Τελευταία Ενημέρωση:18:06

Σε αναστολή των εργασιών προχωράει η Ελληνικός Χρυσός. Η εξέλιξη έρχεται σε συνέχεια της απόφασης της Επιθεώρησης Μεταλλείων Βορείου Ελλάδος που διατάζει την διακοπή των εργασιών στα έργα της Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές και την Ολυμπιάδα στη Χαλκιδική σε συνέχεια της από 19 Αυγούστου 2015 απόφασης του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για ανάκληση των τεχνικών μελετών που αφορούν στα συγκεκριμένα έργα. 

Σε διαθεσιμότητα οι εργαζόμενοι

Η συγκεκριμένη απόφαση έχει ημερομηνία 20 Αυγούστου. Ως αποτέλεσμα, το προσωπικό της εταιρείας θα τεθεί σε διαθεσιμότητα τριών μηνών και εάν εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος οι άδειες δεν ανακτηθούν, η απόλυσή τους θα είναι μονόδρομος.

"Η Ελληνικός Χρυσός θα συνεχίσει να εκτελεί βασικές εργασίες περιβαλλοντικής προστασίας και στα τρία έργα της, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει το περιβάλλον και το δημόσιο συμφέρον. Θα αναγκαστεί ωστόσο να θέσει σε διαθεσιμότητα την πλειοψηφία των εργαζόμενών της στην Ελλάδα για ένα διάστημα μέχρι τρεις μήνες, σύμφωνα με τους όρους που προβλέπει η ελληνική εργασιακή νομοθεσία.

Σε περίπτωση που οι άδειες δεν ανακτηθούν, δεν θα μείνει άλλη επιλογή από την οριστική απόλυσή τους. Σήμερα απασχολούνται στην Χαλκιδική 2.000 εργαζόμενοι στην Ελληνικός Χρυσός και τους συνεργαζόμενους εργολάβους, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eldorado Gold, ο συνολικός αριθμός των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν από την μεταλλευτική δραστηριότητα ανέρχεται στις 5.000.

Από την πλευρά του, το υπουργείο Περιβάλλοντος με ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι η ομηρία των εργαζομένων δεν συνιστά συμμόρφωση με τις προϋποθέσεις της επένδυσης.

Χαρακτηρίζει τη θέση σε διαθεσιμότητα των εργαζομένων εχθρική προς τους εργαζόμενους,  ενέργεια και σημειώνει ότι η εταιρεία θα πρέπει να πραγματοποιήσει επιτόπιες δοκιμές -δηλαδή στη Βορειοανατολική Χαλκιδική-της μεταλλουργικής μεθόδου flash smelting.

Ωστόσο, το ΥΠΑΠΕΝ παραλείπει να αναφερθεί στη δεύτερη αιτία (για την οποία ανακλήθηκαν οι τεχνικές μελέτες), δηλαδή τη φερόμενη μη προσκόμιση δύο προσαρτημάτων για την έγκριση των τεχνικών μελετών, τα οποία σύμφωνα με την Ελληνικός Χρυσός έχουν προσκομιστεί.

Δεν εξηγεί ακόμη, γιατί η εν λόγω απόφαση δεν εκτελέστηκε από τον προκάτοχο του κ. Σκουρλέτη στο ΥΠΑΠΕΝ, τον Π. Λαφαζάνη, αλλά ανακοινώθηκε μόλις 24 ώρες πριν από την προκήρυξη εθνικών εκλογών.

Η ανακοίνωση του ΥΠΑΠΕΝ

"Το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά του  για την επιλογή της εταιρείας "Ελληνικός Χρυσός",-  όσο και της μητρικής "Eldorado Gold",-  να απαντήσει στα  ζητήματα που σχετίζονται  με  συμβατικές υποχρεώσεις  της  προς το ελληνικό Δημόσιο, δηλώνοντας  την πρόθεση να θέσει σε διαθεσιμότητα τους εργαζόμενους που απασχολεί.

