούλων που προσδιορίζουν σε έως 1,6 δισ. ευρώ σε βάθος 10ετίας το κέρδος το ΤΧΣ, μετά και την τρίτη συμμετοχή του στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank εστίασε από την πλευρά του και ο CEO του ΤΧΣ, κ. Ηλίας Ξηρουχάκης.

Όπως ανέφερε, το Ταμείο εκτός από τις εισηγήσεις των J.P. Morgan και ΕΥ για το όλο εγχείρημα της συγχώνευσης των δύο τραπεζών, ζήτησε και έλαβε επιπλέον τέσσερις νομικές συμβουλές, εκ των οποίων οι δύο αφορούσαν στο δημόσιο συμφέρον και στον αναβαλλόμενο φόρο. Ερωτηθείς δε, από τους εισηγητές της αντιπολίτευσης γιατί δεν έγινε ανακεφαλαιοποίηση, ο κ. Ξηρουχάκης επισήμανε πως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό. "Βάσει Νόμου το ΤΧΣ μπορεί να εισφέρει χρήματα έως του ποσοστού που διαθέτει, άρα θα έβαζε έως το 72,5%. Το υπόλοιπο θα έπρεπε να εισπραχθεί από ιδιώτες. Αυτοί, ωστόσο, δεν βρέθηκαν (σ.σ. η σχετική έρευνα της J.P. απέβη άκαρπη). Επίσης, όλο αυτό θα προσέκρουε και στην DGComp, η οποία δεν επιτρέπει αυτού του είδους οι ανακεφαλαιοποιήσεις να γίνονται μόνο από κρατικά χρήματα", σημείωσε χαρακτηριστικά.

Το business plan της νέας τράπεζας 

"Θα είναι πράγματι μια μικρή τράπεζα, με πολύ μικρότερο ενεργητικό αντικειμενικά σε σχέση με τις συστημικές. Πολύ μικρότερη τράπεζα αυτής, της οποίας σκοπεύουμε να κάνουμε, ωστόσο, είναι ήδη η Attica Bank. Κι, όμως, τα νούμερα δείχνουν μία διαφορετική εικόνα". Αυτό τόνισε με τη σειρά της, η διευθύνουσα σύμβουλος της Τράπεζας Αττικής, κυρία Ελένη Βρεττού, αναφέροντας τα εξής:

Κατά το α’ εξάμηνο του 2024 η Attica Bank έδωσε καινούργια δάνεια περίπου 700 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ποσοστό άνω του 50% διοχετεύτηκε σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες, με πιστωτική επέκταση, η οποία είναι ήδη στα 400 εκατ. ευρώ. "Το α’ τρίμηνο του 2024 που έχουμε αποτελέσματα από όλες τις τράπεζες μόνο εμείς και ακόμη μία είχαμε θετική πιστωτική επέκταση, με ένα συνολικό μέσο όρο της αγοράς, ο οποίος ήταν πτωτικός", σχολίασε.

Το μέσο δάνειο που έδωσε η Attica Bank σε μικρομεσαία επιχείρηση ήταν κάτω των πέντε εκατ. ευρώ. Άρα, εάν αντιπαραβάλουμε το ποσό των εκταμιεύσεων με το μέσο ποσό δανείου η ενίσχυση της Αττικής μόνη της (σ.σ. αντίστοιχα έχει και η Παγκρήτια Τράπεζα) είναι ήδη πάρα πολύ υψηλή. "Δηλαδή, έχουμε πάνω από 150 καινούργιους πελάτες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δανειοδοτήθηκαν χωρίς να έχουμε πάει ακόμη στο κομμάτι των πολύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων, γιατί δεν είχαμε κόσμο. Ο λόγος που, επίσης, δεν μπορούμε να έχουμε ακόμη καλύτερα νούμερα είναι γιατί δεν είχαμε τα κεφάλαια. Άρα, θεωρούμε ότι μέσα από αυτή τη συγχώνευση μπορούμε να βγούμε ακόμη πιο δυναμικά στο μικρομεσαίο χώρο", υπογράμμισε η κυρία Βρεττού, για να προσθέσει: "Δεν είναι στόχος μας να γίνουμε ανταγωνιστικοί στις ήδη πάρα πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Δεν θέλουμε να δώσουμε τα δάνεια του μισού ή του ενός δισ. ευρώ, δεν είναι ο φυσικός μας χώρος εκεί, δεν πρόκειται ποτέ να είμαστε η απαραίτητη τράπεζα. Αυτό μπορεί να το κάνουν οι συστημικές πάρα πολύ καλά. Εμείς θέλουμε να επικεντρωθούμε σε αυτούς, οι οποίοι έχουν ανάγκη και δεν έχουν τόσο καλή πρόσβαση εκεί".

