Του Παναγιώτη Στάθη  

Στην τελική ευθεία για τον (άμεσο) προσδιορισμό της δίκης για την τραγωδία των Τεμπών βρίσκεται η Εισαγγελία της Λάρισας, μετά την απόφαση της Προέδρου Εφετών να κάνει δεκτή την σχετική εισαγγελική πρόταση για την παραπομπή σε δίκη 36 προσώπων. Η πιθανότερη ημερομηνία που αναμένεται να γίνει γνωστή πολύ σύντομα, τοποθετείται σύμφωνα με πληροφορίες μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2026, δηλαδή 3 χρόνια μετά την τραγωδία στη διάρκεια της οποίας έχασαν τη ζωή τους 57 άνθρωποι.  

Η μακρά ανάκριση

Η ανάκριση διήρκεσε σχεδόν 2,5 χρόνια ολοκληρώθηκε με την παραπομπή σε δίκη 36 κατηγορούμενων, με την πρόεδρο Εφετών Λάρισας να δίνει το "πράσινο φως" για να οδηγηθεί η υπόθεση στο ακροατήριο και συγκεκριμένα σε ειδικό χώρο που έχει διαμορφωθεί στη Λάρισα για να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας δίκης – μαμούθ.

Προκειμένου η υπόθεση να φτάσει στο ακροατήριο, απομένουν τα εξής βήματα:

1.    Η έκδοση κλητηρίου θεσπίσματος από τον Εισαγγελέα Εφετών, ενέργεια κατά της οποίας δεν επιτρέπεται προσφυγή σύμφωνα με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

2.    Η μετάφρασή του στα ιταλικά για τους κατηγορούμενους της Hellenic Train. Μια διαδικασία απαραίτητη για να μην απειληθεί ακυρότητα της διαδικασίας (λόγω της ύπαρξης Ιταλών κατηγορουμένων). Η διαδικασία της μετάφρασης βέβαια μπορεί να είναι μια χρονοβόρα διαδικασία.  

3.    Ο προσδιορισμός της ημερομηνίας της δίκης, η οποία έχει οριστεί να διεξαχθεί στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα.

Η δικαστική έρευνα, σε βάθος επταετίας, ανέδειξε ευθύνες που ξεκινούν από τον σταθμαρχείο Λάρισας και φτάνουν μέχρι την ανώτατη εποπτεία του σιδηροδρομικού συστήματος.

Ο σταθμάρχης και οι πρώτοι κατηγορούμενοι

Τον Μάρτιο του 2023, λίγες ημέρες μετά το δυστύχημα, απολογήθηκε πρώτος ο 59χρονος σταθμάρχης Λάρισας, που έστειλε την επιβατική αμαξοστοιχία στη λάθος γραμμή. Μαζί του κατηγορήθηκαν:

-οι δύο συνάδελφοί του σταθμάρχες που αποχώρησαν πρόωρα από τη βάρδια

-ο προϊστάμενος Επιθεώρησης Λάρισας που τον τοποθέτησε στο νευραλγικό πόστο

-και τα τρία μέλη της Τριμελούς Επιτροπής Μετατάξεων του ΟΣΕ, τα οποία ενέκριναν τη μετάταξή του παρά το όριο ηλικίας.

Συνολικά, ο πρώτος "κύκλος" της ανάκρισης αριθμούσε 7 κατηγορούμενους.

Η σύμβαση 717 και οι ευθύνες της ΕΡΓΟΣΕ

Το καλοκαίρι του 2023, η δικαστική πραγματογνωμοσύνη κατέδειξε ότι η παντελής έλλειψη συστημάτων ασφαλείας στο δίκτυο (σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ETCS) συνδέεται με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση της σύμβασης 717. Το έργο, που έπρεπε να ολοκληρωθεί το 2016, παραδόθηκε μόλις τον Αύγουστο του 2023.

Για τις παραλείψεις αυτές κατηγορήθηκαν 16 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ, ανάμεσά τους πρώην πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι, που υπηρέτησαν την περίοδο 2016–2023.

Τα στελέχη του ΟΣΕ

Η έρευνα επεκτάθηκε και σε πρόσωπα του ΟΣΕ. Δέκα διευθυντικά στελέχη και προϊστάμενοι τμημάτων βρέθηκαν αντιμέτωποι με κατηγορίες για την απουσία των συστημάτων ασφαλείας. Δύο από αυτούς κατηγορούνται και για τη μετάταξη του σταθμάρχη.

Με την ομάδα αυτή, ο αριθμός των κατηγορουμένων ανέβηκε στους 33.

Η Hellenic Train

Τον Φεβρουάριο του 2024, η ανάκριση στράφηκε προς την Hellenic Train, την εταιρεία που προέκυψε από την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Κατηγορήθηκαν δύο Ιταλοί αξιωματούχοι της εταιρείας – ο τότε διευθύνων σύμβουλος και ένα διευθυντικό στέλεχος – για ανθρωποκτονία και σωματικές βλάβες από αμέλεια.

Έτσι, οι κατηγορούμενοι έφτασαν τους 35.

Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων

Τον Ιούλιο του 2024 ασκήθηκε ποινική δίωξη στην πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Οι παραλείψεις που της αποδίδονται σχετίζονται με την αδειοδότηση και την εποπτεία της λειτουργίας του σιδηροδρόμου, παρά το ότι γνώριζε τις ελλείψεις ασφαλείας ήδη από το 2017.

Με την προσθήκη αυτή, ο αριθμός έκλεισε στους 36 κατηγορούμενους.

Οι εκκρεμότητες

Η υπόθεση δεν έχει ακόμα τελειώσει. Στον "αέρα" παραμένει η ποινική ευθύνη των επτά πρώην Γενικών Γραμματέων Μεταφορών της περιόδου 2016–2023. Το αν θα προστεθούν στον κατάλογο των κατηγορουμένων θα κριθεί από το Δικαστικό Συμβούλιο που θα εξετάσει την υπόθεση του πρώην υπουργού Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, ο οποίος έχει παραπεμφθεί για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος. Αν οι Γενικοί Γραμματείς κριθεί ότι φέρουν αυτοτελή ευθύνη, τότε οι κατηγορούμενοι θα φτάσουν τους 44.

Τα αδικήματα

Από τους 36 κατηγορούμενους οι 33 αντιμετωπίζουν μεταξύ άλλων το κακούργημα της διατάραξης συγκοινωνιών που επισύρει ακόμη και ισόβια, ενώ τρία πρόσωπα κατηγορούνται για πλημμέλημα.

Πρόκειται για την υπάλληλο, η οποία προσέλαβε τον σταθμάρχη της μοιραίας νύχτας και αντιμετωπίζει το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος, και δύο στελέχη της Hellenic Train που αντιμετωπίζουν το πλημμέλημα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή δια παραλείψεως.