Η συγκεκριμένη,  εχθρική προς τους εργαζόμενους,  ενέργεια, θέτει σε δοκιμασία κάθε θετικό αυτοπροσδιορισμό της  "Ελληνικός Χρυσός" για τις προθέσεις της και προκαλεί πλήθος ερωτηματικών για τις πραγματικές διαθέσεις της αναφορικά με τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα.    

Η υπόθεση είναι απλή. Η εταιρεία είχε προθεσμία τριών ετών για να δοκιμάσει  επιτόπου την προτεινόμενη- από την ίδια-  μεταλλουργική μέθοδο flash smelting. Αντί να υλοποιήσει  αυτή την ξεκάθαρη υποχρέωσή της, προτίμησε να παρουσιάσει ξανά  πορίσματα εργαστηρίου του εξωτερικού, τα οποία είχε προσκομίσει  και στο αρχικό στάδιο των συνομιλιών της με το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο όμως έθεσε ως όρο    να πραγματοποιηθούν  επιτόπιες δοκιμές.  Τον όρο αυτόν, ουδέποτε προσέβαλε ή αμφισβήτησε με τις προβλεπόμενες νόμιμες διαδικασίες, η εταιρεία.  

Η εταιρεία επιμένει να μην απαντά επί του συγκεκριμένου, παρότι της είχε ζητηθεί επανειλημμένα να συμμορφωθεί με τα όσα προβλέπονται στους όρους έγκρισης των τεχνικών μελετών. Στη βάση αυτή, η  υποχρέωση ελέγχου από το Ελληνικό Κράτος δεν μπορεί να  θεωρείται εχθρική ενέργεια, ούτε είναι δυνατόν  οι παραβιάσεις των σχετικών  όρων να μην προκαλούν την παρέμβαση των αρμόδιων οργάνων.  

Η Απόφαση του Υπουργού ΠΑΠΕΝ σε καμία περίπτωση δεν αφορά το σύνολο των εργασιών στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Η εκτέλεση των εργασιών που δεν διακόπηκαν με την απόφαση, δεν εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της εταιρείας, είναι υποχρέωσή της.

Η επίκληση αυτής της Απόφασης ώστε  να πληγούν τα δικαιώματα των εργαζομένων, δείχνει την πρόθεση της εταιρείας να θέσει, όχι σε διαθεσιμότητα, αλλά σε κατάσταση "ομηρίας" τους σχεδόν  2.000 άμεσα και έμμεσα εργαζόμενους σ’ αυτήν.   

Δεν είναι η πρώτη φορά που εργαζόμενοι εξωθούνται σε τέτοιες καταστάσεις από επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν τον ανθρώπινο παράγοντα ως αναλώσιμο διαπραγματευτικό χαρτί. Πότε,  τέτοιες μέθοδοι, δεν ωφέλησαν ούτε  αυτούς που τις εφάρμοσαν, ούτε  τους εργαζόμενους. Σε κάθε περίπτωση, η Κυβέρνηση δηλώνει την συμπαράστασή της σε κάθε πρωτοβουλία που μπορεί να εκδηλωθεί από τους εργαζόμενους προς τις αρμόδιες υπηρεσίες τήρησης της εργατικής νομοθεσίας, για τον έλεγχο ενεργειών της εταιρείας που τους βλάπτουν.

Η Κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει καταστάσεις "ομηρίας" για να γίνουν ανεκτές παραβατικές συμπεριφορές"

Προσφυγή στο ΣτΕ

Εναντίον της απόφασης του ΥΠΑΠΕΝ, η Ελληνικός Χρυσός, όπως ανακοίνωσε σήμερα, θα λάβει νομικά μέτρα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η κατάθεση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ανώτατου Δικαστηρίου στην Ελλάδα σχετικά με διοικητικά και περιβαλλοντικά θέματα.

