Του Παναγιώτη Στάθη

Σφοδρή δημόσια αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει μεταξύ δικηγόρων-δικαστών και εισαγγελέων με αιχμηρές ανακοινώσεις και δηλώσεις σχετικά με τα πειθαρχικά σε βάρος δικηγόρων που ζητά να κινηθούν η συνδικαλιστική ένωση των δικαστών για αναφορές σε βάρος τους σχετικά με δικαστικές αποφάσεις.

Μάλιστα, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ) ανακοίνωσε έκτακτο Διοικητικό Συμβούλιο την προσεχή Παρασκευή για να λάβει, όπως υποστηρίζει, τα αναγκαία μέτρα περιφρούρησης του κύρους της δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας των λειτουργών της, ενώ ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, Δημήτρης Βερβεσός, με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απαντάει στον πρόεδρο της ΕνΔΕ, Χριστόφορο Σεβαστίδη, με αφορμή όσα δήλωσε ο τελευταίος σε τηλεοπτική συνέντευξή του.

Το χρονικό της "κόντρας"

Κυρίαρχο πεδίο της αντιπαράθεσης είναι η καταγγελία της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων για συμπεριφορές δικηγόρων έναντι δικαστικών λειτουργών, με τους δικηγόρους να αντιτείνουν ότι το δικηγορικό σώμα και τα θεσμικά του όργανα δεν έχουν ανάγκη υποδείξεων και να εκτοξεύουν με τη σειρά τους κατηγορίες για συμπεριφορές μελών της Ένωσης που τους θίγουν και να τονίζουν πως οι δικαστικές αποφάσεις δεν βρίσκονται στο απυρόβλητο.

Τα πρώτα δείγματα της αντιπαράθεσης είχαν δοθεί προ εβδομάδων με αφορμή ανακοινώσεις της ΕνΔΕ και την απάντηση του προέδρου της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και του ΔΣΑ, Δημήτρη Βερβεσού.

Ακολούθησε τοποθέτηση του προέδρου της ΕνΔΕ, Χριστόφορου Σεβαστίδη, από το διήμερο συνέδριο της Ένωσης στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος στον χαιρετισμό ανέφερε μεταξύ άλλων πως η "άσκηση κριτικής, ακόμα και στα ακραία όριά της δεν ταυτίζεται με τη συκοφαντία, τη λάσπη, τη χυδαιότητα". Και όπως είπε "εάν αρνούνται να αναλάβουν οι ίδιοι οι Δικηγορικοί Σύλλογοι την ενασχόλησή τους με βαριά πειθαρχικά αδικήματα που τελούν τα μέλη τους και αποδέχονται την χορήγηση μιας ιδιότυπης ασυλίας στα πλαίσια της μεταξύ τους αλληλεγγύης, εάν ο τυφλός αντιδικαστικός βερμπαλισμός θεωρείται για κάποιους διαβατήριο για μία θέση στα ΔΣ των δικηγορικών συλλόγων, τότε η ευθύνη για τον έλεγχο ακραίων και αντιθεσμικών συμπεριφορών δικηγόρων, θα πρέπει να περάσει στη δωσιδικία δικαστικών οργάνων".

Οι αναφορές αυτές οδήγησαν σε έκτακτη συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, όπου τονίστηκε,  πως "η αυτορρύθμιση του επαγγέλματος αποτελεί κόκκινη γραμμή για το δικηγορικό σώμα".

Στο πλαίσιο αυτό, οι δικηγόροι δήλωσαν "καμία ανοχή στις προκλήσεις" και αποφάσισαν μία σειρά μέτρων απέναντι στη "συστηματική στοχοποίηση του δικηγορικού σώματος από τον Πρόεδρο της ΕνΔΕ και την εκ νέου απόπειρά του να παρέμβει στη δικαιοδοτική πειθαρχική λειτουργία των Δικηγορικών Συλλόγων παραβιάζοντας την αυτοτέλεια και την ανεξαρτησία τους".

