της Νένας Μαλλιάρα

Την επιστροφή στην κανονικότητα επιζητούν οι τράπεζες μετά την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίησή τους και εν αναμονή της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος από τους "θεσμούς".

Οι τραπεζίτες επιθυμούν η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να δοθεί δυναμική στην Οικονομία και να μην υπάρξουν νέα "πισωγυρίσματα" που θα τη βυθίσουν ακόμη πιο βαθιά στην ύφεση. Προσδοκούν δε, μετά την αξιολόγηση, να αρχίσουν να ξαναμπαίνουν σε σειρά τα "γρανάζια" της οικονομικής δραστηριότητας και οι τράπεζες να ξαναβρούν τον ρόλο τους στην Οικονομία.

Σήμερα, τραπεζικό σύστημα δεν υφίσταται, υπό την έννοια ότι εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο οι πραγματικά τραπεζικές εργασίες βρίσκονται σε κατάσταση "pause". 

Έχοντας καταφέρει, από το 2008 και μετά, να επιπλεύσουν σε μια θάλασσα στην οποία οι καταιγίδες (παγκόσμιες και εγχώριες) διαδέχονταν η μία την άλλη, οι ελληνικές τράπεζες γλύτωσαν πέρσι το ναυάγιο, αλλά βρίσκονται σε "στάσιμα" νερά. Η στασιμότητα αυτή που υπάρχει ευρύτερα στην οικονομική δραστηριότητα, μόνο απαξίωση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας προκαλεί, καταστέλλοντας κάθε δημιουργικότητα και δρώντας καταστροφικά στον παράγοντα της ψυχολογίας που είναι απαραίτητος για να κινηθούν οι αγορές.  

Το ότι οι τράπεζες βρέθηκαν στο προσκήνιο, με έντονη κινητικότητα όλο το 2015, είχε να κάνει με τον αγώνα της επιβίωσής τους και τώρα το ζητούμενο είναι η προοπτική. Και αυτή την προοπτική την περιμένουν άμεσα οι τραπεζίτες, ύστερα από μια αφύσικα μακρά περίοδο κατά την οποία "πηγαίνουν στο γραφείο, απλά για να πηγαίνουν…".

Η αίσθηση αυτή που εισπράττει κανείς από τους τραπεζίτες εδώ και πολύ καιρό, δεν μπορεί να αποτυπωθεί πιο παραστατικά από τα λόγια του διευθύνοντος συμβούλου της Alpha Bank, Δημ. Μαντζούνη. "Έχουμε χάσει την αίσθηση της δημιουργίας. Μαζεύουμε απλά στοιχεία για τους επόπτες, την εφορία, τους εισαγγελείς. Βεβαίως, το να σε ελέγχουν έχει τα θετικά του. Αλλά όταν κάνεις μόνο αυτό, δεν είσαι τράπεζα", είπε ο Δ. Μαντζούνης, περιγράφοντας την αλλοίωση που έχει υποστεί η δουλειά του τραπεζικού συστήματος. Και είναι σημαντικό ότι τα λόγια αυτά ακούστηκαν στο πλαίσιο της παρουσίασης έκδοσης για την "διαδρομή" της Alpha Bank από τον 19ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας, μια διαδρομή συνεχούς ανάπτυξης παρά τις αντιξοότητες και τις προκλήσεις που προφανώς υπάρχουν σε όλες τις εποχές.

Ό,τι ισχύει για την Alpha Bank, ισχύει και για τις άλλες τράπεζες. Με περιορισμένη ρευστότητα που δεν επιτρέπει τη χορήγηση δανείων, με συνθήκες capital controls που περιορίζουν τη συναλλακτική δραστηριότητα, με κλονισμένη την εμπιστοσύνη των καταθετών που προτιμούν να κρατούν τα λεφτά τους κάτω από το "στρώμα", με "βουνό" προβληματικών δανείων που δεσμεύουν πολύτιμα κεφάλαια και με ολοένα απαιτητικότερο από πλευράς εποπτείας και ανταγωνιστικότερο περιβάλλον λειτουργίας, οι τράπεζες αναζητούν επειγόντως διέξοδο στο μέλλον για την επιστροφή τους… στο παρελθόν.

Και αυτό είναι πλέον το μεγαλύτερο στοίχημα για τις τράπεζες: να επιστρέψουν στην ανάπτυξη που σημείωναν κατά το παρελθόν, έχοντας διδαχτεί από τις υπερβολές και τα λάθη τους.