Γιατί η ΕΕ μας απειλεί με έξοδο από το Schengen, τι απαντά η κυβέρνηση
Τετάρτη, 02-Δεκ-2015 17:45
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 20:20
Η κυβέρνηση περνά στην αντεπίθεση και σχολιάζει χτεσινά δημοσιεύματα που επικαλούνται την εξάντληση της υπομονής Ευρωπαίων αξιωματούχων και τις ανεπίσημες συζητήσεις για εξώθηση της χώρας από τη ζώνη του Schengen αν δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα για την αναχαίτιση των προσφυγικών ροών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, ο αναπληρωτής υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής Γιάννης Μουζάλας ανέφερε πως "δεν συζητείται επίσημα αλλά δεχόμαστε πίεση", ωστόσο διέψευσε πολλές από τις αιτιάσεις των Ευρωπαίων που καταγράφονται σε χτεσινό δημοσίευμα των Financial Times, συμπεριλαμβανόμενης αυτής πως η Ελλάδα αρνήθηκε να δεχτεί από την ΕΕ μηχανήματα καταγραφής και διαμοιρασμού μεταξύ των χωρών της Ένωσης, στοιχείων προσφύγων και μεταναστών. "Είναι πολύ κοινά αυτά τα ψέματα για την Ελλάδα. Το παιχνίδι των κατηγοριών εναντίον μας είναι άδικο", πρόσθεσε.
Σε δήλωσή της η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη εξάλλου το απόγευμα της Τετάρτης, αναφέρεται ότι ουδέποτε έχει τεθεί ζήτημα εξόδου της Ελλάδας από τη συνθήκη Schengen και χαρακτηρίζει τα δημοσιεύματα ως αναληθή.
Και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος τοποθετήθηκε από τη θέση του ως Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της Καθημερινής το απόγευμα της Τρίτης πως "Κάθε προσπάθεια αμφισβήτησής της θέτει στην ουσία σε αμφισβήτηση αυτές τις αρχές αλλά και δεν ωφελεί ούτε προσφέρει λύσεις."
Σχετικά με την αναφορά των Financial Times πως ο υπουργός εξωτερικών του Λουξεμβούργου Jean Asselborn είχε απευθύνει προειδοποίηση στην κυβέρνηση αυτή τη βδομάδα πως κινδυνεύει να βρεθεί εκτός Schengen, υπήρξε ταυτόχρονη διάψευση τόσο από τον Έλληνα υπουργό όσο και από την εκπρόσωπο του Λουξεμβούργιου ομολόγου του.
Για τι μας ψέγει η ΕΕ
Η ημερομηνία-ορόσημο που τίθεται είναι αυτή της 17ης Δεκέμβρη που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνέλθει στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με το χτεσινό δημοσίευμα των FT, η Ελλάδα θα πρέπει να έχει συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των εταίρων της ως τότε, αλλιώς θα τεθεί επίσημα η απειλή εξοστρακισμού από τη ζώνη ελεύθερης μετακίνησης.
Υπενθυμίζεται πως οι επίμαχες απαιτήσεις των Ευρωπαίων εταίρων για τις οποίες εγκαλούν την Ελλάδα πως ολιγωρεί, είναι οι ακόλουθες:
1) Δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή των τεσσάρων από τα πέντε hotspots υποδοχής και ταυτοποίησης μεταναστών και προσφύγων, ενώ αυτό της Λέσβου υπολειτουργεί.
2) Η Ελλάδα απέρριψε αποστολή της Frontex δύναμης 400 ατόμων για την ενίσχυση των ελληνικών αρχών στο έργο της καταγραφής στα σύνορα με την ΠΓΔΜ.
3) Η κυβέρνηση αρνείται να χρησιμοποιήσει τις ομάδες "rapid" άμεσης επέμβασης της Frontex.
4) Δεν δεχόμαστε να παραλάβουμε πολλά από τα 300 μηχανήματα "eurodac" καταγραφής δακτυλικών αποτυπωμάτων και διαμοιρασμού προσωπικών στοιχείων στη βάση δεδομένων της ΕΕ.
5) Δεν πραγματοποιήσαμε 3 πτήσεις για τις οποίες είχαμε δεσμευτεί, για τη μεταφορά προσφύγων σε άλλες χώρες- μέλη της ΕΕ.
"Να τους αφήσουμε να πνιγούν;"
Ο κύριος Μουζάλας είπε πως όσο η Τουρκία δεν ανακόπτει τη δραστηριότητα των λαθρεμπόρων που λυμαίνονται την ακτογραμμή της, η Αθήνα δεν μπορεί να σταματήσει τις βάρκες που καταφτάνουν γεμάτες πρόσφυγες στα νησιά του Αιγαίου. "Δεν τολμούν να μας ζητήσουν να τους πνίξουμε, αλλά αν τους απωθήσεις σε μια πλαστική βάρκα στη μέση του πελάγους με 50 ή 70 άτομα επάνω, μου ζητάς να τους αφήσω να πνιγούν", είπε.