Σε αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων δίωρες αποχές από ακροαματικές διαδικασίες, καθώς και η μη συμμετοχή "εφεξής και μέχρι ανακλήσεως των δηλώσεων του Προέδρου της ΕνΔΕ σε οποιαδήποτε Επιτροπή ή Ομάδα Εργασίας, θεσμοθετημένη ή μη, καθώς επίσης και σε οποιαδήποτε εκδήλωση, ημερίδα ή Συνέδριο, όπου μετέχουν εκπρόσωποι της ΕνΔΕ".

Η ανακοίνωση της ΕνΔΕ

Σε ανακοίνωσή της η ΕνΔΕ κάνει λόγο για "αήθη επίθεση" σε βάρος του συνόλου του δικαστικού σώματος και προσωπικά του Προέδρου της, επιμένοντας ότι η ανάγκη μεταρρύθμισης του πειθαρχικού συστήματος των δικηγόρων αποτελεί ζήτημα θεσμικής σοβαρότητας και όχι συντεχνιακής αντιπαράθεσης.

Στην εκτενή ανακοίνωσή της, η ΕΝΔΕ απαριθμεί συγκεκριμένα περιστατικά "ακραίας προσβλητικής και αντιδικονομικής συμπεριφοράς δικηγόρων", για τα οποία -όπως υποστηρίζει- είχε απευθύνει επίσημες αναφορές στα πειθαρχικά όργανα των συλλόγων χωρίς, ωστόσο, να υπάρξει η παραμικρή κύρωση ή υπόδειξη συμμόρφωσης. Ανάμεσα στα παραδείγματα που παραθέτει η Ένωση περιλαμβάνονται συνήγορος που "εν μέσω ακροαματικής διαδικασίας καλούσε την αστυνομική αρχή να συλλάβει σύνθεση δικαστηρίου", αλλά και δικηγόρος που φέρεται να δήλωσε προς προεδρεύουσα ότι "του προκαλεί αδιαθεσία η θέα της".

Με ιδιαίτερη ένταση η ανακοίνωση στρέφεται και κατά του Προέδρου του ΔΣΑ Δημήτρη Βερβεσού, αναφέροντας ότι "έκρινε κατάλληλες τις συνθήκες" για να εκδώσει την πρόσφατη ανακοίνωσή του, όπου οι καταγγελλόμενες συμπεριφορές χαρακτηρίζονται ούτε λίγο ούτε πολύ ως "κριτική δικαστικών αποφάσεων" και ως έκφραση "του δικαιώματος ελεύθερης έκφρασης κάθε πολίτη". Η ΕΝΔΕ αντιτείνει πως οι συγκεκριμένες θέσεις συνιστούν ένδειξη ότι "η συντεχνιακή λογική θα υπερτερεί του κύρους του Δικηγορικού Σώματος".

Η Ένωση υπογραμμίζει ότι "καμία υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη" δεν θεσπίζει απόλυτο δικαίωμα αυτορρύθμισης για τους δικηγορικούς συλλόγους στο πειθαρχικό πεδίο, ενώ επισημαίνει ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο ήδη προβλέπει ποινές από δικαστήρια σε ορισμένες περιπτώσεις. Παράλληλα, καταγγέλλει "εικόνα συντεχνιακής αυτοπροστασίας", υποστηρίζοντας ότι το κύμα αντιπαράθεσης έχει ως "πιο ύπουλο στόχο την κατασκευή ενός κοινού ‘εξωτερικού εχθρού’" ενόψει των επικείμενων δικηγορικών εκλογών.

"Ο λαϊκισμός και η απρέπεια δεν θα βρουν άλλο ζωτικό χώρο στην ελληνική Δικαιοσύνη", καταλήγει η ΕΝΔΕ, ανακοινώνοντας ότι την Παρασκευή θα συνέλθει έκτακτο Διοικητικό Συμβούλιο για τη λήψη μέτρων "περιφρούρησης του κύρους της δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειας των λειτουργών της".

