Του Χάρη Φλουδόπουλου

Σύμφωνα με στοιχεία που έγιναν γνωστά την περασμένη εβδομάδα η τιμή των διμερών συμβάσεων πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας (PPA) κατέγραψε μείωση της τάξης του 12,4% στο τρίτο τρίμηνο του έτους συγκριτικά με έναν χρόνο πριν. Οι λόγοι πίσω από την υποχώρηση των τιμών περιλαμβάνουν τον αποπληθωρισμό, τη μεταβλητότητα της αγοράς μετά την πανδημία και την ενεργειακή κρίση του 2022. Με τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς να είναι σχετικά σταθερές, οι αγοραστές κρίνουν ότι πρέπει να μπουν εκ νέου στην αγορά και να κλείσουν τις απαραίτητες συμφωνίες που χρειάζονται καθώς μάλιστα το περιβάλλον φαίνεται να ευνοεί τους αγοραστές. 

Η αγορά της πράσινης ενέργειας και η ολοένα αυξανόμενη διαθεσιμότητά της είναι ένας από τους παράγοντες που θα κρίνουν την πορεία των τιμών του ηλεκτρισμού το επόμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεσομακροπρόθεσμα η πορεία των τιμών θα είναι σταθερά πτωτική – όπως προβλέπει και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα – προς όφελος των αγοραστών και των καταναλωτών. 

Εκτός από την πράσινη ενέργεια που αυξάνει διαρκώς το μερίδιό της πιέζοντας προς τα κάτω τις τιμές του ηλεκτρισμού, ποιοι άλλοι παράγοντες αναμένεται να καθορίσουν τις τιμές και πως διαμορφώνονται τα δεδομένα για το επόμενο διάστημα; 

Καταρχάς βασικός παράγοντας για τη διαμόρφωση των τιμών του ρεύματος είναι η  ζήτηση, η υποχώρηση της οποίας ευθύνεται κατά ένα σημαντικό ποσοστό για τις τρέχουσες χαμηλές τιμές της χονδρικής. Εάν για παράδειγμα έχουμε έναν ήπιο χειμώνα με σχετικά υψηλές θερμοκρασίες τότε η ζήτηση αναμένεται να κινηθεί σε χαμηλά επίπεδα. Βεβαίως πρέπει να υπογραμμιστεί ότι για τη διαμόρφωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες (ανάπτυξη, βιομηχανική παραγωγή κλπ). 

Την ίδια στιγμή καθώς η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο συνεχίζει να παίζει καθοριστικό ρόλο και να έχει μεγάλο μερίδιο στο παραγωγικό μείγμα, είναι λογικό ότι οι τιμές του καυσίμου να παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Αυτήν την περίοδο καταγράφεται μείωση της ζήτησης στην Ε.Ε. ενώ και τα αποθέματα στις ευρωπαϊκές αποθήκες βρίσκονται από τον Αύγουστο σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα στο 90%. Οι πλέον έχουν υποχωρήσει κάτω από τα 40 ευρώ η μεγαβατώρα και στα ίδια επίπεδα βρίσκονται τα futures για το χειμώνα. Υπό αυτές τις συνθήκες η μοναδική αβεβαιότητα αφορά στο τέλος των transit ρωσικών ποσοτήτων που διέρχονται από την Ουκρανία καθώς η κύρια σύμβαση που διέπει τη διέλευση του ρωσικού καυσίμου μέσω Κιέβου λήγει την 1η Ιανουαρίου του 2025. Οι αγορές που θα επηρεαστούν από τη λήξη της σύμβασης είναι κυρίως η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ωστόσο δεν αποκλείεται να υπάρξει επίπτωση συνολικά στις τιμές του αερίου στον κόμβο τιμολόγησης TTF. 

Σε κάθε περίπτωση οι γεωπολιτικές εξελίξεις μπορεί να εξελιχθούν σε παράγοντα κλειδί για τη διακύμανση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό άλλωστε έδειξε και η πρόσφατη κρίση που έπληξε την νοτιοανατολική Ευρώπη και είχε ως αφετηρία τις καταστροφές σε παραγωγικές υποδομές ηλεκτρισμού στην Ουκρανία που κατέστησαν τη χώρα από εξαγωγέα σε εισαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας, οδηγώντας σε ακραία υψηλές τιμές την ηλεκτρική ενέργεια στην ευρύτερη περιοχή μας. 

Τέλος οι τιμές επηρεάζονται και από άλλους προγραμματισμένους ή έκτακτους παράγοντες όπως οι συντηρήσεις ή οι βλάβες παραγωγικών μονάδων και υποδομών. Στο παρελθόν για παράδειγμα έχουμε δει να δημιουργείται ντόμινο σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά από μια συντήρηση πυρηνικού εργοστασίου στη Γαλλία ή από βλάβες σε μεγάλες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.