Του Βασίλη Γεώργα

Κερδισμένοι από την βίαιη ανακατανομή των μεριδίων και του τζίρου στο εμπόριο βγαίνουν μέσα στην επταετία της ύφεσης οι τέσσερις μεγάλοι λιανεμπορικοί όμιλοι που παραμένουν εισηγμένοι στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

H πολυεθνική Folli Follie της οικογένειας Κουτσολιούτσου, ο "βαλκανιονίκης" όμιλος Fourlis του φερώνυμου επιχειρηματία Βασίλη Φουρλή, η μεγαλοεισαγωγέας Jumbo του Απ. Βακάκη και η ηγέτιδα στον χώρο της αλυσίδα Πλαίσιο των Γιώργου και Κωνσταντίνου Γεράρδου, είδαν είτε τις πωλήσεις και την κερδοφορία τους να αυξάνονται σημαντικά μετά το 2008 που ήταν η καλύτερη χρονιά για το ελληνικό επιχειρείν, είτε κέρδισαν μεγάλα μερίδια αγοράς, καλύπτοντας τον χώρο που άφησαν πίσω τους μικρότερες εταιρείες.

Το μέγεθος και η πρόσβαση σε ρευστότητα, η διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων και οι κινήσεις αναδιάρθρωσης καθώς και η αλλαγή του προϊόντικού μείγματος που έγιναν έγκαιρα στο ξεκίνημα της κρίσης, ήταν κάποιες από τις κινήσεις που επέτρεψαν στους τέσσερις ομίλους να εκμεταλλευτούν την αποδυνάμωση του ανταγωνισμού και να βελτιώσουν σημαντικά τη θέση τους στην αγορά. Ακόμη και φέτος που η επιβολή capital controls αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα για πολλές μικρότερες επιχειρηματικές μονάδες στην αγορά και έφερε σε δύσκολη θέση άλλες μεγαλύτερες, οι τέσσερις εισηγμένες λιανεμπορικές επιχειρήσεις είχαν μικρότερες απώλειες από αυτές που είχε προεξοφλήσει η αγορά.

* Φέτος ο όμιλος της Folli Follie οδεύει για τζίρο 1,1 δισ. ευρώ με τους αναλυτές να προβλέπουν κερδοφορία άνω των 140 εκατ. ευρώ. Πίσω στο 2008 με το ξεκίνημα της κρίσης, η Folli Follie είχε έσοδα 937 εκατ. ευρώ και κέρδη 77 εκατ. ευρώ. Η πώληση των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών το 2013 έναντι 328 εκατ. ευρώ συνέδραμε σημαντικά ώστε ο όμιλος να βελτιώσει τα επίπεδα δανεισμού και ρευστότητας και να συνεχίσει την επέκταση στο εξωτερικό, έχοντας πλέον ως στόχο να ξεπεράσει τα 1000 καταστήματα διεθνώς.

* Στην περίπτωση της Jumbo τα μεγέθη της διαμορφώνονται σε επίπεδα ρεκόρ. Η χρήση 2014/2015 έκλεισε με πωλήσεις 582,5 εκατ. ευρώ και κερδοφορία 104,1 εκατ. ευρώ, επίπεδα που είναι σημαντικά υψηλότερα από το 2008 όταν ο όμιλος είχε παρουσιάσει έσοδα 478 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 95,7 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία αναμένει φέτος σταθεροποίηση σε όρους καθαρής κερδοφορίας αλλά εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα ξεπεράσουν τα 600 εκατ. ευρώ σε μια χρονιά που επηρεάζεται από τους κεφαλαιακούς περιορισμούς και το πάγωμα της κατανάλωσης. Στο ξεκίνημα των capital controls πάντως, που συνέπεσαν με το πρώτο τρίμηνο (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2015) της οικονομικής χρήσης της Jumbo, οι πωλήσεις του ομίλου έτρεχαν με 4,88% στα 152,26 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της καλύτερης επίδοσης των καταστημάτων του εξωτερικού. Σήμερα το δίκτυο καταστημάτων Jumbo αριθμεί 72 καταστήματα εκ των οποίων 53 βρίσκονται στην Ελλάδα, 5 στην Κύπρο, 8 στη Βουλγαρία και 6 στη Ρουμανία.