Η ανάρτηση του Δ. Βερβεσού

Σε ανάρτησή του ο πρόεδρος του ΔΣΑ απαντάει σε δηλώσεις του Χρ. Σεβαστίδη σε τηλεοπτική συνέντευξή του, κατά την οποία ο πρόεδρος της ΕνΔΕ άσκησε έντονη κριτική στον Δ. Βερβεσό, υποστηρίζοντας πως αρνήθηκε να ελέγξει πειθαρχικά τη δικηγόρο που στράφηκε εναντίον του δικαστικού συμβουλίου Λαμίας, κατηγορώντας τη δικηγόρο ότι "μας κατασυκοφάντησε (σ.σ. ως Σώμα), επειδή δεν αποφυλακίσαμε τον Κασιδιάρη".

Όπως διευκρίνισε ο κ. Σεβαστίδης, οι δικαστικοί λειτουργοί δέχονται κριτική έστω και κακοπροαίρετη, αλλά όχι συκοφαντία, επισημαίνοντας πως μεταξύ άλλων η συγκεκριμένη δικηγόρος υποστήριξε πως ο δικαστής εκτελεί εντολές της κυβέρνησης. "Τι πιο συκοφαντικό για έναν δικαστή να λέει ότι είναι ξεπουλημένος;" αναρωτήθηκε. "Είπαν με αποφάσεις τους ότι είναι κριτική, όχι συκοφαντία. Καλύπτουν τα μέλη τους με μία συντεχνιακή λογική" ανέφερε ο πρόεδρος της ΕνΔΕ, λέγοντας πως "έχουν τη διάθεση να είναι στο απυρόβλητο" και πως οι δικηγόροι "μόλις χάνουν μία υπόθεση πελάτη τους, βγαίνουν δημόσια και καταγγέλλουν τους δικαστές".

Αναλυτικά η απάντηση του προέδρου του ΔΣΑ

Οφείλουμε μια απάντηση στον Πρόεδρο της ΕνΔΕ για τα όσα αναληθώς όλως ανοικείως για το δικηγορικό σώμα ισχυρίστηκε κατά την παρουσία του -εν τη απουσία μας(!!!)-σε τηλεοπτικό σταθμό.

Για την αποκατάσταση της αλήθειας αναφορικά με την λειτουργία των Πειθαρχικών Συμβουλίων των Δικηγορικών Συλλόγων σημειώνουμε τα εξής:

1α. Τα πειθαρχικά παραπτώματα των δικηγόρων εκδικάζονται από Πειθαρχικά Συμβούλια, τα οποία σε πρώτο βαθμό συγκροτούνται από δικηγόρους με δεκαπενταετή υπηρεσία, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους διορίζονται με δημόσια κλήρωση στην έδρα κάθε πολιτικού Εφετείου. Συνεπώς, οι Πειθαρχικοί Δικαστές δεν διορίζονται, κατά πλειοψηφία, από το Διοικητικό Συμβούλιο αλλά κληρώνονται.

1β.Τα Πειθαρχικά Συμβούλια είναι ανεξάρτητα όργανα, διακριτά του Διοικητικού Συμβουλίου και υπόκεινται σε συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες ως προς τη λειτουργία και τη διαδικασία τους.

Κατά συνέπεια, ούτε ο Πρόεδρος ούτε το ΔΣ του Δικηγορικού Συλλόγου μπορούν να παρέμβουν στη δικαιοδοτική τους κρίση.

Περαιτέρω, ο Εισαγγελέας του ΑΠ δικαιούται να ασκεί προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου κατά αποφάσεων του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου για εσφαλμένη ή πλημμελή εφαρμογή του νόμου είτε για λόγους ουσιαστικής εκτίμησης των πραγματικών περιστατικών, στη σύνθεση του οποίου μετέχει ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου και ένας αρεοπαγίτης…

Συνεπώς, υφίσταται έλεγχος και από δικαστές των αποφάσεων των πρωτοβάθμιων Πειθαρχικών Συμβουλίων.

