Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Αυξάνεται ο αριθμός ειδικών και παραγόντων της αγοράς που διαφωνούν με το νέο εθνικό σχεδιασμό για τη διαχείριση αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος που "βάζει πάγο" στα ΣΔΙΤ και προκρίνει τη δημιουργία των λεγόμενων "πράσινων σημείων" όπου θα καταλήγουν –αφότου έχουν υποστεί διαλογή- απορρίμματα.

Κατά το χθεσινό συνέδριο "επενδύσεις και υποδομές για την πράσινη ανάπτυξη και την καινοτομία" στελέχη εταιρειών και επικεφαλής φορέων διατύπωσαν τις ενστάσεις τους για τον προωθούμενο εθνικό σχεδιασμό που παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες ως προς την υλοποίηση και τη χρηματοδότηση. Υπενθυμίζεται ότι ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης έχει προαναγγείλει την ακύρωση των έργων ΣΔΙΤ (παρότι δεν εξαρτάται από τον ίδιο), ενώ σε ομιλία του στο ΤΕΕ ανέφερε ότι τα ΣΔΙΤ παραβιάζουν τον ανταγωνισμό.

Υπερφιλόδοξοι στόχοι
Όπως σημείωσε χθες ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒΙΑΝ (Σύνδεσμος Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων) και σύμβουλος στρατηγικής και ανάπτυξης της Ηλέκτωρ Αλέξανδρος Ντέκας, οι στόχοι που θέτει -για τα ποσοστά ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή- το νέο εθνικό σχέδιο είναι υπερβολικά φιλόδοξοι. Όπως πρόσθεσε, εάν ο σχεδιασμός αυτός, που στηρίζεται σε κοινοτικούς πόρους, αποτύχει, η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέα πρόστιμα και απώλεια ευρωπαϊκών κονδυλίων".

Ας σημειωθεί ότι η Ηλέκτωρ έχει ήδη ξεκινήσει την κατασκευή της μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία, προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, που συμβασιοποιήθηκε πρόσφατα. Για το έργο δυναμικότητας 120.000 τόνων έχουν κατατεθεί εγγυητικές επιστολές ύψους 25,3 εκατ. ευρώ, η αξία του επενδεδυμένου παγίου κεφαλαίου είναι 24 εκατ. ευρώ και κατά το ήμισυ η χρηματοδότηση προέρχεται από το χρηματοδοτικό εργαλείο Jessica. Προβλέπεται ακόμη η κατασκευή περιβαλλοντικού κέντρου εκπαίδευσης.

Όσον αφορά το τέλος εισόδου διαμορφώνεται σε 62 ευρώ ανά τόνο. Σήμερα, στη Δυτική Μακεδονία το τέλος ταφής απορριμμάτων είναι 34 ευρώ ανά τόνο, με τους δημότες να πληρώνουν τέλος ταφής ανεπεξέργαστων απορριμμάτων ύψους 35 ευρώ ανά τόνο το οποίο κάθε χρόνο προσαυξάνεται κατά 5 ευρώ εωσότου διαμορφωθεί σε 60 ευρώ.

Οφέλη από τα ΣΔΙΤ
Από την πλευρά του, ο Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης, Investments & Business Development Manager της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή σημείωσε ότι στα έργα ΣΔΙΤ ο κίνδυνος της απόδοσης μεταφέρεται στον ιδιώτη, μιας και η παραμικρή δυσλειτουργία μεταφράζεται σε περικοπή του ποσού που προβλέπεται να εισπράττει ο ανάδοχος. "Για 25 χρόνια ο επενδυτής πρέπει να διαθέτει τεχνολογίες αιχμής, ώστε το έργο να είναι βιώσιμο και να αποδώσει τα επενδεδυμένα κεφάλαια" σημείωσε. Όσον αφορά την εγγυημένη ποσότητα σημείωσε ότι στην περίπτωση του έργου διαχείρισης των απορριμμάτων στην Πελοπόννησο, που έχει αναλάβει η ΤΕΡΝΑ ενεργειακή, είναι 150.000 τόνοι, η μισή δηλαδή ποσότητα συγκριτικά με αυτή που παράγεται σήμερα (300.000 τόνοι).

Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή έχει επιλεγεί, μέσω διεθνούς διαγωνισμού, για την κατασκευή και διαχείριση τριών μονάδων επεξεργασίας και δύο σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων προϋπολογισμού 160 εκατ. ευρώ στην Πελοπόννησο. Για την αποπεράτωση των εγκαταστάσεων αυτών υπολογίζεται ότι απαιτούνται 24 μήνες, ενώ 10 μήνες ύστερα από την έναρξη κατασκευής ο ανάδοχος θα αναλάβει, σε πιλοτικό στάδιο, τη διαχείριση των πελοποννησιακών απορριμμάτων.

Μεταξύ άλλων, προβλέπεται διαρκής έλεγχος του έργου από ανεξάρτητο ελεγκτή και τη χρηματοδότηση ειδικού ταμείου της περιφέρειας για την δημιουργία πράσινων έργων.

Αδυναμίες
Επίσης ο νέος περιφερειακός σχεδιασμός, όπως σημείωσε ο πρόεδρος της οικολογικής εταιρείας ανακύκλωσης Φίλιππος Κυρκίτσος, εμφανίζει σοβαρές αδυναμίες. Σε αυτές συγκαταλέγεται το ανύπαρκτο χρονοδιάγραμμα, δεν είναι ξεκάθαρο από που θα χρηματοδοτηθούν οι δράσεις που προβλέπονται και αποτελεί ερώτημα εάν το προϋπολογιζόμενο ποσό ύψους 1 -1,5 δισ. ευρώ επαρκεί. Σημείωσε ακόμη ότι δεν είναι σαφείς οι στόχοι του νέου εθνικού σχεδιασμού, ενώ είναι ασαφές τι μέλλει γενέσθαι με τα ΣΔΙΤ.

Μονόδρομος
Αλλά και ο αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης Γιάννης Φαλέκας υπεραμύνθηκε των ΣΔΙΤ και συγκεκριμένα της μονάδας επεξεργασίας που σχεδιάζεται στην Αλεξανδρούπολη και του οποίου η υλοποίηση βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. "Η διαδικασία των απαλλοτριώσεων είναι ιδιαίτερα οδυνηρή. Έχουμε πληρώσει για την εκπόνηση μελετών και αντίστοιχων διαδικασιών και πλέον δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Η διαδικασία των απαλλοτριώσεων είναι επώδυνη" σημείωσε. Αναφερθείς στον εθνικό σχεδιασμό Τσιρώνη σχολίασε ότι υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τις διαδικασίες που πρόκειται να ακολουθηθούν, ενώ η δημοτική αρχή δεν είναι σε θέση να προτείνει την εκπόνηση τοπικών σχεδίων, μιας και ούτε τεχνογνωσία υπάρχει ούτε κοστολόγηση".

Οι προβληματισμοί του κ. Φαλέκα συμπίπτουν με τις ενστάσεις που εξέφρασε η συντριπτική πλειονότητα των περιφερειαρχών σε συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος. Οι αιρετοί άσκησαν έντονη κριτική στον κ. Τσιρώνη, με δεδομένο ότι έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης οι περιφερειακοί σχεδιασμοί οι οποίοι έχουν στηριχθεί στον εθνικό σχεδιασμό που η ελληνική πολιτεία κατάρτισε τον Φεβρουάριο του 2014 και είναι εναρμονισμένοι με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Σημείωσαν ακόμη ότι ο αναπληρωτής υπουργός δεν πραγματοποίησε διαβούλευση μαζί τους, όπως και ότι οι στόχοι που προβλέπει ο νέος εθνικός σχεδιασμός είναι υπερφιλόδοξοι και δίχως τεκμηρίωση".

dimitris.delevegos@capital.gr