Ο υπουργός πρόσθεσε πως η Ελλάδα έχει δαπανήσει περισσότερο από 1 δισ. ευρώ φέτος εκτός προϋπολογισμού για να αντιμετωπίσει την προσφυγική ροή, ενώ έχει λάβει ενίσχυση μόλις 30 εκατομμυρίων από την Ε.Ε. Ξεκαθάρισε δε πως η Frontex είναι ευπρόσδεκτη να βοηθήσει με την καταγραφή των προσφύγων αλλά πως σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο, μόνο ελληνικές δυνάμεις έχουν δικαιοδοσία φύλαξης των συνόρων της χώρας.
Η άλλη άποψη
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας του αποκαλυπτικού βιβλίου "Έμποροι των συνόρων" Αποστόλης Φωτιάδης, με άρθρο του που φιλοξενεί σήμερα ο Guardian, ισχυρίζεται πως το να εκδιωχθεί η Ελλάδα από το Schengen κάθε άλλο παρά θα λύσει το προσφυγικό πρόβλημα και δίνει μια διαφορετική εικόνα σχετικά με τις αιτιάσεις της ΕΕ. Αναφορικά με τα μηχανήματα καταγραφής αποτυπωμάτων λέει πως η Αθήνα τα αναμένει μάταια ενώ ταυτόχρονα, στο διάστημα από 25 Οκτωβρίου ως 25 Νοεμβρίου, 43.500 από τα 45.000 άτομα που κατέφτασαν στα hotspots, καταγράφτηκαν. Αναφορικά με τη στελέχωση της Frontex, αναφέρει πως από τα 775 άτομα που ζήτησε η υπηρεσία από τα κράτη- μέλη για να ενισχύσει κυρίως Ελλάδα και Ιταλία, ανταποκρίθηκαν μόνο 291, οι 133 από τους οποίους στάλθηκαν στα ελληνικά νησιά. Εντοπίζει δε πλήρη κατάρρευση στο πρόγραμμα μετακίνησης σε κράτη μέλη εν μέρει επειδή οι χώρες υποδοχής είτε δεν έχουν βρει κατάλληλα μέρη στο έδαφός τους είτε προτάσσουν σκληρότατους κανόνες που διακρίνουν πχ ακόμη και με βάση τη θρησκεία.
Η Ευρώπη στηρίζει το φράχτη της ΠΓΔΜ
Πέρα των αιτιάσεων, η ΕΕ στήριξε την απόφαση της ΠΓΔΜ να σηκώσει φράχτη στα σύνορα με την Ελλάδα. Οι Financial Times επικαλέστηκαν εκπρόσωπο της ΕΕ που είπε ότι η ΠΓΔΜ "έχει το δικαίωμα να λάβει τα μέτρα που θεωρεί αναγκαία" για να ελέγξει την προσφυγική ροή από την Ελλάδα. Ταυτόχρονα η ΠΓΔΜ έχει εδώ και μία εβδομάδα εγκλωβίσει δεκάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που έφτασαν ως τα σύνορα της Ειδομένης, επιτρέποντας επιλεκτικά την είσοδο στη χώρα. Οι κάτοικοι του μικρού χωριού της Ειδομένης, μέσω της τοπικής δημάρχου, απευθύνθηκαν στον εισαγγελέα για να βοηθήσει την κατάσταση που περιγράφουν ως "ανεξέλεγκτη". Χτες Τρίτη, επεισόδια ξέσπασαν μεταξύ της αστυνομίας των Σκοπίων και απελπισμένων προσφύγων κυρίως από το Πακιστάν που επιχείρησαν να περάσουν τα σύνορα ενώ υπήρξαν αναφορές και για προειδοποιητικές βολές στον αέρα από Σκοπιανό αστυνομικό.
Απειλείται και η εμπορευματική κίνηση
Εκτός της ανθρωπιστικής κρίσης που εντοπίζεται στο σημείο, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που δεν μπορούν να μεταβούν στην ΠΓΔΜ έχουν εγκατασταθεί πάνω στις γραμμές της εμπορικής αμαξοστοιχίας που περνά από το συνοριακό σταθμό των Ευζώνων με αποτέλεσμα να μην εκτελούνται τα δρομολόγια. Την Τρίτη το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης έκανε έκκληση στους αρμόδιους υπουργούς για αποκλιμάκωση της κατάστασης καθώς οι συρμοί βρίσκονται παγιδευμένοι εκατέρωθεν των συνόρων και η εμπορευματική κίνηση έχει διακοπεί από τις 18 Νοεμβρίου, όταν η ΠΓΔΜ εφάρμοσε το επιλεκτικό φιλτράρισμα των προσφύγων.
Ο κύριος Μουζάλας σε συνέντευξή του χτες ανέφερε πως οι εγκλωβισμένοι θα επιστρέψουν στην Αθήνα. "Έχουμε μια εκστρατεία να τους πάρουμε από την Ειδομένη και να τους φέρουμε στην Αθήνα αλλά υπάρχει το νομικό καθεστώς για τον πρόσφυγα.", είπε και πρόσθεσε πως "αυτό που γίνεται στην Ειδομένη, η κατηγοριοποίηση του πρόσφυγα με βάση την εθνικότητα, είναι παράνομο."
