Του Χάρη Φλουδόπουλου

Έπειτα από μια 15ετία συνεχούς απόκτησης assets αρχικά στην Ελλάδα και στη συνέχεια στη Μεσόγειο και τη Βόρεια Θάλασσα, η Energean γνωστοποίησε χθες τη μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου της σε Αίγυπτο, Ιταλία και Κροατία σε θυγατρική της Carlyle, της γνωστής επενδυτικής φίρμας που διαχειρίζεται πάνω από 400 δισεκατομμύρια δολάρια. Ίσως να  …ξένισε η εξέλιξη όσους είχαν στο μυαλό ότι η ανάπτυξη σημαίνει αποκλειστικά συνεχή γεωγραφική ανάπτυξη και επέκταση σε νέες αγορές, ωστόσο μια πιο ενδελεχής ματιά στις βασικές παραμέτρους του μεγάλου αυτού deal, που προσεγγίζει το 1 δισεκατομμύριο δολάρια στο υψηλότερο εύρος του, πείθει για το ότι αυτή η ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων έχει πολύπλευρη σημασία για την εισηγμένη στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Τελ Αβίβ εταιρεία.

Καταρχήν, οι υπεραξίες. "Δεν είχαμε βγάλει πωλητήριο, η Carlyle μάς προσέγγισε και στην πορεία συμφωνήσαμε", τόνισε ο CEO του ομίλου Μαθιός Ρήγας στη χθεσινή ενημέρωση των αναλυτών της χρηματιστηριακής αγοράς. Και, πραγματικά, δεν θα ήταν δυνατό να μην προχωρήσει η Energean στην πώληση ενός χαρτοφυλακίου, το οποίο είχε αποκτήσει το 2020 με αποτίμηση 1,2 δολάρια ανά βαρέλι ισοδυνάμου πετρελαίου για τα βεβαιωμένα (2Ρ) αποθέματα και τώρα της προσφερόταν ένα τίμημα στα 5,4 δολάρια ανά βαρέλι, δηλαδή 4,5 φορές πιο πάνω. 

Σημαντικές υπεραξίες για τους μετόχους με προοπτική καταβολής έκτακτου μερίσματος έως 200 εκατ. δολάρια αλλά και εγγυημένη ρευστότητα 820 έως 945 εκατ. δολάρια, η οποία είναι πιθανό να αυξηθεί, όταν οριστικοποιηθεί η ανακάλυψη φυσικού αερίου που ανακοίνωσε πρόσφατα η εταιρεία στην Αίγυπτο, και η οποία επιτρέπει την αποπληρωμή εταιρικού ομολόγου ύψους 450 εκατ. δολαρίων, αφήνοντας και σημαντικά διαθέσιμα για άλλες αναπτυξιακές κινήσεις.

Στη συνέχεια, ο εξορθολογισμός του χαρτοφυλακίου και η μεγέθυνση του ορίζοντα της αναπτυξιακής πορείας της εταιρείας. Η Energean πλέον ως βάση έχει την παραγωγή φυσικού αερίου από το Ισραήλ από κοιτάσματα που έχουν μπροστά τους περίπου 20 χρόνια παραγωγής, η οποία στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της έχει συμβολαιοποιηθεί σε κλειδωμένες τιμές, οι οποίες προστατεύουν την εταιρεία από τις διακυμάνσεις των commodities. Την ίδια στιγμή, ενώ τα assets που φεύγουν έχουν μια καλή παραγωγική βάση της τάξης των 34 χιλιάδων βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου, δηλαδή περίπου το 1/4 της παραγωγής που είχε ανακοινώσει η Energean για το πρώτο τρίμηνο του έτους, εντούτοις επιβαρύνονται και με το 60% του συνολικού κόστους για την αδρανοποίηση (decomissioning) κοιτασμάτων λόγω παλαιότητας που έχει υπολογίσει η Energean για τα επόμενα χρόνια. Και τα κόστη δεν είναι καθόλου αμελητέα, μόνο για φέτος η εκτίμηση της εταιρείας παρέπεμπε σε 40 με 50 εκατ. δολάρια. 

Αλλά και από πλευράς μεγεθών, η εικόνα "μιας ηγέτιδας εταιρείας στην έρευνα και ανάπτυξη των φυσικών πόρων της Μεσογείου" κάθε άλλο παρά θίγεται: η "νέα" Energean θα έχει φέτος παραγωγή μεταξύ 116 και 133 χιλιάδων βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου ημερήσια παραγωγή και βεβαιωμένα (2Ρ) αποθέματα λίγο κάτω από το 1 δισ. βαρέλια ισοδυνάμου πετρελαίου. 

