Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Αν και ο σχεδιασμός επέκτασης των δραστηριοτήτων σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού, ώστε να αντισταθμιστεί η σχεδόν βέβαιη υποχώρηση της κατανάλωσης στην Ελλάδα λόγω της ύφεσης, συνεχίζεται, τα αποτελέσματα ακόμη δεν έχουν γίνει ορατά. Η μεγαλύτερη, βάσει πωλήσεων, ελληνική αλλαντοβιομηχανία, η Creta Farms, είδε προ διετίας το εγχείρημα επέκτασης στις Ηνωμένες Πολιτείες να μην αποδίδει τα αναμενόμενα και τα οικονομικά της να επιδεινώνονται από τις επιλογές της στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η αλλαγή πλεύσης κρίθηκε επιτακτική και εστιάστηκε σε ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Σουηδία, αλλά και επέκταση σε νέους κλάδους με στόχο η Creta να εξελιχθεί σταδιακά σε βιομηχανία τροφίμων.

Τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμη δικαιώσει την προσπάθεια. Στο τέλος του 2011 από την ελληνική αγορά προήλθε το 96,7% του κύκλου εργασιών της εταιρείας (συνολικά 101 εκατ. ευρώ, με την Ελλάδα να συνεισφέρει 97 εκατ. ευρώ), με την Κύπρο να είναι η δεύτερη μεγαλύτερη βάσει πωλήσεων αγορά. Η τάση έχει βελτιωθεί ελαφρά τους πρώτους έξι μήνες του 2012, απέχει όμως πόρρω από το να μετριάσει τις πιέσεις που δέχεται η κρητική εταιρεία από το εσωτερικό: με τις συνολικές πωλήσεις στο εξάμηνο να διαμορφώνονται στα 45,9 εκατ. ευρώ, τα 43,7 εκατ. ευρώ (ποσοστό 95,2%) προήλθαν από την Ελλάδα.

Η διοίκηση υπολόγισε πως οι πωλήσεις του ομίλου που κατευθύνονται προς τις αγορές του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 67% σε σχέση με το 2011. Όπως προκύπτει από την λογιστική κατάσταση εξαμήνου, η Creta Farms πραγματοποίησε πωλήσεις 803 χιλ. ευρώ στην Κύπρο (+16% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2011), 541 χιλ. ευρώ στην Ισπανία (+108%), 493 χιλ. ευρώ στις ΗΠΑ (+56%), 220 χιλ. ευρώ στη Σουηδία (+150%) και 205 χιλ. ευρώ στην Ιταλία, αγορά που “άνοιξε” μόλις πέρυσι.

Το ερώτημα που θέτει η αγορά είναι για πόσο ακόμη διάστημα θα μπορέσει η εταιρεία να υποστηρίζει κεφαλαιακά την παρουσία της στο εξωτερικό, εν αναμονή του “break even”, σε μια περίοδο που η πρόσβαση σε στα ταμεία των τραπεζών έχει περιοριστεί και η ρευστότητα έχει συρρικνωθεί για κάθε ελληνική επιχείρηση. Όπως σημειώνεται, ήδη κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου ήδη πραγματοποιήθηκε αύξηση κεφαλαίου στην ισπανική θυγατρική "Creta Farm Espana SL" ύψους 250 χιλ. ευρώ με στόχο “την ενδυνάμωση της προσπάθειάς της για ταχύτερη διείσδυση στην εν λόγω αγορά”.

Είναι ενδεικτικό ότι τα EBITDA του ομίλου στο εξάμηνο διαμορφώθηκαν σε 3,2 εκατ. ευρώ, έναντι 4 εκατ. ευρώ, υποχώρηση της τάξης του 20%, η οποία σύμφωνα με τους επικεφαλής της Creta Farms οφείλεται αφ΄ ενός στην σημαντική επιδείνωση της καταναλωτικής ζήτησης στην Ελλάδα και κατά συνέπεια στην εντατικοποίηση του ανταγωνισμού και αφ΄ ετέρου στο γεγονός ότι οι θυγατρικές εταιρείες του εξωτερικού βρίσκονται ακόμα σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, με αποτέλεσμα να απαιτούνται σημαντικά ποσά για την ισχυροποίησή τους στις τοπικές αγορές. Συγχρόνως, βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των λειτουργιών της εταιρείας, γεγονός που επιβάρυνε επιπλέον τα εταιρικά και ενοποιημένα οικονομικά αποτελέσματα.

