Της Ρόης Χάικου

Γκρίζα σημεία και  αιχμές για την αντιμετώπιση των Ναυπηγείων Ελευσίνας από την πολιτική ηγεσία αφήνει η Νεώριον, αφού οι βεβαιωμένες οφειλές του δημοσίου και οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή τους την έφεραν ουσιαστικά στην πόρτα του άρθρου 99.

Οι εξελίξεις για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας ήταν καταιγιστικές τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά η διοίκηση της μητρικής Νεώριον Συμμετοχών είχε ήδη από το πρώτο εξάμηνο του 2010 προειδοποιήσει για το επερχόμενο οικονομικό αδιέξοδο, σκιαγραφώντας μάλιστα ένα είδους «ευνοϊκού χειρισμού» από το κράτος προς τα ανταγωνιστικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, τα οποία βρίσκονται υπό τον έλεγχο εταιρείας του Άμπου Ντάμπι.

Οι αναφορές στην εξαμηνιαία έκθεση των αποτελεσμάτων του 2010 είναι χαρακτηριστικές: "η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη από το τέλος του 2009 εγγυηθεί δάνειο που έχει λάβει η ανταγωνίστρια εταιρεία ΄Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε.΄ που λειτουργεί τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, προκειμένου να συνεχιστεί η λειτουργία τους.

Αντιθέτως, ο όμιλος αντιμετωπίζει προβλήματα είσπραξης βεβαιωμένων απαιτήσεων από το Πολεμικό Ναυτικό και η σχετική αίτηση που έχει γίνει για λήψη χρηματοδότησης, από τις δύο θυγατρικές (σ.σ. Ναυπηγεία Ελευσίνας και Σύρου), με την εγγύηση του Δημοσίου δεν έχει λάβει ακόμα έγκριση".

Προκειμένου να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του, ο όμιλος υπέβαλε αίτημα προς τον τότε υπουργό Οικονομικών τον Μάιο του 2009 για χρηματοδότηση 63 εκατ. ευρώ. Κατέθεσε εκ νέου το Σεπτέμβριο του 2009 την ίδια αίτηση. Σε απάντηση της, η Εμπορική Τράπεζα, στην οποία υποβλήθηκε η αίτηση, ενημέρωσε τον όμιλο ότι προτίθεται να εξετάσει τη συμμετοχή της σε Ομολογιακό Δάνειο, με δεδομένο ότι θα έχει υπογραφεί η σύμβαση υπεργολαβίας κατασκευής των 6 φρεγατών FREMM με την γαλλική DCNS, γεγονός που θα συμβάλλει καθοριστικά στην βιωσιμότητα του ομίλου. "Η μέχρι αυτή τη στιγμή μη έγκριση της αίτησης αυτής έχει αυξήσει τον κίνδυνο ρευστότητας και αναμένεται να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις προσπάθειες του να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του", αναφέρει η έκθεση των οικονομικών αποτελεσμάτων του πρώτου εξαμήνου του 2010, κάτι που έγινε δυστυχώς πραγματικότητα.

Το "οικονομικό στραγγάλισμα" και η αίτηση υπαγωγής των Ναυπηγείων Ελευσίνας στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα είναι τα δεδομένα, όπως και η αβεβαιότητα συνολικά των 1.196 εργαζομένων του ομίλου για την επόμενη μέρα... Έστω και αν εκκρεμεί η καταβολή από πλευράς δημοσίου και πελατών βεβαιωμένων οφειλών, που πλέον φθάνουν τα 130 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του ομίλου ανέρχονται σε 39 εκατ. ευρώ, οι δε ζημίες προ φόρων του στο εννεάμηνο του 2010 ανήλθαν σε 11,5 εκατ. ευρώ από 1,9 εκατ. στο 9μηνο του 2009.

Έλλειψη στρατηγικής 

Η διοίκηση της εταιρείας  αφήνει αιχμές και για τον χειρισμό της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της  κρίσης, αναφέροντας πως σε πολλές χώρες που παραδοσιακά έχουν ισχυρή ναυπηγική βιομηχανία (πχ Γερμανία, Γαλλία, Κορέα, Ιαπωνία), αλλά και στις ανερχόμενες ναυπηγικές δυνάμεις (πχ Κίνα, Βιετνάμ), οι κρατικές αρχές είτε άμεσα, με τη μορφή δανείων και εγγυήσεων, είτε έμμεσα, με την επίσπευση προγραμματισμένων παραγγελιών από κυβερνητικούς φορείς (συμπεριλαμβανομένων των πολεμικών ναυτικών των χωρών αυτών) και από κρατικές ναυτιλιακές εταιρείες, υποστηρίζουν την ναυπηγική βιομηχανία τους. "Αντιθέτως στην Ελλάδα κανένα παρόμοιο μέτρο δεν έχει ληφθεί, επιβαρύνοντας έτσι ουσιαστικά την ανταγωνιστική θέση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας, και επομένως και του ομίλου, έναντι του ξένου ανταγωνισμού, τόσο από χώρες χαμηλού όσο και από χώρες υψηλού εργατικού κόστους".

