Του Παναγιώτη Στάθη

Με τη… βούλα Προεδρικού Διατάγματος, που δημοσιεύθηκε και υπογράφεται από τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη, τίθενται σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας στο ακροατήριο- κι όχι μόνο-  του Αρείου Πάγου. Όπως έκανε και το Συμβούλιο Επικρατείας από το 2021, το ανώτατο δικαστήριο βάζει "κόφτη" σε δικόγραφα και χρόνο αγορεύσεων, παρά τις αντιδράσεις από το δικηγορικό σώμα.

Η ολομέλεια

Το προεδρικό διάταγμα έρχεται σε συνέχεια της απόφασης της Διοικητικής Ολομέλειας που συγκάλεσε τον περασμένο Οκτώβριο η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Ιωάννα Κλάπα.

Στο έγγραφο της ανωτάτης δικαστικής λειτουργού της χώρας, αναφερόταν πως η σύγκληση της Ολομέλειας αφορά τη "συμπλήρωση του άρθρου πέντε του κανονισμού εσωτερικής λειτουργίας του Αρείου Πάγου ως προς τον καθορισμό του αριθμό των σελίδων των εισαγωγικών δικογράφων, πρόσθετων λόγων, προτάσεων ή υπομνημάτων, που κατατίθενται ενώπιον των πολιτικών και ποινικών τμημάτων του Αρείου Πάγου ως και του χρόνου αγορεύσεις των πληρεξουσίων των διαδίκων”.

Τι θα ισχύει το νέο δικαστικό έτος

Σύμφωνα με το νέο Κανονισμό "ο αριθμός των σελίδων των εισαγωγικών δικογράφων (αιτήσεις αναιρέσεως κ.λπ.), επί των αστικών υποθέσεων που κατατίθενται από την 15η Σεπτεμβρίου 2025, δεν πρέπει να υπερβαίνει τις τριάντα (30) σελίδες, των προσθέτων αυτών λόγων τις είκοσι (20) σελίδες, των προτάσεων και των υπομνημάτων τις δέκα (10) σελίδες, όσον αφορά δε στις αιτήσεις αναστολής, κατ’ άρθρο 565 Κ.Πολ.Δ., τις πέντε (5) σελίδες.

Ειδικά ως προς τις αιτήσεις αναστολής, δεν πρέπει να ενσωματώνεται στο δικόγραφό τους η αίτηση αναιρέσεως και η προσβαλλόμενη με αυτήν απόφαση, τις οποίες ο αιτών την αναστολή οφείλει να προσκομίζει αυτοτελώς. Τα δικόγραφα συντάσσονται σε χαρτί Α4, με περιθώριο σελίδας 2 εκ., είδος γραμματοσειράς "Arial”, μέγεθος 12, κανονική γραφή, με διάστιχο 1,5.

Στο όριο των προσδιοριζόμενων για τα ως άνω εισαγωγικά δικόγραφα (της αιτήσεως αναιρέσεως κ.λπ.) σελίδων δεν περιλαμβάνονται τα ονόματα των διαδίκων μερών, η διαδικαστική διαδρομή της υπόθεσης και οι παραδοχές της προσβαλλόμενης απόφασης (εφόσον, κατά την κρίση των διαδίκων και των συνηγόρων τους, επιθυμούν να παραθέσουν), τα οποία πρέπει να παρατίθενται σε αυτοτελές (ξεχωριστό) τμήμα του δικογράφου και προ της παράθεσης - ανάπτυξης των προβλεπόμενων λόγων (αναίρεσης, αναψηλάφησης κ.λπ.).

Σε περίπτωση ουσιώδους υπερβάσεως του ως άνω ορίου σελίδων εκάστου δικογράφου, ο γραμματέας του εκδόσαντος την προσβαλλόμενη απόφαση Δικαστηρίου, κατά την κατάθεση (άσκηση) του ενδίκου μέσου της αιτήσεως αναιρέσεως και πριν τη συντέλεσή της, πληροφορεί σχετικά τον Δικηγόρο, ο οποίος έχει δικαίωμα να αποσύρει το αρχικό δικόγραφο και να επαναφέρει προς κατάθεση (άσκηση) το δικόγραφο με τις κατά τα ως άνω σελίδες".

