Του Χάρη Φλουδόπουλου

Υπέρ της πλήρους και ουσιαστικής απελευθέρωσης των τιμολογίων προμήθειας σε όλες τις κατηγορίες καταναλωτών και σε όλες τις τάσεις (δηλ. χωρίς ρυθμιστικές παρεμβάσεις) τάσσεται η ΔΕΗ στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης της ΡΑΕ για τις αλλαγές στην αγορά ηλεκτρισμού.

Επιπρόσθετα, η ΔΕΗ στο ίδιο κείμενο που κατατίθενται οι απόψεις της για το νέο μοντέλο της αγοράς ηλεκτρισμού, καταγράφει για πρώτη φορά τις θέσεις της για την αγορά λιγνίτη μετά την απόφαση του ευρωδικαστηρίου που ακύρωσε τα αναγκαστικά μέτρα της Επιτροπής (πωλήσεις μονάδων).  Ειδικότερα για την πλήρη απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς η ΔΕΗ υποστηρίζει ότι θα πρέπει να απελευθερωθεί πλήρως η λιανική αγορά και να απελευθερωθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2013 τα τιμολόγια της λιανικής.

Για να υπάρξει η απελευθέρωση θα απαιτηθούν παρεμβάσεις και μεταβατικά μέτρα για να διατηρηθεί η ισορροπία εσόδων και δαπανών στην παραγωγή και εμπορία. Η ΔΕΗ τάσσεται λοιπόν υπέρ της παραχώρησης ισχύος μονάδων της σε τρίτους προμηθευτές μέσα από διαφανείς μηχανισμούς όπως οι δημοπρασίες εικονικών σταθμών παραγωγής (VPPs). Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά η εφαρμογή των εικονικών δημοπρασιών έχει το πλεονέκτημα ότι αποκαλύπτει μέσα από τη δημοπρασία / διαπραγμάτευση την πραγματική αξία της προς πώληση ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίθετα οι δημοπρασίες με ρυθμιζόμενη τιμή όπως το μοντέλο NOME στη Γαλλία, μπορεί να εφαρμοστούν σύμφωνα με τη ΔΕΗ μόνο ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο υπό αυστηρές προϋποθέσεις (να μην είναι κάτω από το κόστος, να δίνει κίνητρα για επενδύσεις, αλλά και να περιλαμβάνει τις αποσβέσεις). Επίσης οι δημοπρασίες πρέπει να περιλαμβάνουν ρήτρες προορισμού προς τους τελικούς καταναλωτές.

Ταυτόχρονα, η  ΔΕΗ ζητεί την άμεση και πλήρη κατάργηση της προσαύξησης που καταβάλλεται μέσω του μηχανισμού ανάκτησης μεταβλητού κόστους (cost recovery mechanism).

Εξάλλου, η ΔΕΗ δηλώνει ότι συμφωνεί απολύτως με την πρόταση της ΡΑΕ για μείωση της εξαντλητικής φορολόγησης που εφαρμόζεται σήμερα στην ηλεκτρική ενέργεια (ΕΦΚ στο φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, ΕΦΚ στο πετρέλαιο που χρησιμοποιείται στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στα νησιά, ΕΦΚ στο ηλεκτρικό ρεύμα).

Οι δύο βασικές προτάσεις λοιπόν της ΔΕΗ σε σχέση με τις προτεινόμενες αλλαγές για τη διαμόρφωση του νέου μοντέλου της αγοράς είναι:

(α) Αφενός, στο πλαίσιο ενός μεταβατικού σταδίου πλήρους απελευθέρωσης, την παραχώρηση ισχύος/ενέργειας μονάδων ηλεκτροπαραγωγής σε τρίτους προμηθευτές, μέσα από διαφανείς «μηχανισμούς αγοράς», όπως είναι οι δημοπρασίες «εικονικών σταθμών παραγωγής» (VPPs), με στόχο η παραχωρούμενη ενέργεια να διοχετευθεί προς τους τελικούς καταναλωτές.

(β) Αφετέρου την πλήρη και άμεση άρση όλων εκείνων των μηχανισμών που παρεμβαίνουν και εισάγουν στρεβλώσεις στην ελεύθερη αγορά, όπως είναι ο συνδυασμός του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους με το μηχανισμό υποβολής των προσφορών έγχυσης, σύμφωνα με τον οποίο επιτρέπεται σε μονάδες του Συστήματος με ακριβό εισαγόμενο καύσιμο (φυσικό αέριο) να παραμένουν σε λειτουργία όταν δεν είναι απαραίτητες για την οικονομική κάλυψη των αναγκών του Συστήματος, υποκαθιστώντας μονάδες με φθηνό εγχώριο καύσιμο (λιγνίτη), ενώ ταυτόχρονα αμείβονται σε τιμή που καλύπτει πλήρως το μεταβλητό τους κόστος και τους αφήνει επιπλέον περιθώριο 10%.