Της Αναστασίας Βαμβακά

O σαρωτικός επενδυτικός άνεμος της Attica αλλάζει την εικόνα της ακτοπλοΐας, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Με επενδυτικό πλάνο που ξεπερνά το 1,2 δις μέσα σε τέσσερα χρόνια, και με έτος υλοποίησης το 2030, η Attika, ο μεγαλύτερος ακτοπλοϊκώς όμιλος στη χώρα και από τους κορυφαίους στην Ευρώπη, θα έχει ήδη παραγγείλει τον νέο της "πράσινο” στόλο, θα έχει μετακινήσει πλοία από τα νερά της Αδριατικής στο Αιγαίο, θα έχει αναβαθμίσει τον υπάρχοντα και θα έχει δώσει τις εντολές για απόσυρση στα πλοία που έχουν ξεπεράσει τα έτη "συνταξιοδότησής” τους, θα έχουν μετεκπαίδευση σημαντικό μέρος των πληρωμάτων και θα έχουν αναβαθμίσει την εμπειρία των επιβατών μέσα από νέα ψηφιακά και εμπορικά εργαλεία.

Αν και τα σχέδια και οι μελέτες είναι όλα έτοιμα, κάθε κίνηση από το αλυσιδωτό επενδυτικό της πλάνο θα οδηγεί και στο επόμενο, παρατηρώντας και τις εξελίξεις σε Ευρώπη και Ελλάδα. Η κίνηση ματ της Attica ήταν η συμφωνία με τη Stena Ro-Ro για τη μακροχρόνια ναύλωση με δικαίωμα αγοράς δύο πλοίων τύπου E-Flexer. Τα πλοία θα ναυπηγηθούν από τη Stena RoRo στο ναυπηγείο CMI Jinling Weihai της Κίνας και η παραλαβή τους έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο και τον Αύγουστο του 2027.

Με μεταφορική ικανότητα 1.500 επιβατών και 200 φορτηγών, τα νέα πλοία θα είναι πιστοποιημένα methanol ready και battery ready, με μηχανές οι οποίες είναι σχεδιασμένες ώστε να λειτουργούν με 3 διαφορετικούς τύπους καυσίμου, δείχνοντας την απάντηση που δίνει ο όμιλος σε ένα από τα κεντρικά ερωτήματα της πράσινης μετάβασης του κλάδου. Επίσης, είναι εξοπλισμένα με τεχνολογία αιχμής για τη βέλτιστη περιβαλλοντική απόδοση και τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων καθώς και με μια σειρά άλλων τεχνικών χαρακτηριστικών, που έχουν ως αποτέλεσμα, τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων κατά 60% ανά μεταφορικό έργο, συγκριτικά με τα υφιστάμενα πλοία.

Η συμφωνία προβλέπει τη ναυπήγηση από τη Stena RoRo δύο πλοίων, για λογαριασμό της Attica με σύμβαση γυμνής ναύλωσης, για διάστημα 10 ετών και δικαίωμα αγοράς των πλοίων από το τέλος του 5ου έτους ναύλωσης. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης και την προοπτική επέκτασης για τη ναυπήγηση από τη Stena RoRo, για λογαριασμό της Attica, 2 επιπλέον πλοίων.

Οι νέες ναυπηγήσεις

Το κόψιμο της κορδέλας ή καλύτερα το σπάσιμο της σαμπάνιας και ο ερχομός των δύο -αρχικά- πλοίων θα φέρει τα πλοία που δραστηριοποιούνται ήδη στη γραμμή της Αδριατικής στο Αιγαίο, αλλάζοντας αρκετά το χάρτη των γραμμών και κυρίως αναβαθμίζοντας τις υπηρεσίες προς τους επιβάτες, ανεβάζοντας τη μεταφορική ικανότητα της εταιρείας στην Ελλάδα.

Τα σχέδια της Attica, όμως δεν σταματούν εκεί. Έχοντας τον Αργοσαρωνικό στο επίκεντρο – είναι χαρακτηριστικό πως η ένταξη των 3 AERO Highspeed της Attica Group στις γραμμές εκεί συμπαρέσυρε αύξηση 20% στην συνολική επιβατική κίνηση- ο όμιλος επεξεργάζεται την παραγγελία και ναυπήγηση ακόμα δύο μεγαλύτερων AERO Ηιghspeed για τα νησιά δίπλα στην Αττική. Στον σχεδιασμό της εταιρείας για νέες ναυπηγήσεις έχουν συμπεριληφθεί οι πιθανές παραγγελίες και για δύο νέα ταχύπλοα όπως και για δύο επιβατηγά πλοία, μεσαίας κλίμακας όπως είναι τώρα το Νήσος Μύκονος, των 140 μέτρων, παρατηρώντας φυσικά και τις ευρωπαϊκες και ελληνικές πολιτικές ενέργειες.

Ήδη σε χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία, υλοποιούνται διαφορετικά αναπτυξιακά πακέτα χρηματοδοτήσεων και επιδοτήσεων (είτε των εταιρειών, είτε των ναυπηγείων, είτε διευκολύνσεις) για να μπορέσει ο κλάδος να ναυπηγήσει νέα, πράσινα πλοία στην Ευρώπη, την στιγμή που η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα κλυδωνίζεται.

Στην Ελλάδα ακόμα, δεν υπάρχει επίσημα κάποιο πακέτο στήριξης, ενώ είναι σε αναμονή το τι θα κάνει η κυβέρνηση με το θέμα των άγονων γραμμών και το τι πλοία θα επιλέξει να κάνουν τα δρομολόγια σε αυτά τα νησιά. Με δεδομένο ότι πακέτα τύπου ΣΔΙΤ δεν μπορούν να υλοποιηθούν στην ακτοπλοϊκή αγορά, αν δεν βρεθούν τα κατάλληλα εργαλεία ίσως χαθεί μία μοναδική ευκαιρία ναυπήγησης πλοίων ακτοπλοΐας σε ελληνικά ναυπηγεία, με πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για την εθνική οικονομία, όσο και για την ίδια τη ναυπηγική τέχνη, η τεχνογνωσία της οποίας χάνεται.

Ένα πιθανό σενάριο, το οποίο ακούγεται θετικά στην αγορά είναι η σύναψη των συμβάσεων των άγονων γραμμών να έχουν αρκετά μεγαλύτερη διάρκεια, αν δεν βρεθούν άλλοι οικονομικοί τρόποι στήριξης της ναυπήγησης νέων πράσινων πλοίων για τις άγονες γραμμές. Επίσης η συνέργεια εταιρειών, ώστε να ναυπηγηθούν περισσότερα των δύο πλοία με παρόμοιο σχέδιο θα μπορούσε να μειώσει το κόστος ναυπήγησης. Είναι χαρακτηριστικό πως τώρα στις άγονες γραμμές δραστηριοποιούνται πλοία που κοστολογούνται μεταξύ των 5 με 10 εκατομμυρίων όταν το κόστος ναυπήγησης των νέων πλοίων για να ανταποκρίνονται στους νέους περιβαλλοντικούς κανόνες ξεπερνούν τα 60-70 εκατ. ευρώ στα ταχύπλοα και 100-120 στα μεσαία συμβατικά πλοία.