Τόσο η CEO της Attica Bank, όσο και ο διευθύνων σύμβουλος της Παγκρήτιας Τράπεζας, κ. Αντώνης Βαρθολομαίος, αναφέρθηκαν στην επόμενη ημέρα μετά τη συγχώνευση για το δίκτυο. Αυτό που τονίστηκε είναι πως η καινούργια τράπεζα θα έχει αρχικά περίπου 86 καταστήματα. Εάν από αυτά αφαιρεθούν όσα είναι σε απόσταση μικρότερη του ενός χιλιομέτρου, το νέο σχήμα θα έχει ένα γεωγραφικό αποτύπωμα 72 καταστημάτων συν τριών business centers. "Στόχος της καινούργιας τράπεζας δεν είναι μόνο να κλείσει τα καταστήματα, στα οποία έχουν κοντινή χιλιομετρική απόσταση, αλλά όταν πλέον θα έχουμε σταθεροποιηθεί να μπορέσουμε, εφόσον το εγκρίνει και το τότε διοικητικό συμβούλιο και οι μέτοχοι, να επεκταθούμε στρατηγικά, όπου θεωρούμε ότι υπάρχει ανάγκη καλύτερης κάλυψης και προφανώς προοπτική κερδοφορίας", εξήγησε η κυρία Βρεττού.

Η Thrivest δεν είναι… Ellington 

Στη σύγκριση δε, μεταξύ Thrivest και Ellington που επιχείρησαν εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης ο διοικητής της ΤτΕ υπήρξε κατηγορηματικός.

"Η Ellington ήταν ένας πολύ γνωστός επενδυτής, ο οποίος συμμετείχε στην αρχή, αλλά, τελικά, δεν μπόρεσε ή δεν ήθελε να προσκομίσει στοιχεία για το Fit and Proper, όταν αρχίσαμε να τα ζητάμε. Άρα, καταλάβαμε ότι η πρόθεση δεν ήταν αρκετά σοβαρή", τόνισε, αποκαλύπτοντας πως κατά το παρελθόν υπήρξαν κρούσεις από αρκετούς επενδυτές. "Δεν κρίναμε ότι είχαμε την ανάλογη αξιοπιστία ή τους ψάξαμε στις χώρες τους και είδαμε ότι δεν είχαν ούτε την αξιοπιστία να έχουν από τον επόπτη των χωρών αυτών, για παράδειγμα, ένα διαβατήριο", σχολίασε ο κ. Στουρνάρας.

Όσον αφορά στη Thrivest, ο ίδιος ξεκαθάρισε πως δεν θα έχει την ίδια τύχη με την Ellington, γιατί η Thrivest έχει ήδη βάλει χρήματα, όντας ο μεγαλύτερος μέτοχος στην Παγκρήτια Τράπεζα, ενώ έχει ήδη υπογράψει με το ΤΧΣ συμφωνία. "Από το Fit and Proper που έχουμε κάνει θεωρούμε ότι είναι ένας αξιόπιστος επενδυτής", κατέληξε. 

Διαβάστε ακόμη:

* Βουλή: Θετική για τους αρμόδιους φορείς η συμφωνία συγχώνευσης Παγκρήτιας και Αττικής Τράπεζας

* Γ. Στουρνάρας: 5ος τραπεζικός πόλος η νέα Attica/Παγκρήτια - Τα οφέλη για δανειολήπτες, καταθέτες

* Κ. Χατζηδάκης για Attica Bank: Η καλύτερη επιλογή για την οικονομία η συμφωνία συγχώνευσης με την Παγκρήτια