Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Στα 1,37 δισ. ευρώ υποχώρησε συνολικά η παραγωγή ασφαλίσεων στο πρώτο τρίμηνο φέτος, μειωμένη κατά 2,2% από πέρυσι. Οι ασφαλίσεις ζωής υποχώρησαν στα 612 εκατ. ευρώ σημειώνοντας συνολικά πτώση 11,3%, ενώ ο κλάδος ζημιών σημείωσε άνοδο  6,5%, καθώς τα ασφάλιστρα έφθασαν τα 760,43 εκατ. ευρώ.

Η χρονιά έχει ξεκινήσει μέτρια στον κλάδο, αλλά ειδικά ο Μάρτιος ήταν υποτονικός  και προβλημάτισε τις εταιρίες. Η μεγαλύτερη απώλεια ήρθε από τις ασφαλίσεις ζωής που συνδέονται με επενδύσεις,  τα Unit Linked, τα οποία είναι ένα ελκυστικό προϊόν για τις εταιρίες και τους ασφαλισμένους και ήταν σε άνοδο τα τελευταία χρόνια.

Ουσιαστικά τρεις είναι οι λόγοι γι αυτή την υποχώρηση:

-Πρώτον, στις ασφαλίσεις που συνδέονται με επενδύσεις, ειδικά τα ομόλογα που ενδιαφέρουν τις ασφαλιστικές εταιρίες και τους πελάτες τους έχουν βρεθεί σε δυσμενές περιβάλλον,

-Δεύτερον, τα ομαδικά συμβόλαια έχουν πληγεί από την αλλαγή του φορολογικού πλαισίου και

-Τρίτον, η παραγωγή στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, αυξάνεται περίπου όσο αυξάνονται τα ασφάλιστρα και δεν επαρκεί για να ισορροπήσει την υποχώρηση στον κλάδο ζωής, με την παραγωγή στον κλάδο της υγείας να έχει αυξηθεί οριακά, πολύ κάτω από το πλαφόν του 7% στο πρώτο τρίμηνο.

Η τριετής τάση 

Πέρυσι όλη τη χρονιά η παραγωγή ασφαλίσεων Unit Linked τα οποία είναι και τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα είχε άνοδο 21,5%. Η ετήσια παραγωγή του 2024 είχε φθάσει τα 1,218 δισ. ευρώ και είχε ξεπεράσει την ετήσια παραγωγή των απλών ασφαλίσεων ζωής παρόλο που είχε κι αυτή σημειώσει άνοδο 5% στα 1,182 δισ. ευρώ. 

Αντίθετα φέτος στο πρώτο τρίμηνο τα Unit Linked παρουσιάζουν πτώση 16,8% έναντι της τριμηνιαίας παραγωγής του 2024, με παραγωγή 246,54 εκατ. ευρώ. Οι ασφαλίσεις ζωής αντιπροσωπεύουν ξανά περισσότερο από το 49% του κλάδου ζωής και οι ασφαλίσεις Unit Linked, πλέον ξεπερνούν οριακά το 40% όταν σε ετήσια βάση το 2024 είχαν προηγηθεί. 

Παρακολουθώντας την τάση της τριετίας, προκύπτει ότι μετά από ένα χλιαρό και αδύναμο Ιανουάριο και έναν μάλλον πτωτικό Φεβρουάριο, οι ασφαλίσεις ζωής ανεβάζουν έντονα στροφές το Μάρτιο. Φέτος ο Μάρτιος παρουσιάζει σχετική ανάκαμψη μεν, αλλά είναι πολύ κατώτερος της τάσης που έχει δημιουργηθεί εδώ και μία τριετία. 

Καθώς τα συμβόλαια Unit Linked είναι "δεμένα" με επενδυτικά μέσα, γίνεται σαφές ότι οι διακυμάνσεις των αγορών και ειδικά των ομολόγων έπληξαν τον κλάδο. Όλο το πρώτο τρίμηνο του 2025 έχει περάσει με τις αγορές να ασχολούνται με τις πολιτικές δασμών του προέδρου Τραμπ. 

Με το που μπήκε ημερολογιακά ο Μάρτιος, το γερμανικό δεκαετές ομόλογο bund δέχθηκε πλήγμα, καθώς στη Γερμανία αποφάσιζαν να κάνουν μεγάλες δαπάνες στην άμυνα και τις υποδομές. Η απόδοση του γερμανικού ομολόγου εκτινάχθηκε μέσα σε λίγες ημέρες, 60 μονάδες βάσης από το 2,39% στο 2,89%.
Την ίδια εικόνα παρουσιάζει το γαλλικό δεκαετές, από το 3,15% στο 3,58% ενώ και το ελληνικό δεκαετές δεν γλίτωσε εκείνες τις ημέρες. Από το 3,25% βρέθηκε στο 3,70%.