1. Σε όλους τους επαγγελματικούς- επιστημονικούς Συλλόγους και ιδίως σε εκείνους που έχουν τη νομική μορφή ΝΠΔΔ σωματειακής μορφής (ιατρών, οδοντιάτρων, μηχανικών, δημοσιογράφων κ.λπ.) τα πειθαρχικά παραπτώματα των μελών τους εκδικάζονται από Πειθαρχικά Συμβούλια που συγκροτούνται αποκλειστικά ή κατά πλειοψηφία από μέλη τους και όχι από τρίτους.
2. Όσες αναφορές περιέρχονται στους Δικηγορικούς Συλλόγους κατά δικηγόρων διερευνώνται σύμφωνα με την προβλεπόμενη θεσμική διαδικασία. Για τις συγκεκριμένες υποθέσεις που αναφέρθηκε ο Πρόεδρος της ΕνΔΕ έχει διαταχθεί προκαταρκτική εξέταση από τον Πρόεδρο του Πειθαρχικού Συμβουλίου, κατ’ άρθρον 152 Κώδικα Δικηγόρων, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Κατά συνέπεια, τα αντίθετα αναφερόμενα ότι δήθεν εγώ δεν προχώρησα στην πειθαρχική έρευνα είναι αβάσιμα αφενός διότι δεν είχα τέτοια αρμοδιότητα, την οποία έχει ο Πρόεδρος των Πειθαρχικών Συμβουλίων και αφετέρου, επί της ουσίας, διότι υπάρχει προκαταρκτική πειθαρχική διαδικασία σε εξέλιξη.

1. Οι περιπτώσεις συναδέλφων, στις οποίες αναφέρεται ο Πρόεδρος της ΕνΔΕ για φερόμενα πειθαρχικά αδικήματα που τελέστηκαν από αυτούς σε ακροατήρια, δεν περιήλθαν- πλην μίας περίπτωσης- στα Πειθαρχικά Συμβούλια, μέσω της προβλεπόμενης από το άρθρο 306 ΚΠΔ νόμιμης οδού (αποστολή πρακτικών δίκης ή έστω αναφοράς του Προέδρου του Δικαστηρίου) αλλά μέσω Δελτίων Τύπου και Ανακοινώσεων της ΕνΔΕ.

Σημειωτέον ότι, σε συνέχεια των άνω Δελτίων Τύπου, ζητήθηκε εγγράφως από τα Πειθαρχικά Τμήματα προς τα αρμόδια δικαστήρια η αποστολή πρακτικών δίκης ή αναφοράς για τα συγκεκριμένα περιστατικά , στο πλαίσιο του σχετικού πειθαρχικού ελέγχου, τα οποία όμως μέχρι σήμερα δεν έχουν αποσταλεί (!!!)

1. Τα Πειθαρχικά Συμβούλια στις περιπτώσεις που διαπίστωσαν την τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων έχουν επιβάλει πειθαρχικές ποινές σε δικηγόρους, που έχουν φτάσει μέχρι και την οριστική διαγραφή.

Να υπενθυμίσουμε ενδεικτικά τη διαγραφή μέλους του ΔΣΑ για ναζιστικό χαιρετισμό στο ακροατήριο δικαστηρίου, την ίδια στιγμή που η σύνθεση του εν λόγω δικαστηρίου δεν προέβη ούτε σε αποστολή αναφοράς στο Πειθαρχικό Συμβούλιο, κατ’ άρθρο 306 ΚΠΔ ούτε κίνησε την προβλεπόμενη ποινική διαδικασία σε βάρος του.

1. Έναντι της άνω πειθαρχικής λειτουργίας των Δικηγορικών Συλλόγων, ερωτάται ο Πρόεδρος της ΕνΔΕ ποια ήταν η στάση που κράτησε η Ενωση σε σειρά υποθέσεων που προκάλεσαν το ενδιαφέρον δικηγόρων και πολιτών. Και ειδικότερα:

Για τις εκατοντάδες δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες έχει καταδικαστεί η Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παράβαση των αρχών της δίκαιης δίκης και για τις οποίες υποχρεώθηκε η χώρα μας και κατ’ επέκταση οι πολίτες να καταβάλλουν χρηματικά ποσά σε διαδίκους.