Η μείωση της οργανικής κερδοφορίας, σε συνδυασμό με τα αυξημένα χρηματοοικονομικά έξοδα, απόρροια της ραγδαίας αύξησης του κόστους δανεισμού, είχαν ως αποτέλεσμα να καταγραφούν για τον όμιλο ζημιές 3,2 εκατ. ευρώ στο εξάμηνο, έναντι ζημιών 400 χιλ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2011.

Αυτό φαίνεται και από το ότι ο καθαρός δανεισμός της εταιρείας στο τέλος του περασμένου Ιουνίου διαμορφώθηκε στα 87,4 εκατ. ευρώ έναντι 80,8 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2011, με την διοίκηση να αναφέρει ότι είναι απόρροια κυρίως της μείωσης των χορηγούμενων πιστωτικών ορίων από τους προμηθευτές στην Ελλάδα αλλά κυρίως από το εξωτερικό. Σε επίπεδο ομίλου, ο καθαρός δανεισμός διαμορφώθηκε στα 93,2 εκατ. ευρώ έναντι 85,2 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2011, ενώ τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας παρέμειναν στα επίπεδα των 63 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι τον περασμένο Απρίλιο η εταιρεία υπέγραψε σύμβαση για ενυπόθηκο κοινοπρακτικό δάνειο ύψους 44,1 εκατ. ευρώ, διάρκειας 8,5 ετών, με συντονιστή την Εθνική Τράπεζα και συμμετοχή συνολικά πέντε τραπεζών για να αναδιαρθρώσει τον υφιστάμενο δανεισμό της και να καλύψει τις ανάγκες της σε κεφάλαιο κίνησης. 

Σε νέες αγορές

Η επέκταση, πάντως, της Creta Farms σε νέες δραστηριότητες δείχνει να στηρίζεται σε μια ισχυρή επιχειρηματική λογική, αυτή της δημιουργίας νέων πηγών εσόδων τη στιγμή που στην Ελλάδα όλες οι αλλαντοβιομηχανίες έχουν αναγκαστεί να μειώσουν τα περιθώρια κέρδους τους και να προχωρήσουν σε γενναίες εκπτώσεις και έξοδα προβολής για να αντεπεξέλθουν των μειώσεων στις πωλήσεις. Έτσι, η κρητική εταιρεία πέρα από συμφωνίες με μεγάλες αλυσίδες λιανικής για την προμήθεια νέων προϊόντων, εισήλθε και σε νέες αγορές όπως αυτή των τυροκομικών, σε συνεργασία με τη ΜΕΒΓΑΛ. Εξάλλου η κατηγορία των τυριών είναι από τις λίγες από τον κλάδο των γαλακτοκομικών (μαζί με το γάλα υψηλής παστερίωσης) που παρουσιάζει αυξητικές τάσεις στην αγορά.

Πάντως, για τη συνέχεια του έτους η διοίκηση της Creta Farma αναμένει να συνεχισθούν οι πιέσεις, τόσο σε επίπεδο καταναλωτικής ζήτησης, απόρροια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, όσο και σε επίπεδο μείωσης των πιστωτικών ορίων αλλοδαπών προμηθευτών προς τις ελληνικές βιομηχανίες. Επιπλέον, τονίζεται ότι η διαφαινόμενη αύξηση της τιμής των ζωοτροφών διεθνώς ενδέχεται να επιβαρύνει περαιτέρω την κερδοφορία του ομίλου, αν συνεχισθεί επί μακρόν. Ως γραμμή άμυνας, η Creta έχει θέσει σε ισχύ πρόγραμμα εξορθολογισμού των λειτουργιών της, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, προκειμένου να αναπροσαρμόσει την δομή της στα νέα δεδομένα των αγορών όπου δραστηριοποιείται, ενώ επαναξιολογεί την εμπορική της πολιτική με γνώμονα την βελτίωση της σχέσης κερδοφορίας προς απαιτούμενα κεφάλαια κίνησης.

nikos.chrissikpoulos@capital.gr