Ελληνικές εταιρείες επενδύουν 2 δισ. ευρώ κάτω από τη μύτη μας
Σάββατο, 01-Φεβ-2014 00:00
Από τους Νίκο Χρυσικόπουλο, Χάρη Φλουδόπουλο
Σε μια περίοδο που οι δημόσιες επενδύσεις m ι βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών και οι κρατικές business, σε άλλες εποχές βασικός αιμοδότης της οικονομίας, πνέουν τα λοίσθια, ο ιδιωτικός τομέας συνεχίζει, παρά το δυσμενές περιβάλλον, να επενδύει.
Η εκτίμηση ότι η κατάσταση βαίνει σαφώς βελτιούμενη, παρά τις πρόσκαιρες πολιτικές αναταράξεις, η έλευση μεγάλων ξένων επενδυτικών ομίλων που αποδεδειγμένα έχουν τοποθετήσει σημαντικού ύψους κεφάλαια σε επιχειρήσεις-σημαιωρούς για την πορεία της οικονομίας, η δυνατότητα εξασφάλισης δανεισμού με καλύτερους όρους για τις ελληνικές επιχειρήσεις και οι ευκαιρίες που αναδύονται για να ισχυροποιηθούν στους κλάδους όπου δραστηριοποιούνται ωθούν πολλές εγχώριες εταιρείες και ελληνικές θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων να προχωρήσουν σε σημαντικές κεφαλαιακές δαπάνες.
Υποδομές, βιομηχανία, ενέργεια, λιανεμπόριο, τουρισμός, τρόφιμα, τυχερά παιχνίδια είναι ορισμένοι μόνο από τους κλάδους που μέσα στη χρονιά θα «υποδεχθούν» νέες επενδύσεις, το ύψος των οποίων, με βάση τα πρώτα στοιχεία, ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
Εάν υπολογιστούν, δε, σημαντικά projects σε τουρισμό-ψυχαγωγία από ξένους ομίλους και ότι μέσα στη χρονιά ανάλογες κινήσεις θα ανακοινώσουν και άλλοι εγχώριοι όμιλοι, το 2014 μπορεί να αναδειχθεί σε κομβική χρονιά για την ανάταξη της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το «Κ» συγκέντρωσε ορισμένες από τις σημαντικότερες.
Ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές, διαχρονικά, είναι η ΔΕΗ, η οποία επενδύει ετησίως περί το 1 δισ. ευρώ. Φέτος αναμένεται δυναμική επανεκκίνηση, με μοχλό το κομβικό έργο της νέας λιγνιτικής μονάδας στην Πτολεμαΐδα (1,4 δισ. ευρώ συνολικά μέχρι το 2018, οπότε και θα ξεκινήσει η λειτουργία της μονάδας). Ήδη έχει εγκριθεί το γερμανικό κοινοπρακτικό δάνειο, ύψους 700 εκατ. ευρώ, και η εκταμίευση των πρώτων ποσών θα σηματοδοτήσει την έναρξη εργασιών κατασκευής της μονάδας.
Το δεύτερο μεγαλύτερο επενδυτικό έργο που αναμένεται φέτος να ξεκινήσει είναι η διασύνδεση των Κυκλάδων, με προϋπολογισμό 250 εκατ. ευρώ (από τη θυγατρική ΑΔΜΗΕ). Πάντως, το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών (πάνω από 35%) κατευθύνεται σε έργα του δικτύου διανομής (θυγατρική ΔΕΔΔΗΕ). Ακολουθούν οι επενδύσεις στην παραγωγή (34%), στα ορυχεία (1 6%) και στο δίκτυο μεταφοράς (10%). Για το 2014 επίσης βρίσκονται σε εξέλιξη έργα όπως ο σταθμός παραγωγής στη Νότια Ρόδο (συνολικά 180 εκατ. ευρώ) και η ανάπτυξη 6 αιολικών πάρκων ισχύος 13,5 MW (1 7 εκατ. ευρώ). Επίσης, ολοκληρώνονται οι εργασίες για το υδροηλεκτρικό έργο του Ιλαρίωνα (101 εκατ. ευρώ).