Οι προβλέψεις για άρνηση των δικηγόρων

Σε περίπτωση αρνήσεως του δικηγόρου, ο γραμματέας προχωρεί στην κατάθεση-άσκηση του ενδίκου μέσου. Ακολούθως, ο αρμόδιος Γραμματέας του Αρείου Πάγου, μετά την παραλαβή του δικογράφου, εφόσον διαπιστώσει υπέρβαση του αριθμού των σελίδων, ενημερώνει σχετικά τον Πρόεδρο του αρμοδίου Τμήματος ή της Ολομέλειας.

Και σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις του Κανονισμού του Αρείου Πάγου "μετά ταύτα, ο Πρόεδρος του αρμόδιου Τμήματος ή της Ολομέλειας, με Πράξη του, που εκδίδεται αμέσως μετά την κατάθεση και τον προσδιορισμό της δικασίμου του δικογράφου αυτού, ενημερώνει σχετικώς τον καταθέσαντα και τον υπογράφοντα δικηγόρο και ζητεί να προσαρμοσθεί η έκταση του δικογράφου στο προβλεπόμενο όριο, εντός της προθεσμίας που τάσσει.

Η Πράξη αποστέλλεται από τον Γραμματέα στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του καταθέσαντος και υπογράφοντος δικηγόρου, που αυτοί έχουν δηλώσει, οπότε ξεκινάει η προθεσμία της. Η ως άνω προθεσμία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα (1) μήνα από την έκδοση της Πράξης. Στην περίπτωση μη προσαρμογής του οικείου δικογράφου στο προβλεπόμενο, ως ανωτέρω, όριο σελίδων, δε θα λαμβάνονται υπόψιν λόγοι ή ισχυρισμοί, που περιλαμβάνονται στις πλεονάζουσες σελίδες αυτού".

Οι ώρες συζήτησης, ο χρόνος αγορεύσεων και το χρονόμετρο

Σύμφωνα με το νέο Κανονισμό του Αρείου Πάγου, οι δημόσιες συνεδριάσεις της Ολομέλειας και των Τμημάτων αρχίζουν στις 9.30 το πρωΐ. Στις δημόσιες συνεδριάσεις της Ολομέλειας και των Τμημάτων ο Πρόεδρος κηρύσσει την έναρξη της διαδικασίας και εκφωνεί τις υποθέσεις με τη σειρά που έχουν εγγραφεί στο πινάκιο.

Μετά την εκφώνηση των ονομάτων των διαδίκων και τη νομιμοποίηση των πληρεξουσίων δικηγόρων τους, ο Πρόεδρος δίνει πρώτα το λόγο στον Εισαγγελέα, εφόσον, κατά τις κείμενες διατάξεις μετέχει της συζήτησης, προκειμένου να αναπτύξει συνοπτικά την πρότασή του και στη συνέχεια στα διάδικα μέρη, εφόσον το ζητήσουν, προκειμένου να επισημάνουν τα κύρια σημεία των ισχυρισμών τους, οι οποίοι αναλυτικά εκτίθενται στις προτάσεις ή στο υπόμνημα που καταθέτουν.

Ωστόσο, βάσει των νέων δεδομένων ορίζεται πως "ο χρόνος αγορεύσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα έξι (6) λεπτά για κάθε διάδικο μέρος, ανεξάρτητα από τον αριθμό των πληρεξουσίων δικηγόρων που το εκπροσωπούν. Όταν παρέλθει ο ανωτέρω χρόνος, η αγόρευση θεωρείται ολοκληρωμένη και ο Πρόεδρος δίνει τον λόγο σε επόμενο διάδικο ή κηρύσσει το πέρας της συζητήσεως της υπόθεσης".

Παράλληλα, προβλέπεται πως "ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, όταν παρίσταται στις πολιτικές υποθέσεις, αγορεύει τελευταίος, εκτός αν είναι διάδικος ή εκπροσωπεί αναιρεσείοντα Εισαγγελέα".

Σε κάθε περίπτωση διευκρινίζεται ότι "ο χρόνος αγορεύσεων καταγράφεται με ψηφιακό χρονόμετρο, που είναι εγκατεστημένο στην αίθουσα συνεδρίασης και είναι ορατό από όλους τους ευρισκόμενους σε αυτή, ή με άλλο πρόσφορο μέσο".