Του Τάσου Δασόπουλου 

Το πιο δύσκολο από τα εγχειρήματα της αναμόρφωσης του Υπερταμείου θα είναι η διάσωση των ΕΛΤΑ, αφού με βάση τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία για το 2022, η εταιρία λειτουργεί με αρνητικά ίδια κεφάλαια και ελλείψεις προσωπικού ενώ την περίοδο 2009 -2022 έχει συσσωρεύσει ζημιές 260 εκατ. ευρώ.

Το 2010 στην αρχή της οικονομικής κρίσης, τα ΕΛΤΑ βρίσκονταν στο κατάλογο των αποκρατικοποιήσεων - παρότι είχαν μπει στις ζημιές - ώστε να εντάξει την επιχείρηση στις νέες τεχνολογίες. Οι προβλέψεις που είχε κάνει το υπουργείο για το μέλλον έδειχναν ότι σε 10-15 χρόνια ο τζίρος των ΕΛΤΑ θα μειωνόταν κατά 50% αν δεν λαμβάνονταν δραστικά μέτρα. Τελικά, διαγωνισμός για την πώληση του ποσοστού δεν έγινε αλλά οι προβλέψεις για την καθίζηση των εσόδων επαληθεύτηκαν: Από 600 εκατ. ευρώ τζίρο το 2009, τα ΕΛΤΑ εμφάνισαν το 2022 τζίρο 300 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ όλα τα προηγούμενα χρόνια το επιστολικό ταχυδρομείο που αντιπροσώπευε το 60% των εσόδων των Ελληνικών Ταχυδρομείων. 

Στη συνέχεια, με την απελευθέρωση της ταχυδρομικής αγοράς το 2012, τα ΕΛΤΑ επιφορτίστηκαν με την παροχή καθολικής υπηρεσίας, δηλαδή την παροχή υπηρεσιών σε όλη την επικράτεια με χαμηλές τιμές. Η επιχείρηση εκτιμήθηκε στα 45 εκατ. ευρώ το χρόνο από τα οποία το δημόσιο πλήρωνε μόνο 15 εκατ. ευρώ. Το 2018 τα ΕΛΤΑ έμπαιναν μέσα 8 εκατ. ευρώ τον μήνα. Το πρόβλημα ρευστότητας είχε διαφανεί από το 2017, όταν ο τότε πρόεδρος της ΔΕΗ με επιστολή του ζητούσε από τα ΕΛΤΑ 19,5 εκατ. ευρώ από λογαριασμούς ρεύματος που δεν είχαν αποδοθεί λόγω οικονομικών προβλημάτων των Ελληνικών Ταχυδρομείων. 

Η ένταξη στο Υπερταμείο 

Από το 2018 η εταιρεία έχει περάσει στον έλεγχο του Υπερταμείου και το 2019 για πρώτη φορά επιχειρείται να μπει μια τάξη. Το 2018 ο τζίρος έκλεισε στα 315 εκατ. ευρώ, αλλά αν αφαιρεθούν οι νεοσύστατες δραστηριότητες στην εμπορία ρεύματος ύψους 45 εκατ. ευρώ, τα έσοδα από τις βασικές δραστηριότητες ήταν 270 εκατ. ευρώ. Σε αυτόν τον τζίρο το κόστος μισθοδοσίας για τους περίπου 6.000 υπαλλήλους ξεπερνούσε τα 200 εκατ. ευρώ 

Ανατίθεται στην PWC να καταρτίσει ένα τριετές σχέδιο για τη σωτηρία και τον μετασχηματισμό της εταιρείας. Το σχέδιο σωτηρίας περιλαμβάνει μια γενναία εθελούσια έξοδο, κλείσιμο ζημιογόνων καταστημάτων και νέες συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Ο μετασχηματισμός προβλέπει την ψηφιοποίηση των απαρχαιωμένων συστημάτων, την ενίσχυση του κλάδου των ταχυμεταφορών και την παροχή νέων προϊόντων, όπως ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά προγράμματα.

Για να υποστηριχθεί το πρόγραμμα το ελληνικό δημόσιο πλήρωσε οφειλές 180 εκατ. ευρώ από την καθολική υπηρεσία και ο βασικός μέτοχος (δηλαδή το Υπερταμείο έβαλε άλλα 100 εκατ. ευρώ μέσω αύξησης κεφαλαίου. Η εθελουσία ολοκληρώθηκε το 2021 με την αποχώρηση περίπου 2.000 εργαζομένων και κόστισε 134 εκατ. ευρώ.

Το 2020 έγιναν και μειώσεις στις απολαβές 

Πέντε χρόνια μετά από την έναρξη του σχεδίου διάσωσης, ο ισολογισμός του 2022 προκαλεί απογοήτευση. Αρνητικά ίδια κεφάλαια -102 εκατ. ευρώ, ζημιές -27,9 εκατ. ευρώ με τον Ορκωτό Ελεγκτή να θέτει θέμα συνέχισης της λειτουργίας της εταιρείας.

Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα προ φόρων για την περίοδο 2009 - 2022 διαμορφώνονται σε ζημιές ύψους -260 εκατ. ευρώ, ενώ τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας από 195,3 εκατ. ευρώ το 2009 διαμορφώθηκαν σε -102,8 εκατ. ευρώ το 2022, δηλαδή στην περίοδο αυτή ξοδεύτηκαν χωρίς αποτέλεσμα σχεδόν 300 εκατ. ευρώ.

Η αναστροφή της τάσης δεν θα είναι εύκολη παρά την εκτίμηση που έκανε χθες ο διευθύνων σύμβουλος του Υπερταμείου κ. Γρηγόρης Δημτριάδης ότι μετά το 2025 τα ΕΛΤΑ θα περάσουν και πάλι σε κερδοφορία.