[[pagebreak]]
Ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά προγράμματα ελληνικού ομίλου για το 2014 αφορά τον Οργανισμό Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος. Η διοίκηση του ομίλου έχει ανακοινώσει πως το business plan για την περίοδο 2014-201 7 περιλαμβάνει επενδύσεις 1,2 δισ. ευρώ, σημαντικό μέρος των οποίων αφορά Δίκτυα Νέας Γενιάς σταθερής και κινητής τηλεφωνίας. Για την τρέχουσα χρήση, το capex του ομίλου ΟΤΕ υπολογίζεται ότι θα ανέλθει ελαφρώς πάνω από τα 500 εκατ. ευρώ, από τα οποία εκτιμάται ότι τα 320 εκατ. ευρώ θα αφορούν τη μητρική στην Ελλάδα.
Το σημαντικότερο μέρος των σχεδιαζόμενων επενδύσεων αφορά την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων σταθερής και κινητής νέας γενιάς, κάτι που σημαίνει τη σταδιακή αντικατάσταση του δικτύου, που ακόμη βασίζεται σε χαλκό, με οπτικές ίνες. Η αλλαγή αυτή όχι μόνο θα εξασφαλίσει ταχύτερες και ποιοτικότερες ευρυζωνικές συνδέσεις σε εκατομμύρια καταναλωτές, αλλά θα μεταφραστεί και σε άμεσο όφελος για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της World Bank, κάθε αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας οδηγεί σε αύξηση 1,2% του ΑΕΠ. Η αύξηση της ευρυζωνικής διείσδυσης στην Ελλάδα στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου θα μπορούσε να επιφέρει αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 4 δισ. ευρώ και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εγχώριας οικονομίας.
Η Bic Βιολέξ έχει επενδύσει τα τελευταία 10 χρόνια πάνω από 250 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Τη διετία 2012-2013, το ύψος των επενδύσεων έφτασε τα 50 εκατ. ευρώ, ενώ για το 201 4 το επενδυτικό πρόγραμμα εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 32 εκατ. ευρώ. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο τομέας της έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων, εκεί όπου (με έδρα την Ελλάδα) «γεννιούνται», αναπτύσσονται και υλοποιούνται οι ιδέες για τα νέα μοντέλα του γαλλικού πολυεθνικού κολοσσού Bic, που κυκλοφορούν σε ολόκληρο τον κόσμο. Παράλληλα, σχεδιάζεται και ο εκσυγχρονισμός του μηχανολογικού εξοπλισμού στα πέντε εργοστάσια της.
Επενδύσει που εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσουν τα 8 εκατ. ευρώ για το 2014 δρομολογεί η Καρέλιας. Για την αναβάθμιση των γραμμών παραγωγής και των υποδομών της έχουν προϋπολογιστεί κεφάλαια 1,9 εκατ. ευρώ για τις αρχές του 2014, ενώ εξετάζεται η υλοποίηση παρεμβάσεων στην εργοστασιακή της δομή, κίνηση που ενδεχομένως να απαιτήσει κεφάλαια άνω των 6 εκατ. ευρώ. Η καπνοβιομηχανία είδε για πρώτη φορά στην ιστορία της τις πωλήσεις της εντός και εκτός Ελλάδος να ξεπερνούν τα 16,8 δισ. τσιγάρα σε πάνω από 70 χώρες. Μόνο πέρυσι, η εταιρεία εισέφερε στα δημόσια ταμεία 400 εκατ. ευρώ από έμμεσους και άμεσους φόρους και 7,1 εκατ. ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ έφερε 170 εκατ. ευρώ σε συνάλλαγμα από διεθνείς πωλήσεις.
