Του Παναγιώτη Στάθη

Η υπόθεση του ποινικολόγου Λύτρα αλλά και άλλες περιπτώσεις πάνω στις οποίες δομήθηκε ένα αφήγημα "αστοχιών” της Δικαιοσύνης, οδηγεί σε ένα πλαίσιο πολύ πιο κάθετης αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας. Οι πληροφορίες λένε πως ένα από τα μέτρα που θα ανακοινωθούν σήμερα από τον Γ. Φλωρίδη θα είναι πως η προσωρινή κράτηση θα είναι περίπου κανόνας για αυτά τα αδικήματα ακόμα και στην πλημμεληματική μορφή τους. Πρόκειται δηλαδή κάτι σαν γενικό κανόνα, κυρίως για τα κακουργήματα αυτού του τύπου, με την αιτιολόγηση πως πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει ενταθεί και η πολιτική και νομική στόχευση, όπως αναφέρεται, δεν έχει τιμωρητική διάσταση, αλλά αποτρεπτική. Να στείλει το μήνυμα μηδενικής ανοχής προς όλες τις κατευθύνσεις και κυρίως να δώσει ένα ξεκάθαρο οδικό χάρτη στους δικαστές που θα χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις.

"Έτσι κι αλλιώς το πλαίσιο το δικονομικό είναι ένα πλαίσιο που περιγράφει ενέργειες, βήματα, διαδικασίες, πράξεις, ελέγχους. Αυτό πρέπει να καταστεί πιο συγκεκριμένο, πιο προστατευτικό για τον δικαστή, αλλά κυρίως για τα θύματα και όσους εμπλέκονται σε αυτές τις υποθέσεις. Αυτά πρέπει να τα οδηγήσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια για το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την κοινωνία από αυτούς που καταφέρνουν να τρυπάνε ένα προστατευτικό πλέγμα" είπε προχθές ο κ. Φλωρίδης.

Μάλιστα δίνοντας πρόγευση από το νέο πλαίσιο μέτρων, ο υπουργός Δικαιοσύνης είπε στον ΑΝΤ1 ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι "ελέγχου" κατηγορούμενων για υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, αναφέροντας ενδεικτικά ότι "θα προβλέπεται επιβολή ηλεκτρονικής παρακολούθησης αυτού που είναι υπό επιτήρηση. Υπάρχουν ήδη τρόποι σύγχρονοι και αξιόπιστοι, όπως το "βραχιολάκι", ενώ υπάρχουν και πιο εξελιγμένα συστήματα παρακολούθησης, πχ. με χρήση κινητών τηλεφώνων και δορυφόρων".

Η υπόθεση Λύτρα

Ο τρόπος με τον οποίο αξιολόγησαν οι δικαστές την υπόθεση Λύτρα για την προσωρινή του κράτηση ή μη οδηγεί στο πιο σφικτό πλαίσιο, πιο αυστηρό για τους δράστες ενδοοικογενειακής βίας. Είναι δε χαρακτηριστικό (περίπου πρωτοφανές αλλά απολύτως ενδεικτικό) ότι η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεωργια Αδειλίνη στην παραγγελία για κατά προτεραιότητα ολοκλήρωση της ανάκρισης και παραπομπής σε δίκη, μιλάει για "κίνδυνο που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το θύμα εν όψει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της πιο πάνω πράξης”.

Άλλες αλλαγές

Οι αλλαγές ανακοινώνονται σήμερα σε συνέντευξη Τύπου του Γ.Φλωρίδη και πιθανότατα θα αφορούν τη δημιουργία ενός πιο σφικτού πλαισίου, ενισχυτικού του υφιστάμενου που θα λύσει προβλήματα διαδικαστικά αλλά εν τέλει απολύτως σημαντικά για τις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας. Πέραν της υπόθεσης Λύτρα μια ακόμα υπόθεση και ο χειρισμός της έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τις εξελίξεις:

- Η υπόθεση της γυναικοκτονίας στο Μενίδι στα μέσα Μαΐου, όταν ένας εν διαστάσει σύζυγος που ήδη κατηγορούνταν για ενδοοικογενειακή βία, σκότωσε την 40χρονη μητέρα των δυο παιδιών του, τέθηκε επί τάπητος στο πλαίσιο πάνω στο οποίο χτίζεται η επ' ακροατηρίω διαδικασία για τέτοιες υποθέσεις. Δηλαδή πόσο γρήγορα γίνεται η δίκη στο αυτόφωρο, η υποχρεωτική μη παρουσία του θύματος και η επίσπευση αποστολής των ιατροδικαστικών εκθέσεων.

Με δεδομένο ότι τα – νομοθετικά – εργαλεία που θεσπίστηκαν με τις διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα (και ΚΠΔ) και ισχύουν από 1η Μαΐου 2024, δίνουν αυξημένες δυνατότητες, η συζήτηση αφορά πολύ περισσότερο τη στάση των δικαστών. Εν προκειμένω για τη γυναικοκτονία στο Μενίδι ασκήθηκε κριτική στους δικαστές ότι ανέβαλλαν στις 7 Μαΐου τη δίκη του κατηγορούμενου για ενδοοικογενειακή βία για τις 17 Μαΐου και τον άφησαν ελεύθερο επειδή, όπως αναφέρθηκε, δεν προσήλθε το θύμα (η σύζυγός του) να καταθέσει ως μάρτυρας και απουσίαζε επίσης η ιατροδικαστική έκθεση. Λίγες μέρες μετά ο άνθρωπος αυτός προχώρησε στην άγρια δολοφονία της 40χρονης γυναίκας, μητέρας των δυο παιδιών του.

Έτσι η αλλαγή αναμένεται να είναι :

- Να επιτρέπονται δίκες χωρίς την παρουσία θύματος, δηλαδή να μπορούν οι δικαστές να αποφασίζουν μόνο με τις καταθέσεις των προσώπων που έχουν υποστεί - καταγγείλει ενδοοικογενειακή βία

- Να γίνει υποχρέωση της ιατροδικαστικής υπηρεσία να αποστέλλει κατά προτεραιότητα το πόρισμά της για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.