Σε μια περίοδο που το σύνολο των εταιρειών καταβάλλει σκληρές προσπάθειες ελέγχου των λειτουργικών τους εξόδων, η αύξηση της δραστηριότητας της Aegean με νέα δρομολόγια στο εξωτερικό μπορεί να φέρνει έσοδα, ωστόσο ανεβάζει δραματικά το κόστος, απόρροια της αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Πέρυσι, το κόστος καυσίμων αυξήθηκε κατά 51% σε ετήσια βάση, φθάνοντας στα 184 εκατ. ευρώ, ενώ η αύξηση της δραστηριότητας της εταιρείας συνέβαλε στην αύξηση του κόστους κατά 17 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2010.

Με βάση τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η εταιρεία για το 2011, ο δείκτης passenger yield (διαιρεί το σύνολο των εσόδων από την μεταφορά επιβατών με το σύνολο των επιβατών πολλαπλασιαζόμενο επί τον συνολικό αριθμό των διανυομένων χιλιομέτρων) μειώθηκε στο 9,6 έναντι 10,2 την προηγούμενη χρονιά. Παράλληλα, ο δείκτης RASK (Revenue per Available Seat Kilometre) μειώθηκε κατά 4% σε σχέση με το 2010 κυρίως λόγω αύξησης της μέσης απόστασης πτήσεων (κατά 17%), ενώ ο δείκτης CASK (Cost per Available Seat Kilometer) μειώθηκε κατά 11% (σε επίπεδο EBITDAR - Λειτουργικά κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών αποτελεσμάτων, αποσβέσεων και εξόδων μίσθωσης αεροσκαφών, εξαιρουμένων των εξόδων μίσθωσης αεροσκαφών, αποσβέσεων και καυσίμων) αλλά μόλις 2% εάν συμπεριληφθεί το κόστος καυσίμων.

Συνολικά, τα έσοδα της εταιρείας αυξήθηκαν 13% σε 668 εκατ. ευρώ, λόγω της επέκτασης του διεθνούς δικτύου και την κατά 15% αύξηση της επιβατικής κίνησης εξωτερικού, με την εταιρεία να δραστηριοποιείται σε 102 διεθνή δρομολόγια. Η στρατηγική αυτή αντιστάθμισε τη σημαντική κάμψη της ζήτησης στην εσωτερική αγορά (-6% το 2011 έναντι του 2010, με το τελευταίο τρίμηνο του 2011 να είναι αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με τα προηγούμενα και με περαιτέρω υποχώρηση της ζήτησης τους πρώτους μήνες του 2012), όμως, όπως σημειώθηκε, το καθαρό αποτέλεσμα μετά από φόρους διαμορφώθηκε σε ζημιές ύψους 27,2 εκατ. ευρώ από ζημιές ύψους 23,3 εκατ. ευρώ το 2010.  Σημειώνεται, ότι το καθαρό αποτέλεσμα της χρήσης 2010 είχε επιβαρυνθεί από φόρους ύψους 8 εκατ. ευρώ λόγω της έκτακτης εφάπαξ εισφοράς κοινωνικής ευθύνης.

Παρά το ζημιογόνο αποτέλεσμα, η εταιρεία βελτίωσε τις λειτουργικές ταμειακές ροές, επιτρέποντάς της να επενδύσει στην αγορά χρονοθυρίδων (slots) στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Παράλληλα, διατήρησε υγιή κεφαλαιακή διάρθρωση με τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα να διαμορφώνονται σε 166,8  εκατ. ευρώ.  

Τονίζεται πως η κίνηση στο αεροδρόμιο Αθηνών, που αποτελεί την κύρια βάση της εταιρείας συνέχισε την πτωτική πορεία για τέταρτη συνεχή χρονιά, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2005, απόρροια κυρίως της αρνητικής δημοσιότητας και των γεγονότων στο κέντρο της πρωτεύουσας όσο και της πολιτικής του κράτους σε ό,τι αφορά τις αεροπορικές χρεώσεις. Η Aegean έχει επανειλημμένα ζητήσει τη μείωση των τελών στο Ελ. Βενιζέλος – αντιστοιχούν περίπου στο 29% στα συνολικά έξοδα της εταιρείας – και μάλιστα ο αντιπρόεδρος της εταιρείας κ. Ευτύχιος Βασιλάκης υποστήριξε σε τηλεδιάσκεψη με αναλυτές πως «σε περίπτωση που τα τέλη του αεροδρομίου της Αθήνας δεν μειωθούν μέσα στο 2012, τότε τον επόμενο χρόνο θα έχουμε μια πολύ διαφορετική εταιρεία», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο συρρίκνωσης της Aegean. Υπενθυμίζεται πως στο τέλος του 2011, ο στόλος της εταιρείας αριθμούσε 29 αεροσκάφη, από 26 το τέλος του 2010.

Ερωτηθείς εάν αυτό μεταφράζεται σε περαιτέρω μείωση του προσωπικού, ο αντιπρόεδρος του ομίλου τόνισε ότι δεν έχει αποφασιστεί κάτι τέτοιο και πως δεν αποτελεί πρόθεση της εταιρείας να συμβεί, υπενθυμίζοντας πως ήδη υπάρχει περικοπή θέσεων εργασίας σε επίπεδο επίγειας εξυπηρέτησης, με την Aegean να επιλέγει τρίτους για να εξυπηρετείται. O αριθμός του απασχολούμενου προσωπικού στο τέλος του 2011 ήταν 1.615 άτομα ενώ την ίδια περίοδο το 2010 ανέρχονταν σε 1.949 άτομα.

Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ειδικών για επαπειλούμενα «λουκέτα» στην παγκόσμια αγορά των αερομεταφορών εξαιτίας της ανόδου της τιμής των καυσίμων. Σε συνέντευξή του σε διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο ο Tim Clark, πρόεδρος της Emirates, της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας στον κόσμο, προέβλεψε πως ο κλάδος θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα μέσα στη χρονιά εξαιτίας του διαρκώς αυξανόμενου κόστους καυσίμων. Μετά την American Airlines που κατέθεσε αίτηση πτώχευσης και βρίσκεται σε διαδικασία ανασυγκρότησης, ήδη εταιρείες όπως η ινδική Kingfisher Airlines βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο, ενώ πρόσφατα η ισπανική Spanair και η ουγγρική Malev ανέστειλαν τη λειτουργία τους. 

Ν. Χρυσικόπουλος

nikos.chrissikopoulos@capital.gr