Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Με τον εμφατικότερο τρόπο δείχνουν να απομακρύνονται οι ελπίδες της διοίκησης του ιστορικού ομίλου πληροφορικής Altec Συμμετοχών περί συμφωνίας με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση των δανειακών υποχρεώσεων της εταιρείας που προσεγγίζουν τα 100 εκατ.ευρώ, με τα ίδια κεφάλαια να έχουν καταστεί αρνητικά κατά επίσης 100 εκατ.ευρώ.

Έπειτα από διαρκείς αναβολές των γενικών συνελεύσεων, που εν πολλοίς προμήνυαν τις εξελίξεις, οι πιστώτριες τράπεζες (και συγχρόνως μέτοχοι της εταιρείας) πέρασαν σε "μπλοκ" πρόταση για την υπαγωγή της Altec σε καθεστώς εκκαθάρισης εν λειτουργία. Συγκεκριμένα, στη χθεσινή εξ αναβολής έκτακτη γ.σ., Πειραιώς και Εθνική αποδέχθηκαν την πρόταση της Eurobank περί υπαγωγής της εταιρείας στο άρθρο 106ια του 3588/2007 (Πτωχευτικός Κώδικας). Η πρόταση έγινε δεκτή από την πλευρά των μετόχων- τραπεζών με ποσοστό 40,5%, ενώ ο Θανάσης Αθανασούλης, ιδρυτής της Altec και βασικός μέτοχος (με 18,16%) ψήφισε λευκό. Με τη εξέλιξη αυτή, οι τράπεζες αλλάζουν στρατηγική στην την εταιρεία πληροφορικής που επί σειρά ετών παρέμενε βιώσιμη με κεφαλαιακές ενέσεις.

Η αρχή των προβλημάτων για την άλλοτε ηγέτιδα εταιρεία στον κλάδο της πληροφορικής στην Ελλάδα ουσιαστικά τοποθετείται χρονικά την περίοδο που έσκασε η φούσκα της dot.com οικονομίας στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού το 2000, ενώ την ίδια περίπου περίοδο η εμπλοκή του επικεφαλής της Altec, Θανάση Αθανασούλη, με τον τηλεοπτικό σταθμό Alter αποδείχθηκε εξαιρετικά κοστοβόρα, σε προσωπικό και επιχειρηματικό επίπεδο.

Ωστόσο, ο όμιλος κατάφερε να διατηρήσει σημαντικό μέρος του μεριδίου του στην αγορά, παρά το πάγωμα των έργων πληροφορικής που ακολούθησε μετά την Ολυμπιάδα του 2004 και την εξάρτηση από συμβάσεις του Δημοσίου. Ωστόσο το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης βρίσκει τον όμιλο εκτεθειμένο και την περίοδο 2007-2008 η οικονομική κατάσταση της Altec βγαίνει εκτός ελέγχου. Στα τέλη του 2008 οι καθαρές ζημιές του ομίλου Altec ξεπερνούσαν τα 150 εκατ.ευρώ με αρνητική καθαρή θέση 79 εκατ. ευρώ, βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις μεγαλύτερες του κυκλοφορούντος ενεργητικού και αρνητικές λειτουργικές ροές.

Το μεγάλο στοίχημα του Αθανασούλη στις τηλεπικοινωνίες, η Altec Telecoms καταρρέει καθώς αδυνατεί να αποπληρώσει οφειλές της, συμπαρασύροντας την αλυσίδα ειδών πληροφορικής του ομίλου, Microland. Η "μαύρη τρύπα" που δημιουργείται είναι τεράστια ακόμη και για τα δεδομένα της εποχής και πολλοί προέβλεπαν το τέλος του ομίλου.

Ο επικεφαλής της Altec καταφέρνει, ωστόσο, να έλθει, σε συμφωνία με τα πιστωτικά ιδρύματα και πρωθεί ένα ολικό restrucruring του ομίλου, με "τίμημα" όμως την παραχώρηση στις τράπεζες του μετοχικού ελέγχου της εταιρείας που ίδρυσε: μετοχοποιώντας μέρος των απαιτήσεων τους στα πλαίσια σχεδίου αναδιάρθρωσης-εξυγίανσης, οι τράπεζες απέκτησαν αθροιστικά το 40,5% του μετοχικού κεφαλαίου της Altec. Το σχέδιο κεφαλαιακής αναδιάρθρωσης ήταν εξαιρετικά απαιτητικό και περιελάμβανε την πώληση θυγατρικών και ακινήτων, την απεμπλοκή από ζημιογόνες και μη παραγωγικές επενδύσεις, την απόσχιση δραστηριοτήτων και παραχώρησή τους, τη ρύθμιση υποχρεώσεων προς προμηθευτές, τη σημαντική απομείωση στοιχείων του ενεργητικού, ενώ ο δανεισμός αναδιαρθρώθηκε με την έκδοση μακροχρόνιων ομολογιακών δανείων.

