Του Χάρη Φλουδόπουλου

Εξέδωσε χθες ανακοίνωση η ΔΕΗ, με την οποία πληροφορούσε το ευρύ κοινό για τη σημασία του Υδροηλεκτρικού Έργου της Μεσοχώρας και επιχειρούσε να πείσει τους κατοίκους και τους οικολόγους που αντιδρούν, ότι τα οφέλη για το ευρύ κοινωνικό σύνολο είναι μεγάλα.

Πράγματι, το έργο της Μεσοχώρας -το οποίο μάθαμε ότι κόστισε στη ΔΕΗ σε σημερινές τιμές 400 με 440 εκατ. ευρώ- αποτελεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Το έργο με ισχύ 161,6 MW (2 μεγάλες μονάδες των 80 MW η κάθε μία και μία μικρή μονάδα των 1,6 ΜW) και εκτιμώμενη συνολική ετήσια παραγωγή ενέργειας 384 εκατ. KWh, άρχισε να κατασκευάζεται το 1986. Η κατασκευή του έργου, μετά από πολλές καθυστερήσεις, περατώθηκε ουσιαστικά τον Απρίλιο του 2001. Τι σημαίνει αυτό; Ότι το φράγμα και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο είναι έτοιμα να λειτουργήσουν εδώ και έξι ολόκληρα χρόνια, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει παραχθεί ούτε ένα MW. Η μη λειτουργία της μονάδας αυτής στέρησε από τη ΔΕΗ περίπου 20 με 25 εκατ. ευρώ ετησίως από τις πωλήσεις των 360.000.000 KWh που θα παράγονταν και άλλα 20 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των ανενεργών κεφαλαίων που έχουν ήδη επενδυθεί και δεσμευθεί στο έργο.

Στην ανακοίνωσή της η ΔΕΗ αναφέρει μεταξύ άλλων ότι το έργο δε λειτούργησε στο παρελθόν εξαιτίας των διαδοχικών ακυρώσεων από το ΣτΕ των περιβαλλοντικών αδειών που χορηγήθηκαν από την πολιτεία για το έργο (και βέβαια καταντάει γραφικό να μιλάμε για προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων όταν ακόμη και οι κρατικές εταιρείες, βλέπουν αποφάσεις του κράτους να καθίστανται άκυρες από το ίδιο το...κράτος). Όμως, ακόμη και σήμερα που έχει περάσει ειδικός νόμος από τη Βουλή, κάποιοι συνεχίζουν να αντιδρούν.

Ποια είναι όμως η αλήθεια για το ΥΗΕ Μεσοχώρας και έχει ευθύνη η κρατική ΔΕΗ για την εξέλιξη αυτή; Σαφώς και έχει ευθύνη, καθώς όταν αρχικά υποβλήθηκε η αίτηση για το έργο, κάποιοι θεώρησαν ότι η άδεια θα χορηγηθεί πιο εύκολα εάν το έργο συνδεόταν με την "μοδάτη" τότε εκτροπή του Αχελώου. Είναι όμως σε όλους γνωστό ότι μετά τον περιορισμό της επιτρεπόμενης ετήσιας εκτροπής προς Θεσσαλία από τα 1200 στα 600 εκατ. κυβικά μέτρα νερού, η σύνδεση και λειτουργική σχέση του έργου της Μεσοχώρας με τα έργα της εκτροπής είναι ελάχιστη έως ανύπαρκτη. Σήμερα η ΔΕΗ τρέχει ώστε να αποδείξει το αυτονόητο: ότι δηλαδή το έργο μπορεί να λειτουργήσει ακόμη και αύριο (απομένουν κάποια δευτερεύοντα έργα) και η εκτροπή του Αχελώου είναι άσχετη με το ΥΗΕ Μεσοχώρας.

Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της "γκάφας" αρκεί να αναφερθεί ότι οι εκδηλώσεις των ακτιβιστών που έχουν προγραμματιστεί έχουν ως σύνθημα -είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα- την ακύρωση της εκτροπής του Αχελώου για τη λειτουργία του εργοστασίου της ΔΕΗ!

Όπως ευθύνη έχει η ΔΕΗ γιατί οι διοικήσεις προσπάθησαν να "απαλλοτριώσουν" σπίτια και κτήματα των κατοίκων προσφέροντας αρχικά "ψίχουλα". Όταν όμως βάλει κάτω κανείς τα ποσά, εάν αποφάσιζαν να δώσουν τα κέρδη μιας από τις έξι χρονιές που το έργο δε λειτούργησε, (περίπου 40 εκατ. ευρώ) το πρόβλημα με τους κατοίκους θα είχε λυθεί. Άλλωστε υπάρχουν μαρτυρίες ότι ειδικά για ορισμένα αγροτεμάχια, η αποζημίωση είναι πενιχρή, δημιουργώντας επιπλέον εχθρούς στο κατά τα άλλα ωφέλιμο έργο.

Σε κάθε περίπτωση, τα όσα ζήσαμε το καλοκαίρι με τα προβλήματα του καύσωνα αλλά και της ανομβρίας, δείχνουν πόσο αναγκαία είναι όχι μόνο η Μεσοχώρα, αλλά και τα δεκάδες άλλα μικρά και μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα που σχεδιάζονται και συναντούν παρόμοια προβλήματα σε ολόκληρη τη χώρα. Τα έργα αυτά μπορούν να βοηθήσουν ώστε πολύτιμα δισεκατομμύρια κυβικά νερού που κατασπαταλώνται (καταλήγοντας στη θάλασσα), να αξιοποιηθούν για την ηλεκτροπαραγωγή αλλά και για την κάλυψη των αρδευτικών και υδρευτικών αναγκών της χώρας. Όμως σε αυτή τη χώρα για να έχεις οικολογικές ανησυχίες, θα πρέπει σώνει και καλά να στρέφεσαι εναντίον των επενδύσεων και των "περιβαλλοντοφάγων" επιχειρήσεων...