Σε μια πρόσφατη παρουσίαση που έκανε στους θεσμικούς επενδυτές, ο Θανάσης Αθανασούλης, μοναδικός πλέον βασικός μέτοχος της Altec μετά την αποχώρηση Βαλσαμίδη, έδειξε ένα αποκαλυπτικό διάγραμμα σχετικό με την κατανομή των πωλήσεων του ομίλου.

Το 2006 η δραστηριότητα στις τηλεπικοινωνίες απέφερε το 46% του ενοποιημένου κύκλου εργασιών, οι ολοκληρωμένες λύσεις το 26%, ο κλάδος του λογισμικού το 10% και η πληροφορική μόλις το 17%. Μάλιστα, όπως εξελίσσεται η επιχειρηματική πορεία του ομίλου, διαφαίνεται ότι το 2007 η συμμετοχή των τηλεπικοινωνιών στον ενοποιημένο τζίρο θα προσεγγίζει, αν όχι θα υπερβαίνει, το 50%. Μήπως ήρθε η ώρα η Altec να αλλάξει... κλάδο;

Τα νούμερα αποτυπώνουν το αποτέλεσμα μιας μεγάλης επιχειρηματικής απόφασης που πήρε ο επιχειρηματίας Θ. Αθανασούλης εκεί γύρω στο 2003: Nα ρίξει όλο το βάρος στις τηλεπικοινωνίες και να αφήσει κατά μέρος την παραδοσιακή δραστηριότητα του χονδρεμπορίου ειδών πληροφορικής. Με αυτό το δεδομένο, ο τίτλος αυτού του business story θα μπορούσε να είναι "επικίνδυνη επιχειρηματική στροφή". Ή μήπως μονόδρομος; Διότι από τη μια πλευρά στην αγορά των telecoms ο Αθανασούλης –έχοντας χάσει μεγάλο μέρος της αίγλης αλλά και της στήριξης του παρελθόντος– καλείται να κονταροχτυπηθεί με τα... θηρία για να αποσπάσει ένα αξιόλογο μερίδιο στην ελληνική αγορά. Από την άλλη έχει καταστεί προφανές ότι περιθώρια ανάπτυξης στο χονδρεμπόριο πληροφορικής δεν υπάρχουν. Δικαιολογημένη λοιπόν η απόφαση Αθανασούλη; Μάλλον ναι. Επιτυχημένη; Δύσκολο να δοθεί τώρα απάντηση. Ναι μεν ο ισολογισμός της Altec δείχνει μια βελτιωμένη εικόνα, από την άλλη, όμως, η δραστηριότητα στα telecoms απαιτεί πολλά κεφάλαια τη στιγμή που ο σκληρός ανταγωνισμός "σκοτώνει" τα περιθώρια κέρδους. Ίσως σε λίγους μήνες να έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Το μεγάλο στοίχημα του ομίλου Altec αυτή τη στιγμή είναι η δραστηριοποίηση στην αγορά των τηλεπικοινωνιών. Ο Θ. Αθανασούλης διεκδικεί μερίδιο στην τεράστια πίτα των τηλεπικοινωνιών ήδη από το 2003, οπότε και γίνονται τα πρώτα ουσιαστικά βήματα απελευθέρωσης στην αγορά. Μέσω της θυγατρικής ΑCN ξεκινάει να διαθέτει υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας σε επιχειρήσεις και ιδιώτες μέσω του γνωστού τετραψήφιου αριθμού προεπιλογής φορέα. Το 2004 η ACN μετονομάζεται σε Altec Telecoms. Με σημαντικές επενδύσεις, προσπαθεί να φτιάξει ιδιόκτητο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο και να προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες στο καταναλωτικό κοινό οι οποίες συνδυάζουν σταθερή τηλεφωνία και Ίντερνετ.

Οι επενδύσεις φέρνουν ζημίες. Η χρήση του 2006 κλείνει με αρνητικό αποτέλεσμα ύψους 3,73 εκατ. ευρώ παρά τη σημαντική αύξηση των πωλήσεων (από τα 23 εκατ. ευρώ του 2005 στα 39 εκατ. ευρώ του 2006. Η περίοδος λήγει με αρνητική καθαρή θέση για την επιχείρηση (-4,24 εκατ. ευρώ) και προγραμματίζεται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου –κατά πληροφορίες αυτή φτάνει στα 15 εκατ. ευρώ– προκειμένου να καλυφθεί το κενό. Οι ζημίες δεν είναι απαραίτητα αρνητικές για μια επιχείρηση η οποία πρώτον επενδύει για να αναπτύξει υποδομές και δεύτερον συμμετέχει σε ένα σκληρό πόλεμο τιμών για να αποσπάσει μερίδιο αγοράς.