Επιπλέον, σε αυτές  τις χώρες, και ιδιαίτερα στην Κίνα, το τραπεζικό σύστημα χρηματοδοτεί νέες κατασκευές πλοίων εφόσον αυτές γίνονται σε τοπικά ναυπηγεία, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου "οι χρηματοδοτήσεις από τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα δίνονται για νέες κατασκευές σε ξένα ναυπηγεία", τονίζεται στην σχετική έκθεση.

Ήταν τέλη Φεβρουαρίου  εξάλλου η παράδοση της πυραυλάκατου "Υποπλοίαρχος Τρουπάκης" στο Πολεμικό Ναυτικό όταν ο πρόεδρος των Ναυπηγείων Ελευσίνας κ. Νίκος Ταβουλάρης, δήλωνε πως "ό,τι χρήματα έχουμε λάβει για τα υπό εξέλιξη προγράμματα προβλέπονται από τις συμβάσεις με το Πολεμικό Ναυτικό και έχουν διατεθεί για την υλοποίησή τους. Είμαστε έτοιμοι για κάθε έλεγχο", επισημαίνοντας ταυτόχρονα τη σημασία που έχει για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης ο προγραμματισμός και η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων για τα νέα προγράμματα του Π.Ν.

Η σύμβαση με την BAE

Και μερικές ημέρες μετά, ήρθε η καταγγελία της σύμβασης από την British Aerospace για το πρόγραμμα κατασκευής των 7 πυραυλακάτων Super Vita

Αποτέλεσμα της  καταγγελίας είναι το Πολεμικό Ναυτικό  να μην παραλάβει την πέμπτη πυραυλάκατο που είναι σχεδόν έτοιμη για καθέλκυση και να σταματήσει η κατασκευή των δυο τελευταίων.

Η σύμβαση έσπασε γιατί  οι Βρετανοί δεν έδωσαν νέα προθεσμία  για την πληρωμή ποσού 12,5 εκατ. ευρώ από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μόλις 10 μέρες μετά την καθέλκυση της τέταρτης πυραυλακάτου και λίγες μόνο εβδομάδες πριν από την παράδοση του πέμπτου πλοίου.

Μάλιστα, είχε προηγηθεί  και επικοινωνία του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Β. Βενιζέλου με τον Βρετανό πρεσβευτή για το θέμα, αλλά συμβιβαστική λύση όπως φαίνεται δεν υπήρξε.

Τα Ναυπηγεία Ελευσίνας  βρίσκονται στην χειρότερη κατάσταση, αφού οι προοπτικές τους συνδέονται άμεσα με το πρόγραμμα ναυπηγήσεων του Πολεμικού Ναυτικού. Στο αδιέξοδο συντελεί και η υπό εκκρεμότητα συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας για την κατασκευή των 6 φρεγατών τύπου FREMM, μια απόφαση του ΚΥΣΕΑ από το 2008. Ο συνολικός προϋπολογισμός για τις 6 FREMM είναι 2,2 δισ. ευρώ.

Στην ίδια έκθεση τονίζεται ότι επανειλημμένα η κυβέρνηση με δηλώσεις των αρμοδίων Υπουργών και Υφυπουργών έχει ανακοινώσει ότι το πρόγραμμα θα προχωρήσει με την ναυπήγηση των φρεγατών να γίνεται στην Ελλάδα.

"Όμως η συνεχιζόμενη καθυστέρηση στη λήψη οριστικών αποφάσεων και υπογραφής συμβάσεων και η χρονική διολίσθηση του προγράμματος με αναμενόμενη έναρξη το 2011, αντί του 2010 που αρχικά προβλεπόταν, έχει πλήξει τα συμφέροντα του Ομίλου με αντίκτυπο τόσο στα οικονομικά αποτελέσματα του, όσο και στους κινδύνους που αυτός αντιμετωπίζει".

roi.haikou@capital.gr