Τότε, τέλη του 2008, ο Σπύρος Παμπουκίδης, γνωστό και έμπειρο στέλεχος της αγοράς πληροφορικής, αναλαμβάνοντας καθήκοντα αντιπροέδρου και ουσιαστικά την αποστολή να "γυρίσει" την εταιρεία, έλεγε πως "η Altec τράκαρε αλλά στην πορεία κατάφερε να μην βουλιάξει". Μόλις προ διμήνου και, ίσως, προ των δυσμενών τελευταίων εξελίξεων, ο Παμπουκίδης παραιτήθηκε από τη θέση του....

Μετά την αναδιάρθρωση, η Αltec που σήμερα απασχολεί 355 εργαζόμενους, είχε επικεντρώσει τις δραστηριότητές της σε δύο κλάδους που ανέκαθεν ήταν οι πιο αποδοτικοί, στο Τυποποιηµένο Εµπορικό Λογισµικό (Software) και στις Ολοκληρωµένες Λύσεις (Integration), και έδειχνε να μπαίνει σε τροχιά ανάκαμψης δημιουργώντας συνθήκες ενός turnaround story. Όμως μια προσεκτικότερη ματιά στα οικονομικά της έδειχνε πως παρά την αύξηση των πωλήσεων και τη βελτίωση ορισμένων χρηματοοικονομικών δεικτών, συνέχιζε να εμφανίζει αρνητικά ίδια κεφάλαια και να βαρύνεται από υψηλό δανεισμό.

Ήδη από το 2012 αρχίζουν να εμφανίζονται εκ νέου τα προβλήματα. Στις λογιστικές καταστάσεις οι ελεγκτές της PwC ανέφεραν ότι η υπερχρέωση του ομίλου δημιουργεί αρνητικό κεφάλαιο κίνησης, αρνητικά ίδια κεφάλαια και ταμειακές ροές, στοιχεία που "...υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που μπορεί να εγείρει σημαντική αμφιβολία για τη βιωσιμότητα της Εταιρείας και του Ομίλου και την ικανότητά τους να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Στο συμπέρασμά μας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη σε σχέση με το θέμα αυτό", κατέληγαν τότε. Η εταιρεία από την πλευρά της ανέφερε από τότε πως "σε συνεργασία με τις πιστώτριες τράπεζες,  καταβάλλεται προσπάθεια για τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής κατάστασης του ομίλου.

Όμως σε μια οικονομία που έμπαινε σε εποχές μνημονίων, η αδύναμη οικονομικά Altec παρά τη λειτουργική κερδοφορία πάσχιζε να αντεπεξέλθει στα νέα δεδομένα. Αρχικά ζητείται μετάθεση της ημερομηνίας των δόσεων αποπληρωμής των ομολογιακών δανείων μέχρι και το τέλος του 2013 και στη συνέχεια άρχισαν να μην πληρώνονται οι δόσεις. Αν και οι πιστώτριες τράπεζες συνέχισαν να παρέχουν στην Altec πιστωτικά όρια βραχυπρόθεσμου δανεισμού για της ανάγκες κεφαλαίου κίνησης, η διοίκηση εμφανίζονταν να ζητάει οριστικές αποφάσεις για το μέλλον του ομίλου και το στρατηγικό σχεδιασμό της.

Στη γ.σ. το καλοκαίρι του 2014 ο Αθανασούλης επέμενε πως η εταιρεία είναι βιώσιμη (επαναλαμβάνοντας τα περί θετικού EBITDA) και απευθυνόμενος στις τράπεζες πρότεινε τον (χωρίς κούρεμα) εξορθολογισμό του δανεισμού της σε όρια που μπορούν να συντηρηθούν και να δώσουν προοπτικές ανάπτυξης, την αντιμετώπιση των αρνητικών ιδίων κεφαλαίων, την υλοποίηση νέων επενδύσεων και την αλλαγή στη δομή της με ενδεχόμενη συγκέντρωση του αντικειμένου σε μικρότερο αριθμό εταιρειών. Στο πλαίσιο αυτό ανέθεσε, µε τη σύμφωνη γνώμη των πιστωτριών τραπεζών, σε ειδικευμένο ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο την εκπόνηση σχεδίου αναδιάρθρωσης των δανειακών υποχρεώσεων του ομίλου, το οποίο και κατατέθηκε προς έγκριση.

Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, τα γεγονότα του 2015 που έφεραν τα capital controls και το ευρύτερο οικονομικό κλίμα αποτέλεσαν ορισμένους από τους λόγους που οδήγησαν στην κατάθεση νέου σχεδίου (σχέδιο της νέας αναθεωρηµένης πρότασης επιχειρηµατικής και κεφαλαιακής αναδιάρθρωσης)  στις αρχές του 2016.

Όμως τα καμπανάκια ηχούσαν ήδη πολύ δυνατά, όπως έγραφε το Capital.gr: στα τέλη του 2015 αναστέλλεται η διαπραγμάτευση της μετοχής καθώς στην έκθεση επισκόπησης του ελεγκτή της Altec που συνόδευε τις λογιστικές καταστάσεις 9μηνου 2015, διατυπώθηκε "Αρνητικό Συμπέρασμα", καθώς βρίσκονταν σε μη συμμόρφωση με τους οικονομικούς όρους (financial covenants) των δανειακών τους συμβάσεων και σε αδυναμία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων δόσεων των δανείων. Την περίοδο εκείνη, το σύνολο των δανείων της Altec ανέρχονταν σε 96,4 εκατ.ευρώ, από τα οποία 88 εκατ.ευρώ είχαν καταστεί βραχυπρόθεσμα, ενώ οι συσσωρευμένες ζημιές έφθαναν τα 257 εκατ. ευρώ.

Τον περασμένο Μάρτιο, η εταιρεία ανέφερε στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση 2015 πως το σχέδιο βρισκόταν στη διαδικασία "λήψης σχολίων και παρατηρήσεων επί αυτού µε σκοπό την οριστικοποίηση του". Στην έκθεσή του ο ορκωτός έλεγκτής ανέφερε πως "λόγω του ότι δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες αποδοχής και οριστικοποίησης της πρότασης αναδιάρθρωσης του Οµίλου και της Εταιρείας από τις πιστώτριες τράπεζες (οµολογιούχους), δεν υπάρχει εύλογη διασφάλιση ότι η Εταιρεία και ο Όµιλος θα διαθέτουν επαρκή κεφάλαια για την χρηµατοδότηση των χρηµατοοικονοµικών αναγκών τους έως την 31η ∆εκεµβρίου 2016".

Ακολούθησαν διαρκείς αναβολές των γενικών συνελεύσεων της εταιρείας, ανακοινώσεις από πλευράς εταιρείας πως "εκκρεμεί από τις μετόχους-τράπεζες η ολοκλήρωση του σχεδίου αναδιάρθρωσης του ομίλου προκειμένου να επέλθει η επιχειρηματική και κεφαλαιακή αναδιάρθρωσή του, η οποία έχει καταστεί αναγκαία προ πολλών ετών και είναι πλέον σε κατάσταση που δεν επιδέχεται καμία περαιτέρω αναβολή" και η παραίτηση του νο.2 της εταιρείας Σπ. Παμπουκίδη, έως ότου χθες έγινε γνωστό πως οι πιστώτριες τράπεζες θα ζητήσουν την υπαγωγής της εταιρείας στις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα για να τεθεί σε εκκαθάριση εν λειτουργία (στο άρθρο 106ια του 3588/2007).

Μένει να φανούν οι λόγοι που οδήγησαν τις τράπεζες σε αυτή την απόφαση, αλλά και το κατά πόσο υπήρχε πρόθεση από την πλευρά του επιχειρηματία να στηριχθεί η εταιρεία με ίδια κεφάλαια. Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη αυτή δεν βρήκε σύμφωνο τον Θ. Αθανασούλη, ο οποίος εξέφρασε επιφυλάξεις "για το κατά πόσον η πρόταση των μετόχων- τραπεζών, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο και επεξεργασμένο σχέδιο ή μία μη συστηματικά μελετημένη ενέργεια που θα απαξιώσει περαιτέρω τις βασικές αξίες του ομίλου, με ό, τι αυτό συνεπάγεται".

Η συνέχεια το πιθανότερο είναι πως θα δοθεί στις δικαστικές αίθουσες καθώς η αίτηση υπαγωγή στο καθεστώς της ειδικής εκκαθάρισης υποβάλλεται από τον οφειλέτη ή πιστωτές του οι οποίοι εκπροσωπούν τουλάχιστον 20% των συνολικών απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Η συζήτηση της αίτησης ενώπιον του δικαστηρίου ορίζεται εντός 20 ημερών από την υποβολή της και η απόφαση του δικαστηρίου εκδίδεται εντός ενός μηνός από τη συζήτηση.

Nikos.chrissikopoulos@capital.gr