Του Κώστα Ράπτη

Άλλες δυτικές χώρες περιορίζονται να καταγγέλλουν ηχηρά τις αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας στη Συρία. Όμως το Ισραήλ έσπευσε ήδη να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Από την Τρίτη βρίσκεται στο Τελ Αβίβ ο υπαρχηγός του ρωσικού Γενικού Επιτελείου στρατηγό Nikolai Bogdanovsky, επικεφαλής στρατιωτικής αντιπροσωπείας, για διήμερες συνομιλίες με τον ισραηλινό ομόλογό του Yair Golan και τους επιτελείς του, επί θεμάτων "περιφερειακού συντονισμού”, κατά τις επίσημες ανακοινώσεις.

Πολιτικά, ο δρόμος για αυτή τη συνεργασία είχε ανοίξει από την εσπευσμένη μετάβαση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Binyamin Netanyahu, στις 21 Σεπτεμβρίου, μόλις είχε γίνει αντιληπτή η ανάπτυξη ρωσικών δυνάμεων στη Συρία. Το γεγονός ότι στην επίσκεψη εκείνη συμμετείχαν οι επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου και της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ καταδεικνύει τον λεπτομερειακό χαρακτήρα των επαφών.

Όπως εκ των υστέρων διευκρίνισε ο Netanyahu μιλώντας στο CNN, "στη Μόσχα πήγα για να τονίσω ότι πρέπει να αποφύγουμε μία σύγκρουση των ρωσικών και των ισραηλινών δυνάμεων. Διευκρίνισα τους στόχους μου ως προς τη Συρία. Αφορούν την ασφάλεια του λαού και της χώρας μου. Η Ρωσία έχει διαφορετικούς στόχους, αλλά δεν πρέπει να έρθουμε σε σύγκρουση”. Ερωτηθείς μάλιστα γιατί δεν έχει καταδικάσει τις ρωσικές κινήσεις, πρώτα στην Κριμαία και τώρα στη Συρία, ανέφερε ότι το Ισραήλ έχει αρκετά προβλήματα για να ανοίγει και νέα μέτωπα.

Ο δίαυλος επικοινωνίας που συμφωνήθηκε να εξασφαλισθεί έχει ήδη λειτουργήσει: έτσι, το Ισραήλ ενημερώθηκε εκ των προτέρων για την έναρξη στις 30 Σεπτεμβρίου των ρωσικών αεροπορικών επιχειρήσεων στη Συρία. Στην ατζέντα πλέον βρίσκεται η προσφορά των ισραηλινών για διοχέτευση πληροφοριών ως προς του αντάρτες της Συρίας – με αντάλλαγμα το να μην παρεμποδίζονται από το ρωσικό ναυτικό οι επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών από ισραηλινά υποβρύχια στην Ανατολική Μεσόγειο ή και κάτι ευρύτερο και προς το παρόν ζητούμενο.

Η ανησυχία στην ισραηλινή πλευρά είναι μεγάλη, στον βαθμό που η Ρωσία "σφραγίζει” τον συριακό εναέριο χώρο και εμφανίζεται να επιχειρεί από κοινού με δυνάμεις των μεγαλύτερων αντιπάλων του εβραϊκού κράτους, ήτοι του Ιράν και της λιβανικής Χεζμπολάχ. Εξ ού και το ενδιαφέρον του Netanyahu ήταν να διακρίνει την καθαυτό συριακή κρίση (επί της οποίας δήλωσε ότι η χώρα του δεν είναι "ούτε υπέρ ούτε εναντίον του Assad”) από τον ενδεχόμενο ευρύτερης ρωσικής στήριξης της Μόσχας στο Ιράν και τη Χεζμπολάχ.

Ο Vladimir Putin φέρεται να υπήρξε από την πλευρά του καθησυχαστικός, διαβεβαιώνοντας ότι ο ρωσικός οπλισμός δεν θα περάσει σε τρίτους και ότι ο Assad είναι αρκούντως απορροφημένος από τη μάχη επιβίωσης του καθεστώτος του, για να έχει σχέδια εναντίον του Ισραήλ. Μάλιστα ισραηλινές πηγές μεταφέρουν την πληροφορία (που όμως δεν επιβεβαιώνεται από αλλού) ότι ο Ρώσος ηγέτης συγκατατέθηκε στην συνέχιση των αεροπορικών πληγμάτων του Ισραήλ στη συριακή επικράτεια, εναντίον κονβόι μεταφοράς ιρανικού οπλισμού στη Χεζμπολάχ. Υπενθυμίζεται ότι όσο διαρκεί ο σπαραγμός της Συρίας το εβραϊκό κράτος έχει προβεί σε δέκα τέτοιες επιδρομές.

Για τη Μόσχα, οι ανοιχτοί δίαυλοι με το Ισραήλ, ενισχύουν το επιχείρημα ότι οι ρωσικές επιχειρήσεις στη Συρία διακρίνονται από διαφάνεια και προσφέρονται για συντονισμό με οποιαδήποτε άλλη δύναμη το επιθυμεί. Για δε την ισραηλινή πλευρά, ο έγκαιρος προσεταιρισμός του Ρώσου ηγέτη εντάσσεται σε μια επιλογή διεύρυνσης του φάσματος των συνομιλητών της, δεδομένων και των τριβών με την κυβέρνηση Obama στις ΗΠΑ.

Στην πραγματικότητα, όμως, η γκάμα των ρωσο-ισραηλινών σχέσεων προσφέρει αρκετές λαβές για αμοιβαία καχυποψία. Η Ρωσία πουλά οπλισμό σε αντιπάλους του Ισραήλ, όπως το Ιράν (με την υλοποίηση της συμφωνίας για εγκατάσταση πυραύλων S-300 στην Ισλαμική Δημοκρατία να εκκρεμεί), ενώ η ισραηλινή πλευρά εμπλέκεται μέσω "υπεργολάβων” στην ουκρανική κρίση. Το εβραϊκό κράτος παριστάνει πως δεν "βλέπει” τις εγκαταστάσεις της ρωσικής στρατιωτικής κατασκοπείας στη συριακή πλευρά των Υψωμάτων του Γκολάν και η Μόσχα "προσπερνά” το ότι στην ίδια περιοχή ισλαμιστές αντάρτες εφάπτονται των ισραηλινών δυνάμεων χωρίς τριβές ή ότι το Ισραήλ έπληξε με τρεις πυραύλους θέσεις του συριακού στρατού την ώρα που ο Putin βρισκόταν στη Νέα Υόρκη για την πολυσυζητημένη ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη.

Ο ωμός πραγματισμός των δύο πλευρών διευκολύνει συνεννοήσεις αυτού του είδους – στον βαθμό που εκατέρωθεν εκτίμηση είναι ότι δεν υφίσταται στρατηγική απόκλιση, αλλά μάλλον ένα "κενό” που δημιούργησαν οι αντιφάσεις της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή και επείγει να καλυφθεί.