Πυρ ομαδόν και απειλές από Ευρωπαίους εν όψει Συνόδου Κορυφής
Το απόγευμα της Τρίτης η φωνή του αρχηγού των Φιλελεύθερων του ALDE, Guy Verhofstadt προστέθηκε σε αυτές που πιέζουν ασφυκτικά την κυβέρνηση να δεχτεί τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων. "Τα ελληνικά σύνορα είναι τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Δεν μπορούμε να έχουμε μια ζώνη Schengen της οποίας τα εξωτερικά σύνορα είναι σαν ελβετικό τυρί. Αν η Ελλάδα δεν είναι ικανή να διαχειριστεί τα σύνορά της, θα έπρεπε να δεχτεί τη βοήθεια της Ευρώπης. Δεν "τσιμπάω" στο επιχείρημα πως η διαχείριση των ελληνικών συνόρων με την αρωγή των κρατών - μελών παραβιάζει την εθνική κυριαρχία." ήταν η δήλωσή του, ενώ κάλεσε τον Αλέξη Τσίπρα να παρουσιαστεί στο Ευρωκοινοβούλιο και να δώσει εξηγήσεις για το πώς θα προστατεύσει τα σύνορα και γιατί αρνείται τη βοήθεια της Ένωσης.
Tsipras has to come to @Europarl_EN to explain how he will protect #Greece 's border & why he refuses EU border & coast guard #refugeecrisis
— Guy Verhofstadt (@GuyVerhofstadt) December 2, 2015
We can't have Schengen-zone in which external borders are a Swiss cheese. If #Greece isn't able to manage borders, it should accept EU help
— Guy Verhofstadt (@GuyVerhofstadt) December 2, 2015
Νωρίτερα την Κυριακή, πριν τη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας στις Βρυξέλλες, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Robert Fico σύμφωνα με το πρακτορείο TASR εξέφρασε την ελπίδα του πως "η ώρα που η Ελλάδα θα εκδιωχθεί από το Schengen πλησιάζει καθώς δεν έχει καμία δουλειά εδώ". Όταν ρωτήθηκε από το πρακτορείο αν κάτι τέτοιο συζητείται στην ΕΕ, ο Fico είπε πως ανεπίσημα όλοι στην Ένωση είναι πεπεισμένοι. "Δεν μπορούμε να ανεχτούμε άλλο μια χώρα που έχει παραιτηθεί από την υποχρέωσή της να φυλά τα σύνορα του Schengen."
Αλλά και ο πρόεδρος του Eurogroup, Jeroen Dijsselbloem, μιλώντας στην Handelsblatt απείλησε έμμεσα με την ιδέα ενός "mini-Schengen" λέγοντας πως "αν η ΕΕ δεν είναι σε θέση να προστατεύσει τα εξωτερικά της σύνορα, τότε αυτό θα αναλάβει μια μικρότερη ομάδα κρατών". Πρόσθεσε ότι απεύχεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο ωστόσο το Βερολίνο έσπευσε να απορρίψει την ιδέα μέσω κυβερνητικής πηγής, αντιπροτείνοντας πως "η δική μας προσέγγιση είναι η προσπάθεια να διατηρήσουμε τη Συνθήκη του Schengen στην παρούσα μορφή της".
Ελπίδες αποκλιμάκωσης
Σύμφωνα με το Reuters, η ενεργοποίηση του Άρθρου 25 της Συνθήκης του Schengen που ουσιαστικά θα έθετε την Ελλάδα εκτός ενεργοποιώντας τους ελέγχους σε όσους εισέρχονται στην υπόλοιπη ΕΕ από τη χώρα μας, πιθανώς θα τεθεί στο τραπέζι στη συνάντηση των υπουργών εσωτερικών την Παρασκευή. "Είναι ένα εργαλείο πίεσης προς την Ελλάδα για να αποδεχτεί την Ευρωπαϊκή βοήθεια", παραδέχτηκε ένας διπλωμάτης στο Reuters.
Ωστόσο, πάντα σύμφωνα με το πρακτορείο, παρατηρούνται ρωγμές στο κοινό μέτωπο κατά της Αθήνας καθώς η κυβέρνηση μοιάζει να ενεργοποιείται προς την ικανοποίηση των απαιτήσεων της ΕΕ. "Οι ελληνικές θέσεις κινούνται προς την αναγκαία κατεύθυνση", δήλωσε άλλος διπλωμάτης στο πρακτορείο.
Υποστηρικτικός φάνηκε και ο Εσθονός Πρωθυπουργός Taavi Rovas που είπε στο Reuters πως "το πρόβλημα υπάρχει και αυτό που ξέρω είναι πως πρέπει να εργαστούμε μαζί για να το λύσουμε. Αλλά το να υψώσουμε φράχτες μεταξύ μας δεν είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμη λύση" και δεν συμφώνησε πως η έξοδος της Ελλάδας από το Schengen θα βοηθούσε.