Άλλωστε, οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου εμφανίζουν ανάλογη επιβαρημένη εικόνα στον ισολογισμό τους. Μία είναι η διαφορά της Altec με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις: τα ονόματα των άλλων επιχειρήσεων εμπλέκονται σε σενάρια περί επικείμενων εξαγορών και συγχωνεύσεων προκειμένου να δημιουργηθούν ισχυρότερα και με μεγαλύτερη κεφαλαιακή επάρκεια σχήματα. Η Altec Telecoms δεν ακούγεται παρά ελάχιστα.

Μάλιστα, όταν ο Θ. Αθανασούλης ερωτάται σχετικώς, μάλλον εμφανίζεται διστακτικός: "στο παρελθόν ως όμιλος Altec έχουμε προχωρήσει στην εξαγορά και την απορρόφηση πολλών επιχειρήσεων. Δεν είναι δεδομένο ότι τέτοιου είδους κινήσεις οδηγούν σε θετικό αποτέλεσμα". Βέβαια, αυτή η τοποθέτηση πηγαίνει κόντρα στις εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για παραμονή 3-4 "παικτών" στην τηλεπικοινωνιακή αγορά.

Το μοντέλο Αθανασούλη για τα telecoms έχει λίγο-πολύ ξεδιπλωθεί. Ο επιχειρηματίας προσπαθεί να συνδυάσει όλες τις δυνατότητες του ομίλου για να προσφέρει στον καταναλωτή ένα ολοκληρωμένο προϊόν:

• Αξιοποιεί την τεχνογνωσία της μητρικής Altec για να προσφέρει φθηνούς υπολογιστές στο καταναλωτικό κοινό. Χαρακτηριστική είναι η διαφημιστική καμπάνια που βρίσκεται αυτή την περίοδο στον "αέρα" και η οποία δίνει μια ολοκληρωμένη εγκατάσταση στην τιμή των 1.000 ευρώ.

• Ρίχνει στη μάχη το ιδιόκτητο δίκτυο καταστημάτων –την αλυσίδα Microland– για να έρθει πιο κοντά στον καταναλωτή. Η Microland έχει αλλάξει επιχειρηματικό μοντέλο. Ανοίγει μόνο μικρά καταστήματα με χαμηλό λειτουργικό κόστος δίνοντας έμφαση στις ηλεκτρονικές πωλήσεις προκειμένου και να περιορίσει τα αποθέματα και να είναι διαθέσιμη στον καταναλωτή καθόλη τη διάρκεια του 24ώρου. Ο σχεδιασμός προβλέπει την ανάπτυξη αλυσίδας 350 καταστημάτων.

• Ρίχνει βάρος στην προσέλκυση μεγάλων πελατών. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθάει και η συμμετοχή στο έργο Σύζευξις. Είναι ένα από τα βασικά περιουσιακά στοιχεία της Altec Telecoms. Πρόκειται για ένα τηλεπικοινωνιακό δίκτυο το οποίο έχει αναπτυχθεί με στόχο την εξυπηρέτηση περίπου 1.800 δημόσιων φορέων. Η Altec Telecoms έχει αναλάβει τη "Νησίδα 1", η οποία και εξυπηρετεί την περιοχή του κέντρου της Αθήνας. Οι αρχικές προβλέψεις έκαναν λόγο για έσοδα της τάξεως των 12,5 εκατ. ευρώ από το συγκεκριμένο έργο μέσα σε μια τριετία από την έναρξη λειτουργίας του.

Μειονέκτημα για τον τηλεπικοινωνιακό βραχίονα του ομίλου Altec συνιστά το γεγονός ότι δεν έχει συνάψει συνεργασία με κάποια εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Η Hellas On Line έχει δεθεί στο άρμα της Vodafone. Η Tellas προορίζεται για συνεργασία με τη Wind (σ.σ.: αν και στη συγκεκριμένη υπόθεση έχουν υπάρξει πολλά εμπόδια), ενώ η Cosmote είναι εξ ορισμού δεμένη με τη μητρική της εταιρεία. Τι μένει λοιπόν για την Altec Telecoms; Να συνεχίσει την αυτόνομη πορεία της ή να επιλέξει να δεθεί στο άρμα κάποιου ευρύτερου ομίλου που θα συσταθεί. Κατά πόσο μπορεί να συνεχιστεί η αυτόνομη πορεία, η οποία εν πολλοίς στηρίζεται σε εκτεταμένες διαφημιστικές καμπάνιες, θα φανεί στην πράξη.

