του Γιώργου Σ. Σκορδίλη 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του για την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για το κλίμα, θέτοντας νέο ενδιάμεσο στόχο, την μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. 

Ο στόχος αυτός, σύμφωνα με το ΕΚ, αποτελεί κρίσιμο βήμα προς την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην ΕΕ έως το 2050, όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Η πρόταση εγκρίθηκε με 379 ψήφους υπέρ, 248 κατά και 10 αποχές, και ανοίγει τον δρόμο για διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας.

Οι ευρωβουλευτές υιοθέτησαν μια πιο ευέλικτη προσέγγιση, τονίζοντας ότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών της ΕΕ.

Από το 2036, έως και πέντε ποσοστιαίες μονάδες των μειώσεων θα μπορούν να προέρχονται από διεθνή πιστωτικά μόρια άνθρακα, υπό την προϋπόθεση ότι διαθέτουν ισχυρές δικλείδες ασφαλείας και προέρχονται από χώρες εταίρους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει ανώτατο όριο τριών μονάδων, όμως το Κοινοβούλιο επεκτείνει τη δυνατότητα χρήσης τους.

Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές στηρίζουν τη χρήση εγχώριων απορροφήσεων άνθρακα για την αντιστάθμιση εκπομπών που είναι δύσκολο να μειωθούν, καθώς και τη μεταφορά ποσοτήτων μείωσης μεταξύ τομέων, ώστε η επίτευξη των στόχων να είναι οικονομικά αποδοτικότερη.

Το Κοινοβούλιο συμφώνησε με την πρόταση των κρατών μελών για αναβολή ενός έτους στην εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών (ΣΕΔΕ2), το οποίο θα καλύπτει τις εκπομπές από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές. Έτσι, το ΣΕΔΕ2 θα τεθεί σε ισχύ το 2028 αντί για το 2027.

Επιπλέον, ζητείται η εκπόνηση έκθεσης προόδου κάθε δύο χρόνια, ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογεί την πορεία προς τον στόχο του 2040, λαμβάνοντας υπόψη επιστημονικά δεδομένα, τεχνολογικές εξελίξεις, ενεργειακές τιμές και επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα. 

Εφόσον προκύψουν δυσκολίες ή νέες συνθήκες, η Επιτροπή θα μπορεί να προτείνει τροποποίηση του στόχου ή πρόσθετα μέτρα στήριξης για τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά.

Ο νέος στόχος θεωρείται ορόσημο ενόψει της COP30, που θα πραγματοποιηθεί από 10 έως 21 Νοεμβρίου στο Μπελέμ της Βραζιλίας. Η αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συμμετάσχει στις συζητήσεις από τις 17 έως τις 21 Νοεμβρίου, με σκοπό να προβάλει τη δέσμευση της ΕΕ στην παγκόσμια προσπάθεια περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ υπενθυμίζει ότι έχει ήδη θεσπίσει δεσμευτικό στόχο μείωσης εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, και ότι ο νέος στόχος για το 2040 έρχεται να συνδέσει τη σημερινή πολιτική με το τελικό ορόσημο του 2050, ενισχύοντας την προβλεψιμότητα και τη συνέχεια της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής.