Της Ματίνας Χαρκοφτάκη

Με αργά βήματα υλοποιούνται ορισμένες απαραίτητες αλλαγές στο μέτωπο των δημόσιων συγκοινωνιών της χώρας. Ανάμεσα στις πολυαναμενόμενες αφίξεις είναι η προσθήκη των ηλεκτρικών λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η ολοκλήρωση του μετρό Θεσσαλονίκης, καθώς και οι διάφορες επεκτάσεις και αναβαθμίσεις που πραγματοποιούνται στο δίκτυο των μέσων σταθερής τροχιάς.

Ηλεκτρικά λεωφορεία

Σε ό,τι αφορά την παραγγελία των ηλεκτρικών λεωφορείων, αναμένεται μέσα στις επόμενες μέρες να συζητηθεί στη Βουλή η σύμβαση για τα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία, εκ των οποίων τα 150 θα κατευθυνθούν στον στόλο της Αθήνας και τα υπόλοιπα στη Θεσσαλονίκη. Θυμίζουμε ότι για την προμήθεια των συγκεκριμένων λεωφορείων έχει αναδειχθεί ως ανάδοχος η κινεζική εταιρεία Yutong, την οποία αντιπροσωπεύει στη χώρα μας ο όμιλος Κοπελούζου.

Τα νέα οχήματα, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αναμένεται να τεθούν σε χρήση στις αρχές του 2024, ενώ προβλέπεται να φέρουν έναν αέρα ανανέωσης στον αρκετά γερασμένο στόλο, καθώς σήμερα ο μέσος όρος ηλικίας ενός αστικού λεωφορείου στην Αθήνα κυμαίνεται περίπου στα 25 έτη. Επιπλέον, η χώρα μας χρειάζεται να επιταχύνει τους ρυθμούς για τη μετάβαση σε μια "πράσινη" εποχή, ενώ είναι ενδεικτικό ότι η μαζί με τη Μάλτα αποτελούν τις μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες που δεν διαθέτουν κάποιο ηλεκτροκίνητο λεωφορείο στις αστικές τους συγκοινωνίες.

Μετρό

Σε σχέση με τη Γραμμή 4, τμήμα Άλσος Βεΐκου - Γουδή, του μετρό της Αθήνας, περιλαμβάνει την κατασκευή 13 χλμ. γραμμής και 15 σταθμών μετρό, με τη διάρκεια υλοποίησης του έργου να ανέρχεται σε 8 χρόνια από την ημερομηνία υπογραφής το 2021 (συμβατική ημερομηνία ολοκλήρωσης έργου το 2029), ενώ το συμβατικό τίμημα φτάνει περίπου τα 1,327 δισ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά, τώρα, το μετρό της Θεσσαλονίκης, το βασικό έργο περιλαμβάνει γραμμή μετρό μήκους 9,6 χλμ., 13 σταθμούς, 1 αμαξοστάσιο 50.000 τ.μ. και 18 συρμούς. Επιπλέον, το συνολικό κόστος σύμβασης με τις συμπληρωματικές συμβάσεις, τις θετικές ζημίες, την αναθεώρηση και τις διαιτησίες προβλέπεται να ανέλθει στο ποσό των 1,44 δισ. ευρώ περίπου. Να σημειωθεί ότι στο κόστος περιλαμβάνεται και η σύνοψη της συμπληρωματικής σύμβασης για τις εργασίες κατασκευής και τις αρχαιολογικές εργασίες στον σταθμό Βενιζέλου, οι οποίες απαιτούνται για την εφαρμογή της νέας λύσης κατασκευής με προσωρινή απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στον σταθμό. 

ΟΣΕ

Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 έφερε στο προσκήνιο παθογένειες ετών που ταλανίζουν το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υποδομών, έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα να δημιουργηθούν νέες απρόβλεπτες καταστάσεις που θα επέφεραν ακόμα ένα πλήγμα στην ήδη πληγωμένη αξιοπιστία του σιδηροδρόμου.

Στο πλαίσιο αυτό, οι αρμόδιες διευθύνσεις του οργανισμού προέβησαν σε μια σειρά άμεσων επεμβάσεων μέσω της ανάθεσης μικρών εργολαβιών σε τοπικούς αναδόχους, με σκοπό την άμεση ανάταξη εγκαταστάσεων που κατά καιρούς είχαν βανδαλιστεί και τεθεί εν μέρει ή εντελώς εκτός λειτουργίας.