Μια εξίσου μεγάλη βιομηχανική επένδυση, ύψους 22 εκατ. ευρώ, αφορά τη δημιουργία μονάδας ανακύκλωσης συσσωρευμένου μολύβδου που υλοποιεί η Sunlight, συμφερόντων Πάνου Γερμανού. Με τη νέα επένδυση, η Sunlight εξελίσσεται σε πλήρως καθετοποιημένο όμιλο παραγωγής μπαταριών, καθώς η νέα μονάδα στην Κομοτηνή θα συλλέγει χρησιμοποιημένες μπαταρίες, τις οποίες και θα ανακυκλώνει προκειμένου να χρησιμοποιεί τον μόλυβδο στις μπαταρίες που παράγει. Η ελληνική εταιρεία περιλαμβάνεται μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων παραγωγών βιομηχανικών μπαταριών στην Ευρώπη και μεταξύ των τριών μεγαλύτερων παραγωγών συσσωρευτών προηγμένης τεχνολογίας στον κόσμο, ενώ το 98% της παραγωγής της εξάγεται σε πάνω από 100 χώρες.
[[pagebreak]]
Η επανέναρξη της εμπορικής λειτουργίας των μεταλλείων λευκολίθου στο Μαντούδι έπειτα από 15 χρόνια από τη ΓΕΚ Τέρνα είναι το αποτέλεσμα ενός επενδυτικού προγράμματος συνολικού ύψους 10Οεκατ. ευρώ που ξεκίνησε ο όμιλος με την εξαγορά της ΒΙΟΜΑΓΝ. Οι επενδύσει θα συνεχιστούν, καθώς στόχος είναι σε πρώτη φάση η παραγωγή, από τους 170.000 τόνους ετησίως, να ανέλθει στους 450.000 τόνους σε ορίζοντα τριετίας Ήδη, στις εγκαταστάσεις της ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι απασχολούνται 100 εργαζόμενοι, ενώ σε βάθος τριετίας θα δημιουργηθούν περισσότερες από 400 θέσεις εργασίας. Στη θυγατρική του ομίλου ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η διοίκηση της εταιρείας σχεδιάζει μέσα στο 2014 να φτάσει τον στόχο των 1.000 MW έργων σε λειτουργία και κατασκευή, από 795 MW που είναι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στην επόμενη χρονιά θα ξεκινήσει η κατασκευή περίπου 200 MW έργων, σχεδόν στο σύνολο τους αιολικά.
Η Lidl ετοιμάζει επενδύσει 120 εκατ. ευρώ μέσα στο 2014, για τη δημιουργία δύο νέων αποθηκών, μία στα Καλύβια Αττικής, έκτασης 50.000 τ.μ., και μία στη Σίνδο θεσσαλονίκης. Η τελευταία, με έκταση 60.000 τ.μ., θα γίνει η μεγαλύτερη αποθήκη της Lidl σε όλη την Ευρώπη. Το νέο αποθηκευτικό συγκρότημα της Σίνδου πρόκειται να αντικαταστήσει στα μεσάτου 2014το πρώτο και μικρότερο αποθηκευτικό συγκρότημα της Lidl, στη Γέφυρα θεσσαλονίκης.
Οι νέες επενδύσει θα επηρεάσουν και την οργανωτική δομή της εταιρείας, καθώς η νέα εγκατάσταση στην Αττική θα αναλάβει τον εφοδιασμό των καταστημάτων του νομού και των νησιών του Αιγαίου, ενώ η εγκατάσταση στη Θήβα (που εφοδιάζει μέχρι σήμερα Αττική και Αιγαίο) θα μετατραπεί σε κεντρική αποθήκη διανομής των προϊόντων εβδομαδιαίας προσφοράς της αλυσίδας.
Ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα γεωτρήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, αναμένεται να υλοποιήσει μέσα στο 2014 και το 2015 η εταιρεία Energean Oil & Gas, που διαχειρίζεται το κοίτασμα πετρελαίου στην Καβάλα. Ο προγραμματισμός περιλαμβάνει δύο γεωτρήσεις στον Πρίνο και μία γεώτρηση στον Βόρειο Πρίνο μέσα στο 2014, καθώς επίσης και δύο ακόμα γεωτρήσεις στο κοίτασμα Ε.
Στόχος του προγράμματος είναι να διπλασιαστεί η παραγωγή πετρελαίου από τα 2.500 βαρέλια ημερησίως, που βρίσκεται τώρα, στα 5.000 βαρέλια, θυμίζουμε ότι το επενδυτικό πρόγραμμα ξεκίνησε το καλοκαίρι, με γεωτρήσεις ύψους 35 εκατ. ευρώ, οι οποίες αύξησαν την παραγωγή πετρελαίου κατά σχεδόν 50%. Η επανεκκίνηση του επενδυτικού προγράμματος κατέστη εφικτή μετά τη συμφωνία που έκλεισε η Energean με την BP για την πώληση του συνόλου της παραγωγής της για την επόμενη 6ετία. Τέλθ5, εντ05 του έτου5 δεν αποκλείεται να υπάρξουν και πρόσθετες επενδύσεις, εάν προχωρήσουν γρήγορα οι αναθέσει του διαγωνισμού open-door. Έτσι, για τα Ιωάννινα, το αρχικό επενδυτικό πρόγραμμα φτάνει τα 35 εκατ. ευρώ, ενώ για το Κατάκολο υπολογίζεται στα 20 εκατ. ευρώ.
Το 2014 θα αποτελέσει χρονιά-ορόσημο για τον ΟΠΑΠ, καθώς μέσα στο έτος θα «τρέξουν» δύο σημαντικές επενδύσει, η επέκταση των δραστηριοτήτων στο Διαδίκτυο και η ανάπτυξη δικτύου VLTs στην ελληνική αγορά, ενώ σε εξέλιξη θα βρίσκεται και η επανεισαγωγή των Λαχείων στην αγορά.
Αν και το business plan του Οργανισμού έχει αναθεωρηθεί, κυρίως χρονικά, ισχύουν οι βασικές παραδοχές για το capex των VLTs, που είναι και το κυριότερο έργο. Σύμφωνα, λοιπόν, με το πλάνο, για το 2013 είχαν προϋπολογιστεί κεφάλαια 38 εκατ. ευρώ και για το 2014 κεφάλαια 79 εκατ. ευρώ μόνο για την εισαγωγή στην αγορά των παιγνιομηχανημάτων (VLTs), κάτι που αναμένεται να γίνει μέσα στο τρέχον έτος. Το νέο χρονοδιάγραμμα προβλέπει πως εντός διμήνου θα δημοσιοποιηθούν οι προσκλήσεις ενδιαφέροντος (για την προμήθεια παιγνιομηχανημάτων, το κεντρικό σύστημα κ.ά.), με στόχο τα πρώτα VLTs να μπουν «στην πρίζα» το τρίτο τρίμηνο του 2014, ενώ το πλήρες roll out έχει τοποθετηθεί χρονικά το 2015).
[[pagebreak]]
Συνέχεια στο επενδυτικό της πρόγραμμα δίνει η φαρμακοβιομηχανία Pharmathen, προχωρώντας στην αύξηση της παραγωγής στη μονάδα της στις Σάπες Ροδόπης, αλλά και στην ενίσχυση του χαρτοφυλακίου της με νέα σκευάσματα. To ύψος της φετινής επένδυσης στις εγκαταστάσεις στη Ροδόπη, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτήν τη χρονιά, υπολογίζεται στα περίπου 5 εκατ. ευρώ και θα αφορά την παραγωγή ενέσιμων φαρμακευτικών σκευασμάτων, τα οποία μέχρι τώρα κατασκευάζονταν στη μονάδα της Παλλήνης. Η επέκταση της παραγωγής εντάσσεται στο πενταετές επενδυτικό πλάνο της Pharmathen (2011-2015), συνολικού ύψους 110 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 80 εκατ. έχουν ήδη διατεθεί. Μόνο για την έρευνα και την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμακευτικών προϊόντων, το ποσό που δαπανάται ετησίως ξεπερνά τα 20 εκατ. ευρώ.