Για τις αποφάσεις της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου για τους δανειολήπτες (ενεργητική νομιμοποίηση funds, ελβετικό φράγκο κ.λπ.), τις παρεμβάσεις της ηγεσίας του Αρείου Πάγου σε εκκρεμείς υποθέσεις (συμβασιούχων κ.λπ.), τη δικαστική κρίση του ΕΔΔΑ στην υποθέση Τσατάνη κ.λπ.

Ερωτάται επίσης ο Πρόεδρος της ΕνΔΕ:

Ποια ήταν η στάση της ΕνΔΕ όταν τα αρμόδια όργανα του Αρείου Πάγου απέπεμψαν από δικαστικό σώμα 30 περίπου δικαστικούς λειτουργούς για υπέρμετρες καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων.

Ποια ήταν η στάση του όταν συγκεκριμένοι δικαστές απομάκρυναν με αστυνομική δύναμη εκπροσώπους του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και δικηγόρους, κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους και πρόσφατα όταν ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά δύο δικηγόρων, ένας εκ των οποίων Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου, κατά την εκτέλεση επίσης του λειτουργήματός τους.

Ποια ήταν η στάση του σε δεκάδες περιπτώσεις απρεπών και ονειδιστικών συμπεριφορών σε βάρος νέων δικηγόρων , γυναικών δικηγόρων και δη εγκυμονουσών που έλαβαν ( και δυστυχώς συνεχίζουν να λαμβάνουν) χώρα στα δικαστήρια όλης της χώρας.

Απέναντι στο πρωτοφανές ύφος, την ανεπίτρεπτη για δικαστικό λειτουργό φρασεολογία σε δημόσιο λόγο και τους απρεπείς χαρακτηρισμούς που δεν αφορούσαν εμένα προσωπικά αλλά τα θεσμικά όργανα του δικηγορικού σώματος,(οι αποφάσεις ελήφθησαν από τη ΣΕ/Ολομέλειας και το ΔΣ)αλλά και συλλήβδην όλους τους Ελληνες δικηγόρους, εμείς απαντάμε με τεκμηριωμένα επιχειρήματα, εναργείς ισχυρισμούς και κριτική προσέγγιση.

Δεν θα ακολουθήσουμε τον Πρόεδρο της ΕνΔΕ στον αδιέξοδο δρόμο που επέλεξε.

Αυτό όμως που δεν θα επιτρέψουμε και με σθένος θα αντιμετωπίσουμε είναι η επιχείρηση αποφλοίωσης της αυτορρύθμισης του επαγγέλματός μας, στην οποία κατατείνει η πρότασή του για την υποκατάσταση της συμμετοχής των δικηγόρων από δικαστές στα Πειθαρχικά Συμβούλια. Αυτή, η αντίθετη στη διεθνή δικαιοταξία παρέμβαση του Προέδρου της ΕνΔΕ , είναι που καθόρισε τη χθεσινή μας απόφαση και θα καθορίζει τη στάση μας μέχρι έως ότου ανακληθεί.

Υπενθυμίζουμε στους Έλληνες δικαστές, που γνωρίζουν και εφαρμόζουν το νόμο ότι η συγκεκριμένη άποψη του Προέδρου της ΕνΔΕ αντίκειται ευθέως στην πρόσφατα υπογραφείσα διεθνή σύμβαση από τη χώρα μας, στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την προστασία του δικηγορικού επαγγέλματος.

Λειτουργοί και συλλειτουργοί της δικαιοσύνης δεν πρέπει να είναι αντίδικοι αλλά ομόδικοι στον διαρκή αγώνα για ορθή και ταχεία απονομή της δικαιοσύνης και λυσιτελή προάσπιση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας των πολιτών.