Αυτή εικόνα δεν βελτιώθηκε όλο το Μάρτιο και στην πραγματικότητα μόνον στο τέλος Απριλίου ισορρόπησαν τα ευρωπαϊκά ομόλογα, για να ξεκινήσει όμως τότε, η πτώση των αμερικανικών ομολόγων. Καθώς τα προϊόντα αυτά θεωρούνται ευαίσθητα και ευάλωτα στις διακυμάνσεις επλήγησαν σκληρά. Η εικόνα των αγορών δεν βοήθησε και ο Μάρτιος που την προηγούμενη τριετία ήταν μήνας ανάκαμψης φέτος ήταν αρνητικός.

Αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος για την υποχώρηση των ασφαλίστρων ζωής. Διότι συνεχίζεται επίσης φέτος, η καθίζηση στα ομαδικά συμβόλαια. Τα ομαδικά συμβόλαια είναι τώρα το 10,5% της αγοράς ασφαλειών ζωής. Φέτος στο πρώτο τρίμηνο υποχώρησαν 17,2% στα 64,49 εκατ. ευρώ. 

Πέρυσι στο διάστημα όλου του έτους είχαν γράψει πτώση 17,8% στα 33,33 εκατ. ευρώ. Η πτώση στην παραγωγή των ομαδικών συμβολαίων αποδίδεται στις φορολογικές αλλαγές. 

Ο κλάδος των ζημιών και οι προοπτικές 

Ο τρίτος λόγος ανησυχίας φέτος, είναι η αδυναμία των ασφαλίσεων υγείας, παρά την αύξηση των ασφαλίστρων 7%. Συνολικά βεβαίως, οι ασφαλίσεις κατά ζημιών, έχουν αυξηθεί στο πρώτο τρίμηνο φέτος κατά 6,5% στα 760,35 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά η μέση αύξηση της παραγωγής στον κλάδο ζημιών είναι στις περισσότερες κατηγορίες στο μέσο όρο των αυξήσεων των ασφαλίστρων. 

Οι ασφαλίσεις που έχουν μεγάλη συμμετοχή στα ασφάλιστρα ζημιών είναι η αστική ευθύνη των οχημάτων που φέρνει το 25,8% της παραγωγής, οι ασφαλίσεις υγείας που φέρνουν το 17,1% της παραγωγής και οι ασφαλίσεις κατά των φυσικών καταστροφών με συμμετοχή 15,1% στα ασφάλιστρα. Η παραγωγή έφθασε τα 196,44 εκατ. ευρώ για την αστική ευθύνη στα οχήματα και αντίστοιχα τα 129,67 εκατ. ευρώ στις ασφαλίσεις ασθενείας στο πρώτο τρίμηνο.

Η παραγωγή τριμήνου στις ασθένειες είναι αυξημένη κάτω από το πλαφόν, μόνον 1,2%. Η αστική ευθύνη οχημάτων έχει αυξηθεί μόλις 0,9% κάτω από το μέσο όρο της αύξησης και μόνον οι ασφαλίσεις κατά των φυσικών καταστροφών έχουν αυξημένη παραγωγή κατά 14,8% στα 115,75 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο. Αλλά είναι ένας νέος κλάδος, δίνει φορολογικό κίνητρο και έχει μεγάλα περιθώρια ανόδου.

Συνολικά όμως στις ζημίες παρατηρείται και η κόπωση των νοικοκυριών μετά από δύο-τρία χρόνια πληθωρισμού, όπως και τάσεις αποφυγής ακριβών ασφαλίστρων μετά τις αυξήσεις, με στροφή στα απολύτως απαραίτητα. 

Η πρώτη εικόνα που έχουν παράγοντες της αγοράς, είναι ότι υπάρχουν προοπτικές στην ασφάλιση κατά φυσικών καταστροφών, σε συνδυασμό και με την αναμενόμενη τόνωση της στεγαστικής πίστης. Επίσης στα οχήματα η προσθήκη του ασφαλίστρου για τις φυσικές καταστροφές θα βοηθήσει να ισορροπήσει η εικόνα.

Αλλά πραγματική βελτίωση αναμένεται μόνον εφόσον σταθεροποιηθεί η εικόνα των αγορών και ειδικά των αγορών ομολόγων, που δεν αποτελούν απλώς την άγκυρα στα συμβόλαια Unit Linked, αλλά και ευκαιρία για να ισορροπούν στα κέρδη τους ισολογισμούς τους οι ασφαλιστικές εταιρίες. Μόνον που φέτος είναι μία χρονιά μείωσης επιτοκίων.