* Το story του ομίλου Fourlis είναι αρκετά διαφορετικό. Οι δραστηριότητες της υπέστησαν μεγάλη μείωση τα προηγούμενα χρόνια λόγω της πανωλεθρίας στην αγορά ακινήτων και την από-επένδυση από ζημιογόνους τομείς, εντούτοις τα ΙΚΕΑ κέρδισαν σημαντικό μερίδιο αγοράς παίρνοντας τον εναπομείναντα τζίρο από άλλες εταιρείες επίπλων που έβαλαν λουκέτο. Στον αντίποδα το concept των Intersports απεδείχθη κερδοφόρο και κράτησε στα δύσκολα "όρθιο" τον όμιλο που πλέον έχει αρχίσει να κεφαλαιοποιεί τις αντοχές του στην κρίση, επιστρέφοντας σταδιακά στην κερδοφορία. Στο 9μηνο παρουσίασε κύκλο εργασιών 295,6 εκατ. ευρώ και ζημιές 3,6 εκατ. ευρώ ,ενώ για το σύνολο της χρήσης 2015 αναμένεται σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, να κλείσει με έσοδα κοντά στα 400 εκατ. ευρώ. Το 2008 με το ξεκίνημα της μεγάλης ύφεσης στην Ελλάδα, ο όμιλος Fourlis είχε τζίρο 784,4 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 55 εκατ. ευρώ. Σήμερα ο όμιλος λειτουργεί 7 καταστήματα ΙΚΕΑ εκ των οποίων  5 από αυτά στην Ελλάδα, ένα στην Κύπρο, και ένα στη Σόφια Βουλγαρίας καθώς και άλλα 107 καταστήματα Intersport  από τα οποία στην Ελλάδα βρίσκονται τα 47, στη Ρουμανία 28, στην Τουρκία 23, στη Βουλγαρία 5 και στην Κύπρο 4.

* Για την αλυσίδα Πλαίσιο η επταετία της ύφεσης σήμανε μεγάλη απώλεια τζίρων αλλά σημαντική ανάπτυξη της κερδοφορίας της καθώς η εταιρεία στράφηκε από νωρίς προς την κατεύθυνση αλλαγής του προϊντικού μείγματος στα καταστήματά της. Η μείωση του μεριδίου των επώνυμων προϊόντων προς όφελος της δικής της "μπράντας" είτε αυτά αφορούν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, tablets και κινητά τηλέφωνα (Turbo X) είτε σε σχολικά και γραφική ύλη,  έκαναν τη διαφορά και μέσα σε λίγα χρόνια η εταιρεία ισχυροποίησε περαιτέρω τη θέση της έναντι του πολύ σκληρού ανταγωνισμού που επικρατεί στη συγκεκριμένη αγορά, και καταφέρνει όχι μόνο να παραμείνει κερδοφόρος αλλά και να αυξήσει σημαντικά τα μεγέθη της. Συγκριτικά με το 2008, ο τζίρος της εταιρείας έχει μειωθεί περίπου κατά το ένα τρίτο υποχωρώντας από τα 412 εκατ. ευρώ σε περίπου 300 εκατ. ευρώ φέτος. Στον αντίποδα, όμως, τα κέρδη της –παρά τη μείωση του φετινού 9μήνου κατά 57,7%- έχουν υπερτριπλασιαστεί σε σχέση με τα 4,2 εκατ. ευρώ εκείνης της περιόδου ενώ η καθαρή ρευστότητα στα ταμεία ξεπερνά τα 31 εκατ. ευρώ.