Κατά 44% κατέρρευσαν το 2025 οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω αγωγών, υποχωρώντας στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, μετά το κλείσιμο της ουκρανικής διαδρομής και καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σταδιακά στην απεξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.

Η ΕΕ έχει συμφωνήσει να διακόψει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2027, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Μόσχα και τον περιορισμό των εσόδων που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τη ρωσική πολεμική προσπάθεια στην Ουκρανία.

Στο παρελθόν, η Ευρώπη αποτελούσε τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων για τον ρωσικό προϋπολογισμό από πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μέσω αγωγών που είχαν κατασκευαστεί ήδη από τη δεκαετία του 1960 και του 1970, την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης.

Οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών προς την Ευρώπη είχαν κορυφωθεί το 2018-2019, ξεπερνώντας τα 175-180 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, αποφέροντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στη Gazprom και στο ρωσικό κράτος, που διατηρεί τον έλεγχο της εταιρείας.

Μόνο μέσω TurkStream οι ροές

Το 2025, ωστόσο, οι προμήθειες της Gazprom προς την Ευρώπη περιορίστηκαν σε μόλις 18 δισ. κυβικά μέτρα, τα οποία διοχετεύθηκαν αποκλειστικά μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού TurkStream, σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών μεταφοράς φυσικού αερίου Entsog.

Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Ενδεικτικά, το 1975 η Σοβιετική Ένωση προμήθευε την Ευρώπη με 19,3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, έναντι 6,8 δισ. το 1973, στα πρώτα χρόνια των εξαγωγών από τη Σιβηρία.

Η Gazprom δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα για σχόλιο.

Ο TurkStream παραμένει ο μοναδικός αγωγός μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, μετά την απόφαση της Ουκρανίας να μην ανανεώσει τη πενταετή συμφωνία διαμετακόμισης με τη Μόσχα, η οποία έληξε την 1η Ιανουαρίου.

Μέσω του TurkStream τροφοδοτούνται χώρες όπως η Σερβία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, πέραν της Τουρκίας.

Αυξημένες ροές τον Δεκέμβριο

Σημειώνεται πάντως ότι τον Δεκέμβριο οι ροές μέσω TurkStream προς την Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 12,9% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, φτάνοντας περίπου τα 56 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως, ενώ καταγράφηκε και άνοδος 3% σε σχέση με τον Νοέμβριο.

Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές μέσω TurkStream προς την Ευρώπη αυξήθηκαν κατά περίπου 7% το 2025, από 16,8 δισ. κυβικά μέτρα το 2024. Μαζί με τη διαδρομή μέσω Ουκρανίας, οι συνολικές εξαγωγές το 2024 είχαν διαμορφωθεί στα 32 δισ. κυβικά μέτρα, αυξημένες κατά 13% σε σχέση με το 2023.

Η Ρωσία συνεχίζει επίσης να εξάγει φυσικό αέριο προς την Ευρώπη σε υγροποιημένη μορφή (LNG) μέσω δεξαμενόπλοιων και παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής LNG της ΕΕ, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι εξαγωγές της Gazprom προς την Τουρκία ανέρχονται σε περίπου 20 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.