Τα επίπεδα ενός σχετικά άγνωστου "παντοτινού" χημικού, γνωστού ως TFA, στα ευρωπαϊκά κρασιά έχουν αυξηθεί "ανησυχητικά" τις τελευταίες δεκαετίες, σύμφωνα με ανάλυση που εγείρει φόβους ότι η μόλυνση θα ξεπεράσει ένα παγκόσμιο όριο.

Ερευνητές από το Δίκτυο Δράσης για τα Φυτοφάρμακα Ευρώπης (PAN Europe), σύμφωνα με τον Guardian, εξέτασαν 49 φιάλες εμπορικού κρασιού για να διαπιστώσουν πώς έχει εξελιχθεί η μόλυνση με TFA σε τρόφιμα και ποτά. Διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα του τριφθοροξικού οξέος (TFA), προϊόντος αποδόμησης των μακροχρόνιων χημικών PFAS, που ενέχουν πιθανούς κινδύνους για τη γονιμότητα, ήταν πολύ υψηλότερα από αυτά που είχαν προηγουμένως μετρηθεί στο νερό.

Τα κρασιά που παρήχθησαν πριν το 1988 δεν εμφάνισαν ίχνη TFA, σύμφωνα με τους ερευνητές, ενώ αυτά μετά το 2010 εμφάνισαν απότομη αύξηση της μόλυνσης. Τόσο τα βιολογικά όσο και τα συμβατικά κρασιά έδειξαν αύξηση της μόλυνσης με TFA, αν και τα επίπεδα στα βιολογικά ήταν γενικά χαμηλότερα.

"Τα κρασιά με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις TFA, κατά μέσο όρο, ήταν επίσης εκείνα με τα υψηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων", δήλωσε η Σαλoμέ Ρουανέλ από το PAN Europe, το οποίο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να απαγορεύσουν τα φυτοφάρμακα PFAS.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν 10 αυστριακά κρασιά κελαριού από το 1974 – πριν από αλλαγές πολιτικής που υποπτεύονται ότι οδήγησαν στη μαζική χρήση πρόδρομων χημικών του TFA – καθώς και 16 κρασιά που αγοράστηκαν σε αυστριακά σούπερ μάρκετ μεταξύ 2021 και 2024.

Όταν η αρχική ανάλυση αποκάλυψε απρόσμενα υψηλά επίπεδα TFA, ζήτησαν από συνεργάτες σε όλη την Ευρώπη να στείλουν δείγματα από τις χώρες τους.

Τα αποτελέσματα από 10 ευρωπαϊκές χώρες έδειξαν ότι στα παλιά κρασιά δεν υπήρχαν ανιχνεύσιμες ποσότητες TFA· σημειώθηκε "μέτρια αύξηση" των συγκεντρώσεων από 13 μικρογραμμάρια ανά λίτρο το 1988 σε 21 το 2010· και "απότομη αύξηση" στη συνέχεια, φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 121 μικρογραμμάρια ανά λίτρο στα πιο πρόσφατα κρασιά.

Οι PFAS είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως σε καταναλωτικά προϊόντα, μερικές από τις οποίες έχουν αποδειχθεί επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία.

Οι αρχές δεν είχαν ανησυχήσει ιστορικά για τις πιθανές επιπτώσεις του TFA στην υγεία, αλλά πρόσφατες μελέτες σε θηλαστικά υποδεικνύουν κινδύνους για την αναπαραγωγική υγεία. Πέρυσι, η γερμανική ρυθμιστική αρχή χημικών πρότεινε την ταξινόμηση του TFA ως τοξικού για την αναπαραγωγή σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Μελέτη τον Οκτώβριο υποστήριξε ότι η ανθεκτική φύση της ουσίας και η αυξανόμενη συγκέντρωσή της υποδεικνύουν ότι το TFA πληροί τα κριτήρια για "απειλή πλανητικού ορίου για νέες οντότητες", με αυξανόμενη έκθεση σε πλανητική κλίμακα που θα μπορούσε να έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις σε ζωτικά συστήματα της Γης.

Ο Χανς Πίτερ Αρπ, ερευνητής στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας και κύριος συγγραφέας της μελέτης, αν και δεν συμμετείχε στην έκθεση του PAN Europe, δήλωσε ότι τα νέα ευρήματα είναι "αναμενόμενα αλλά σοκαριστικά".

"Συνολικά, συμφωνούν με αυτό που γνωρίζει η επιστημονική κοινότητα για την ανησυχητική αύξηση του TFA σχεδόν σε ό,τι μπορούμε να μετρήσουμε", δήλωσε. "Παρέχουν επίσης επιπλέον αποδείξεις ότι τα φυτοφάρμακα PFAS μπορούν να είναι κύρια πηγή TFA στις γεωργικές περιοχές, μαζί με άλλες πηγές όπως τα ψυκτικά και τα φαρμακευτικά προϊόντα."