Επιπλέον, η παραγωγή των μεταβιβαζόμενων assets ήταν σε ποσοστό 63% σε πετρέλαιο. Αυτό μάς φέρνει σε ένα ακόμη, απολύτως μετρήσιμο όφελος για την εταιρεία, το οποίο σχετίζεται με το ανθρακικό της αποτύπωμα, η σημασία του οποίου είναι αυξανόμενη στην εποχή που βασιλεύουν τα κριτήρια EFG. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη μεταβίβαση από τα 9,3 κιλά CO2 ανά παραγόμενο βαρέλι ισοδυνάμου πετρελαίου, η ένταση άνθρακα της Energean υποχωρεί περίπου στα 5 κιλά CO2 ανά παραγόμενο βαρέλι ισοδυνάμου πετρελαίου, δηλαδή περίπου κατά 40% κατευθείαν, ενώ η εταιρεία ...κερδίζει μια δεκαετία στην προσπάθεια για το Net Zero, αφού η συγκεκριμένη επίδοση είχε τεθεί ως στόχος για το 2035. 

Υπάρχει όμως και μία ακόμη διάσταση που θα αναδειχθεί στις μελλοντικές αναπτυξιακές κινήσεις της εταιρείας. Απελευθερώνεται διοικητικό και οργανικό δυναμικό προκειμένου η Energean να διευρύνει πλέον την αναζήτηση και αξιοποίηση ευκαιριών σε χώρες και εκτός της Μεσογείου, σε περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, με κριτήριο την ύπαρξη θεσμικού πλαισίου και πολιτικών που ξεκάθαρα υποστηρίζουν την ανάπτυξη φυσικού αερίου και την απανθρακοποίηση, όπως ακριβώς συμβαίνει με το Ισραήλ, όπου η Energean παράγει από δύο κοιτάσματα, καλύπτοντας πάνω από το 50% της συνεχώς αναπτυσσόμενης εγχώριας αγοράς, και με το Μαρόκο, όπου η επιβεβαιωτική γεώτρηση στο κοίτασμα φυσικού αερίου Anchois μπορεί να ξεκλειδώσει προοπτικές για απευθείας εξαγωγές στην Ευρώπη, μέσω της διασύνδεσης με την Ισπανία. 

Εν αντιθέσει με τις δύο αυτές χώρες στο ανατολικό και στο δυτικό άκρο της Μεσογείου, η Ιταλία είναι εδώ και αρκετά χρόνια "ένα βήμα μπρος και ένα πίσω" στην υποστήριξη νέων ερευνητικών και αναπτυξιακών προσπαθειών, ενώ η έκτακτη φορολόγηση με την οποία είχαν πληγεί τα μεγέθη της Energean το 2022 ήταν της τάξης των 120 εκατ. δολαρίων! Η δε Αίγυπτος μπορεί να αποτελεί ...ορκισμένη υπέρμαχο της ανάπτυξης υδρογονανθράκων, διαθέτοντας και δύο σημαντικές υποδομές υγροποίησης αερίου και προώθησής του προς την Ευρώπη, ωστόσο τα οικονομικά της προβλήματα έχουν φέρει σε δυσθεώρητα ύψη τα χρέη προς τους operators από τη μη αποπληρωμή της παραγωγής τους: η Energean στα αποτελέσματα του 2023 είχε δηλώσει ότι είχε λαμβάνειν σχεδόν 150 εκατ. δολάρια... 

Η πώληση των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων δεν σημαίνει πάντως και ότι η Energean εγκαταλείπει τις χώρες πάνω στις οποίες είχε στηριχθεί η απόκτηση μεγέθους με την εξαγορά της Edison Ε&P μέχρι να ξεκινήσει η παραγωγή από το Ισραήλ, όπως και συνολικά στη Μεσόγειο, οι ...κεραίες θα παραμείνουν τεντωμένες για τον εντοπισμό ευκαιριών για νέους κύκλους ανάπτυξης. "Απλώς δεν μπορούσαμε να περιμένουμε το πότε οι χώρες θα λάβουν ξεκάθαρες αποφάσεις", είπε ξεκάθαρα ο κ. Ρήγας στους αναλυτές, δίνοντας ουσιαστικά συνέχεια στα μηνύματα που είχε στείλει προ τριών εβδομάδων στη διάρκεια του East Mediterranean Gas Forum που είχε συνεδριάσει στην Αθήνα...