Τα έργα αυτά αφορούσαν κυρίως ανατάξεις φωτισμών εντός συγκεκριμένων σηράγγων του σιδηροδρομικού δικτύου, ανάταξη/τοποθέτηση ενισχυτικών συστημάτων ραδιοεπικοινωνίας εντός αυτών, έλεγχο και διορθωτική συντήρηση συστημάτων πυρόσβεσης, τοποθέτηση/επέκταση υπαρχόντων συστημάτων συναγερμού και επιτήρησης σηράγγων ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα κλοπών/δολιοφθορών της υποδομής και προσωρινή ανάταξη της ρευματοδότησης των εγκαταστάσεων των συγκεκριμένων σηράγγων.

Να σημειωθεί ότι πριν από μερικές μέρες ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, ανακοίνωσε τη συγκρότηση μιας ομάδας εργασίας με εκπροσώπους όλων των εμπλεκόμενων φορέων των ελληνικών σιδηροδρόμων, ενώ στόχος της Task Force είναι η τακτική συνεργασία και ο βέλτιστος δυνατός συντονισμός των δράσεων, για την άμεση αντιμετώπιση εκκρεμών ζητημάτων και την καλύτερη λειτουργία του σιδηροδρόμου.

Κόστος εισιτηρίων

Σε γενικές γραμμές, μετά την Αθήνα το... χάος. Αυτή είναι η εικόνα για τις δημόσιες συγκοινωνίες στη χώρα μας, όπως αποτυπώνεται σε πρόσφατη έρευνα της Greenpeace για την κατάσταση και το κόστος των μέσων μαζικής μεταφοράς σε συνολικά 30 ευρωπαϊκά κράτη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Να σημειωθεί ότι η έκθεση κατέταξε τις χώρες λαμβάνοντας υπόψη 4 βασικά κριτήρια: την απλότητα των συστημάτων για την έκδοση εισιτηρίων, το πόσο οικονομικά είναι τα εισιτήρια μακράς διάρκειας, τις εκπτώσεις για τις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, καθώς και τον συντελεστή ΦΠΑ. Επιπλέον, εξέτασε μεμονωμένες πρωτεύουσες, μεταξύ των οποίων και η Αθήνα, τις οποίες βαθμολόγησε με βάση τις ίδιες κατηγορίες.

Η Ελλάδα βρέθηκε στον πάτο της λίστας των χωρών με εύχρηστα εισιτήρια και εκπτώσεις, μαζί με την Κροατία και τη Βουλγαρία, καθώς συγκέντρωσε μόλις 2 βαθμούς σε μια κλίμακα όπου η υψηλότερη βαθμολογία ήταν το 100. Αυτοί μάλιστα, οι 2 πόντοι δόθηκαν για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 13%.

Κατά τα άλλα, σε σχέση με το κόστος, επισημαίνεται ότι, αν και ορισμένες ομάδες μπορούν να μετακινούνται δωρεάν ή με μειωμένες τιμές (όπως, για παράδειγμα, άνεργοι, ηλικιωμένοι κ.ά.), ωστόσο αυτή η δυνατότητα προβλέπεται μόνο σε επίπεδο πόλεων και κατά κύριο λόγο στις δημόσιες συγκοινωνίες της Αθήνας και ακολούθως της Θεσσαλονίκης. Όπως σημειώνει η μελέτη, οι πολιτικές ποικίλλουν ανάλογα με την πόλη και την περιοχή. Ειδική αναφορά γίνεται στα άτομα με αναπηρία, τα οποία μπορούν να λάβουν έκπτωση έως και 50% σε όλα τα δρομολόγια εσωτερικού των υπεραστικών λεωφορείων και πούλμαν των ΚΤΕΛ, ενώ υπογραμμίζεται ότι για το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις.

Σε ό,τι αφορά, τώρα, μεμονωμένα τις πρωτεύουσες που τέθηκαν στο επίκεντρο της μελέτης, η Αθήνα τα πήγε μακράν καλύτερα σε σχέση με το σύνολο της χώρας, καταλαμβάνοντας την 9η θέση, συγκεντρώνοντας 88,54 βαθμούς στις 4 κατηγορίες.