"Σε αυτό το σημείο, η Eldorado δεν είναι σε θέση να παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με το χρονοδιάγραμμα ενδεχόμενης δικαστικής απόφασης" σημειώνεται στην ανακοίνωση.

Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος: Ηγούμαστε με τιμή την προσπάθεια της επένδυσης

"Δηλώνω με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι όλοι εμείς που ηγούμαστε με τιμή την προσπάθεια της επένδυσης, θα επιμείνουμε υπερασπιζόμενοι το έργο μας, τα δικαιώματα των εργαζομένων και την επένδυσή μας. Σε αυτή την κατεύθυνση, έχουμε ήδη λάβει ήδη όλα τα απαιτούμενα μέτρα" δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικός Χρυσός Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος.

Paul Wright: Το υπουργείο εκφράζει ανοιχτά εχθρική στάση

"Αυτή η απόφαση είναι επιζήμια και για την εταιρεία και για τους εργαζόμενους και για την ελληνική κοινωνία. Η Eldorado Gold ωστόσο δεν μπορεί και δεν θα συνεχίσει να επενδύει στα έργα της στην Ελλάδα όταν το Υπουργείο εκφράζει ανοιχτά εχθρική στάση προς την επένδυση, που διατυπώθηκε επίσημα μέσω των πρόσφατων αποφάσεών του. Ελπίζουμε ειλικρινά στην συνέχιση της δραστηριότητάς μας στην Χαλκιδική στο εγγύς μέλλον - κατά προτίμηση όμως μέσω μιας εποικοδομητικής δέσμευσης του Υπουργείου παρά μιας δικαστικής απόφασης" δήλωσε ο Paul Wright, διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Gold.

Πολιτικές σκοπιμότητες

Όπως μετέδωσε, χθες το Capital.gr, η απόφαση Σκουρλέτη για ανάκληση των τεχνικών μελετών που οδήγησαν σε αναστολή τη δραστηριότητα της εταιρείας, έχει πολιτικές σκοπιμότητες.

Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι ο Αλέξης Τσίπρας, κατά το χθεσινό διάγγελμά του, αναφέρθηκε στη συγκεκριμένη απόφαση που οδηγεί στο ταμείο ανεργίας 2.000 εργαζόμενους. "Η αποφασιστική παρέμβαση για να σταματήσει το περιβαλλοντικό έγκλημα στις Σκουριές πιστοποιεί αυτό το νέο δείγμα γραφής” σημείωσε.

Η διακοπή των εργασιών τινάζει στον αέρα την τοπική οικονομία της περιοχής, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα των 2.000 εργαζόμενων, υπολογίζεται ότι επηρεάζει έμμεσα τουλάχιστον 3.000 άτομα.

Η απόφαση

Η απόφαση Σκουρλέτη βάσει της οποίας σταματά σχεδόν το σύνολο της εξορυκτικής δραστηριότητας στη ΒΑ Χαλκιδική λαμβάνει ως παραδοχή ότι η εταιρεία, μέσα σε τρία χρόνια από την έγκριση των τεχνικών μελετών για τα υποέργα των Σκουριών και της Κασσάνδρας αντί να εκτελέσει το πρόγραμμα δοκιμών σε ημιβιομηχανική μονάδα στην περιοχή που βρίσκεται το έργο, το υλοποίησε σε ερευνητικό κέντρο του εξωτερικού. Το πρόγραμμα δοκιμών αποσκοπεί στο να αποδειχθεί ότι η μέθοδος κατεργασίας της ακαριαίας τήξης (flash melting), που αποκλείει τη χρήση κυανίου, είναι συμβατή με το μετάλλευμα στην περιοχή.

Επίσης, η απόφαση λαμβάνει ως παραδοχή ότι η εταιρεία δεν προσκόμισε, κατά την τριετία, δύο προσαρτήματα για την έγκριση των τεχνικών μελετών της  μεταλλουργίας χαλκού, χρυσού και του νέου εργοστασίου εμπλουτισμού στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου.