Κι όσον αφορά τη δραστηριότητα της πληροφορικής; Από το 1986 που πρωτοεμφανίστηκε στην ελληνική αγορά, η Altec είχε συνδέσει το όνομά της με το χονδρεμπόριο. Μαζί με την Infoquest και την εταιρεία Πουλιάδης, ουσιαστικά μοιράζονταν ολόκληρη την ελληνική αγορά. Είκοσι χρόνια έχουν περάσει και τα δεδομένα πλέον είναι τελείως διαφορετικά. Το "box moving" δεν παρουσιάζει πλέον ουσιαστικό επιχειρηματικό ενδιαφέρον, κάτι που παραδέχεται, άλλωστε, και ο ίδιος ο Θ. Αθανασούλης. Το "λουκέτο" της Πουλιάδης αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Ποια όμως είναι η διέξοδος για μια εταιρεία η οποία έχει μάθει να λειτουργεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο επί σχεδόν δύο δεκαετίες;

1. Δηλώνει ότι καταστρώνει σχέδια για επέκταση στο εξωτερικό. Πέρα από τις χώρες όπου έχει ήδη παρουσία, υποστηρίζει ότι διερευνά το ενδεχόμενο επέκτασης και σε άλλες χώρες.

2. Ρίχνει το βάρος στην αγορά του λογισμικού, η οποία και αφήνει μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Μπορεί το software να αποφέρει μόνο το 10% του ενοποιημένου κύκλου εργασιών, ωστόσο συνεισφέρει κατά 31% στη διαμόρφωση των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, προ καιρού, στην αγορά είχαν κυκλοφορήσει φήμες περί επικείμενης πώλησης του τομέα software από την Altec. Οι φήμες αυτές που ήρθαν τελικώς στο φως της δημοσιότητας διαψεύστηκαν με επίσημη ανακοίνωση στο χρηματιστήριο.

3. Προσανατολίζεται στη διεκδίκηση ολοένα και περισσότερων ολοκληρωμένων έργων πληροφορικής. Αυτός ο τομέας συνεισφέρει κατά 26% στη διαμόρφωση του ενοποιημένου κύκλου εργασιών και κατά 31% στα ενοποιημένα EBITDA. Αναγκαστικά, η εταιρεία πρέπει να στραφεί και εκτός συνόρων για την ανάληψη ολοκληρωμένων έργων, καθώς στην Ελλάδα τα περιθώρια έχουν στενέψει.

Όσοι θυμούνται τον όμιλο Altec την περίοδο της χρηματιστηριακής τρέλας, σήμερα ασφαλώς παραδέχονται ότι το... μαγαζί είναι πιο συμμαζεμένο. Οι δεκάδες συμμετοχές σε εταιρείες δεν υπάρχουν πλέον και το οργανόγραμμα του ομίλου είναι σαφώς πιο μαζεμένο. Alter, Microland, Sysware, Unisoft, Stat, ACN Οδών και Οδοστρωμάτων είναι μερικά μόνο από τα επιχειρηματικά ονόματα που συνδέθηκαν στο παρελθόν με την Altec πότε με τον ένα και πότε με τον άλλο τρόπο. Σήμερα οι δραστηριότητες ουσιαστικά έχουν επικεντρωθεί σε τρεις εταιρείες: τη μητρική, την Altec Telecoms και τη Microland. Όσο για τα υπέρογκα χρέη του παρελθόντος, και αυτά δείχνουν να έχουν συμμαζευτεί σε ένα βαθμό.

Οι συνολικές υποχρεώσεις είχαν υποχωρήσει στα 156 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2006, από 187,5 εκατ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2004. Ο συνολικός δανεισμός έχει πέσει στα 109 εκατ. ευρώ, από 135,9 εκατ. ευρώ που ήταν έναν χρόνο πριν. Όσο για τους βασικούς χρηματοικονομικούς δείκτες, μοιάζουν και αυτοί να βελτιώνονται.

Πώς αντιμετωπίζουν οι επενδυτές όλες αυτές τις αλλαγές;

Με διστακτικότητα –λόγω του βεβαρημένου παρελθόντος– αλλά και συγκρατημένη αισιοδοξία. Αυτό τουλάχιστον δείχνει το διάγραμμα της μετοχής. Εδώ και 18 μήνες, η μετοχή κινείται σε ένα εύρος τιμών με "χαμηλό" στο 1,6 ευρώ και υψηλό στα 2,4-2,6 ευρώ (σ.σ.: η τρέχουσα τιμή είναι γύρω στα 2,2 ευρώ).

Τι περιμένουν οι επενδυτές;

• Να επιβεβαιωθούν τα σχέδια για καταγραφή υπεραξιών και από το χώρο του real estate.

• Να σταθεί η θυγατρική εταιρεία τηλεπικοινωνιών.

• Να αποδειχτεί επιτυχημένο το νέο μοντέλο λειτoυργίας στη λιανική.

• Να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος.

• Να εμπλακεί ξανά η μετοχή της Altec σε ένα επιχειρηματικό story.

• Να περάσει αυτή η περίεργη –τουλάχιστον για τα δεδομένα της Altec– περίοδος "σιωπής" κατά την οποία απουσιάζουν οι βαρύγδουπες ανακοινώσεις.

Αναδημοσίευση από το περιοδικό Κεφάλαιο, Τεύχος Ιουλίου - Αυγούστου 2007