Του Γιώργου Λαμπίρη

Περιορισμένη είναι η κατανάλωση καλλυντικών στον τομέα της επιλεκτικής διανομής, όπου πρόκειται κατά βάση για επώνυμες ετικέτες premium καλλυντικών που πωλούνται από καταστήματα καλλυντικών. Στον αντίποδα, όμως, ισχυρό διψήφιο ποσοστό ανάπτυξης άνω του 20% παρουσιάζουν τα καλλυντικά ευρείας διανομής, τα οποία πωλούνται και κατά ένα μεγάλο ποσοστό μέσω των σούπερ-μάρκετ. Ειδικότερα το ποσοστό ανάπτυξης των πωλήσεων σε τζίρο για τα ευρείας διανομής προϊόντα ομορφιάς και ατομικής περιποίησης υπερβαίνει το 20%, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, με ανάπτυξη τόσο λόγω του πληθωρισμού όσο και λόγω της αύξησης του όγκου κατανάλωσης των συγκεκριμένων προϊόντων. Αντίστοιχα, το ποσοστό ανάπτυξης για τα προϊόντα επιλεκτικής διανομής είναι χαμηλό μονοψήφιο και έχει κυρίως πληθωριστικά χαρακτηριστικά. 

Πώς επηρεάζει την αγορά η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος

Είναι γεγονός ότι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών συνήθως επιφέρει μετατοπίσεις της κατανάλωσης από τα ακριβότερα καταναλωτικά είδη προς τα φθηνότερα. Δεδομένης αυτής της τάσης αναφορικά με τα είδη προσωπικής περιποίησης, αναμένεται σχετική μετατόπιση από τα είδη επιλεκτικής διανομής, και τα καλλυντικά OTC, προς τα είδη mass market, ενώ στα είδη οικιακής χρήσεως από τα επώνυμα είδη προς τα μη επώνυμα και τα ιδιωτικής ετικέτας, όπως έχει προβλέψει σχετικά ο όμιλος Σαράντη, ο οποίος αποτελεί από τους μεγαλύτερους παίκτες στη συγκεκριμένη αγορά, μέσα από τις οικονομικές του καταστάσεις. Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών μπορεί να επιδράσει στο περιθώριο κέρδους, καθώς τα είδη επιλεκτικής διανομής έχουν μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους, ενώ εξισορροπητικές τάσεις θα προξενήσει η αύξηση της κατανάλωσης στα είδη mass market και ιδιωτικής ετικέτας. 

Σύμφωνα, πάντως, με στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχάνων και Αντιπροσώπων Καλλυντικών και Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ), η εκτίμηση για την πορεία των συνολικών πωλήσεων καλλυντικών σε αξία για το 2023 θα είναι αυξημένη κατά περίπου 9,6%, έναντι 6,4% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό του 2022. Ως προς τις επιμέρους κατηγορίες, τη μεγαλύτερη εκτιμώμενη αύξηση για φέτος θα παρουσιάσουν τα προϊόντα μακιγιάζ με 13,1%, ακολούθως τα προϊόντα περιποίησης προσώπου και τα αρώματα με 13%, τα προϊόντα περιποίησης σώματος με 8,3%, περιποίησης μαλλιών με 8%, αντιηλιακά με 7,3% και προϊόντα υγιεινής (αφρόλουτρα, αποσμητικά, αφροί ξυρίσματος) με 7,1%. 

Σε ό,τι αφορά την πορεία του 2024, η εκτίμηση του ΠΣΒΑΚ είναι ότι θα υπάρξει εκ νέου αύξηση του τζίρου της αγοράς καλλυντικών, σε ποσοστό που θα κυμαίνεται μεταξύ 4% έως και 7%. 

Κατηγορίες                            Ετήσια αύξηση 2022         Ετήσια αύξηση 2023 
Περιποίηση μαλλιών                       3,4%                                      8,0% 
Περιποίηση προσώπου                   1,9%                                    13,0% 
Περιποίηση σώματος                      4,0%                                      8,3% 
Προϊόντα μακιγιάζ                         16,9%                                    13,1% 
Αρώματα                                          16,6%                                    13,0% 
Αντηλιακά                                          8,1%                                       7,3% 
Προϊόντα υγιεινής (αποσμητικά, αφρόλουτρα, προϊόντα ξυρίσματος εκτός από ξυραφάκια)                                        4,1%                                       7,1% 

Σύνολο πωλήσεων καλλυντικών  6,4%                                      9,6% 

Η ακρίβεια επηρεάζει την κατανάλωση

Σημαντικό πρόβλημα της αγοράς, αλλά και στον κλάδο των καλλυντικών, είναι οι διαρκώς αυξανόμενες τιμές, οι οποίες πιέζουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό, παρότι η κατηγορία των προϊόντων ομορφιάς δεν βρίσκεται στις κατηγορίες με τις υψηλότερες αυξήσεις. Όταν όμως οι καταναλωτές βλέπουν αυτές τις αυξήσεις στις τιμές όλων των προϊόντων και υπηρεσιών, προχωρούν σε περικοπές των δαπανών τους. Είναι αναμενόμενο, και έχει παρατηρηθεί και σε άλλες περιόδους κρίσης, ότι οι καταναλωτές αναζητούν προσφορές και εκπτώσεις και κάνουν έρευνα πριν προβούν σε αγορές. Τρεις στους δέκα θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενημερώνονται συνέχεια για τις προσφορές που έχει η κάθε αλυσίδα σούπερ-μάρκετ και πηγαίνουν σε διαφορετικά σούπερ-μάρκετ για να αποκτήσουν τα είδη που βρίσκονται σε προσφορά εκείνη την ημέρα. Την ίδια στιγμή, τέσσερις τους δέκα αλλάζουν κάποιες φορές σούπερ-μάρκετ προκειμένου να ωφεληθούν από κάποια προσφορά.

Οι καταναλωτές, από την πλευρά τους, προσδοκούν από τις εταιρείες να προσαρμοστούν στις ανάγκες τους και να συνεχίσουν τις προσφορές-εκπτώσεις και τις ευρύτερες προωθητικές ενέργειες προκειμένου να διατηρήσουν τις τιμές σε φυσιολογικά επίπεδα. 

Η πρόκληση της βιωσιμότητας στην ελληνική αγορά καλλυντικών

Ακόμα ένα σημαντικό πρόβλημα αποτελεί η βιωσιμότητα στη βιομηχανία καλλυντικών. Η υπερβολική συσκευασία, η πλαστική ρύπανση και η μη βιώσιμη κατανάλωση πόρων έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και απαιτούν δράση από τη βιομηχανία και τους καταναλωτές. 

Ήδη, για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, οι εταιρείες καλλυντικών επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη για πιο βιώσιμες τεχνολογίες και υλικά, προωθούν την ανακύκλωση των συσκευασιών και εκπαιδεύουν τους καταναλωτές γύρω από τη βιωσιμότητα.

Στοιχεία Οκτωβρίου της εταιρείας μετρήσεων αγοράς στα σούπερ-μάρκετ Circana δείχνουν ότι τα προϊόντα ομορφιάς και περιποίησης αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 9,1% τον συγκεκριμένο μήνα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό, ενώ τα πωλούμενα τεμάχια αυξήθηκαν στην ίδια περίοδο κατά 1,3%. Θυμίζουμε εδώ ότι τα σούπερ-μάρκετ αποτελούν βασικό κανάλι διάθεσης καλλυντικών ευρείας διανομής.