Σε νέες επενδύσεις προχωρά, εντός του 2014, η Coca-Cola Τρία Έψιλον, με στόχο την ενίσχυση της αποδοτικότητας των παραγωγικών μονάδων της, όπου συνεχίζει να παράγεται το 98% των προϊόντων της που διατίθενται στην ελληνική αγορά. Μέσα στους επόμενους μήνες, η Coca-Cola Τρία Έψιλον προχωρά στην υλοποίηση επένδυσης ύψους 3 εκατ. ευρώ στη μονάδα παραγωγής του Αιγίου, όπου παράγεται το φυσικό μεταλλικό νερό Αύρα, για την αναβάθμιση τόσο του μηχανολογικού εξοπλισμού της μονάδας όσο και των κτιριακών εγκαταστάσεων.
Επίσης, θα επενδύσει 8 εκατ. ευρώ στη μονάδα του Σχηματαρίου Βοιωτίας, με στόχο αφενός την καλύτερη διαχείριση των ενεργειακών πόρων και του νερού και αφετέρου την περαιτέρω ενίσχυση της παραγωγικής δυναμικότητάς της. Σημειώνεται ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη μονάδα του Σχηματαρίου έχουν πραγματοποιηθεί επενδύσεις ύψους 18 εκατ. ευρώ.
Πακτωλός κεφαλαίων και στον τουρισμό
Πέραν των εισηγμένων, ο ελληνικός τουρισμός προσελκύει ιδιαίτερα φιλόδοξα business plans. Μέσα στη χρονιά αναμένεται να ξεκινήσουν σημαντικές επενδύσεις που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί, ενώ σε στάδιο βρίσκονται και άλλες. Αυτή που, όμως, ξεχωρίζει αφορά τον Αστέρα Βουλιαγμένης. Η AGC Equity Partners, ένα από τα funds που διαχειρίζεται κεφάλαια της βασιλικής οικογένειας των ΗΑΕ και του κρατικού ασφαλιστικού ταμείου του Κουβέιτ, στην οποία περνά ο έλεγχος της μονάδας, έχει εκπονήσει business plan στο οποίο περιλαμβάνονται περαιτέρω επενδύσεις 300350 εκατ. ευρώ για την ανάπλαση της έκτασης και τη δημιουργία ενός υπερπολυτελούς resort.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η δημιουργία απομονωμένων, υπερπολυτελών κατοικιών, της τάξεως των 1.000 τετραγωνικών έκαστη, στην έκταση που περιλαμβάνει και τον Αστέρα, ενώ στο βασικό κομμάτι της ξενοδοχειακής δραστηριότητας, στο πλάνο του AGC, προβλέπεται η ανακαίνιση των ξενοδοχείων West Inn και Arion και των bungalows σε επτάστερες μονάδες, τις μοναδικές στην Ελλάδα. Επίσης, μεταξύ των πιο ώριμων επενδύσεων που θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται μέσα στο 2014, συγκαταλέγεται το τουριστικό συγκρότημα Kilada Hills, προϋπολογισμού 345 εκατ. ευρώ, που έχει ήδη ενταχθεί στο καθεστώς του ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων). Τους επόμενους μήνες αναμένεται να εγκριθεί η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να ξεκινήσει η κατασκευή του. Υπολογίζεται ότι θα δημιουργήσει περίπου 600 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας του, καθώς και 2.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευαστική περίοδο.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 25ης Ιανουαρίου