Κρίσιμα ερωτήματα

Ωστόσο, όπως αναφέρουν από την εταιρεία οι παραπάνω φερόμενες παραλείψεις δεν υφίστανται. Συγκεκριμένα, οι απαιτούμενες πειραματικές δοκιμές με μετάλλευμα της Ολυμπιάδας και των Σκουριών πραγματοποιήθηκαν για διάστημα έξι μηνών σε πιστοποιημένο ερευνητικό κέντρο στο εξωτερικό. Σκοπός, άλλωστε, όπως εξηγούν, των πειραματικών αυτών δοκιμών είναι να αποδειχθεί ότι η μέθοδος κατεργασίας της ακαριαίας τήξης (flash melting), που αποκλείει τη χρήση κυανίου, είναι συμβατή με το μετάλλευμα στην περιοχή. Και ο σκοπός αυτό επιτεύχθηκε με τη διεξαγωγή των πειραματικών δοκιμών εκτός Ελλάδας.
 
Αρκεί αυτό, λοιπόν, δηλαδή η διενέργεια των πειραματικών δοκιμών σε ερευνητικό κέντρο του εξωτερικού για να σταματήσει η επένδυση;
Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΥΠΑΠΕΝ αρκεί.  

Το ερώτημα όμως, που θέτουν παράγοντες της αγοράς είναι "γιατί η κυβέρνηση δεν ζήτησε από την εταιρεία να πραγματοποιήσει τις πειραματικές δοκιμές εδώ και τώρα, εντός Ελλάδας, στις περιοχές όπου πραγματοποιείται η μεταλλευτική δραστηριότητα αντί δηλαδή να προχωρήσει στην ανάκληση των τεχνικών μελετών” που οδηγούν ουσιαστικά σε αναστολή των εργασιών.
 
Ένα ακόμη ερώτημα, που θέτουν όσοι διακρίνουν ξεκάθαρο πολιτικό χαρακτήρα στην απόφαση Σκουρλέτη, είναι γιατί η δημόσια διοίκηση δεν προχώρησε στην επιβολή προστίμου ή άλλου είδους διοικητικών μέτρων για τις φερόμενες παραλείψεις, με δεδομένο ότι θεωρεί ότι υπάρχει παράλειψη. Συμπληρώνουν επίσης, ότι η συγκεκριμένη ενέργεια δεν έλαβε χώρα ούτε επί των ημερών του επικεφαλής της αριστερής πλατφόρμας Παναγιώτη Λαφαζάνη και σφοδρού πολέμιου της επένδυσης χρυσού.
 
Τα ερωτήματα γίνονται εντονότερα εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι στις 22 Δεκεμβρίου 2014, η εταιρεία υπέβαλε, όπως ήταν υποχρεωμένη, τα δύο προσαρτήματα που το ΥΠΑΠΕΝ αναφέρει στην απόφασή του ότι απουσιάζουν και γι’αυτό προχώρησε στην ανάκληση των τεχνικών μελετών.
 
Όπως, λοιπόν, διευκρινίζουν από την Ελληνικός Χρυσός, τα εν λόγω προσαρτήματα - μελέτες υποβλήθηκαν και επειδή το υπουργείο Περιβάλλοντος:

- δεν τα ενέκρινε μέσα σε 60 ημέρες (από τις 22 Δεκεμβρίου) όπως ορίζει ο νόμος

- αλλά ούτε αμφισβήτησε την πληρότητα του φακέλου (με τα προσαρτήματα-μελέτες) στις 24 Απριλίου κατατέθηκε αίτηση στο ΣτΕ κατά του ΥΠΑΠΕΝ για παράλειψη νόμιμων ενεργειών.

Διαβάστε ακόμη: Πολιτική σκοπιμότητα πίσω από το αναίτιο λουκέτο στις Σκουριές