Συμφωνία για παράταση της δέσμευσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την Ένωση επιδιώκει να επιτεύξει, έως την Παρασκεύη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, χρησιμοποιώντας έκτακτα μέτρα -ένα βασικό βήμα για την αξιοποίηση των κεφαλαίων για τη βοήθεια της Ουκρανίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, θα υποβάλει σύντομα πρόταση για το θέμα, με στόχο την οριστικοποίηση της συμφωνίας πριν από το τέλος της εβδομάδας, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με το θέμα, όπως μεταδίδει το Bloomberg.

Το ζήτημα έχει καταστεί καίριο σημείο διαφωνίας στις προσπάθειες της ΕΕ να εξασφαλίσει δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ (105 δισ. δολάρια) για την Ουκρανία, χρησιμοποιώντας τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.

Επί του παρόντος, και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να ανανεώνουν το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων κάθε έξι μήνες, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες ότι η Ουγγαρία ή οποιοδήποτε άλλο κράτος μπορεί να ασκήσει βέτο και να δώσει στη Μόσχα το δικαίωμα να διεκδικήσει ξαφνικά τα κεφάλαιά της. 

Με την πρόταση της Κομισιόν ουσιαστικά επεκτείνεται ο εξάμηνος κύκλος και θα απαιτείται η πλειοψηφία των χωρών για να υποστηριχθεί η ανανέωση. Αυτό θα εξασφαλίσει ουσιαστικά ότι έως και 210 δισ. ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν στο έδαφος της ΕΕ.

Το εκτελεστικό όργανο της Ένωσης επιδιώκει να διαχωρίσει την απόφαση για την παράταση από το μεγαλύτερο κέρδος που θα αποφέρει η αξιοποίηση των κεφαλαίων για τη χορήγηση δανείων στην Ουκρανία, καθώς η συζήτηση αυτή δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ανέφεραν οι πηγές.   

Η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών υποστηρίζει τη στρατηγική αυτή. Ωστόσο, ορισμένες χώρες είναι διστακτικές, ενώ την αντίθεσή της εκφράζει η Ουγγαρία.

Οι ανησυχίες του Βελγίου επί του σχεδίου

Η παράταση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ενός βασικού προβλήματος για το Βέλγιο, το οποίο έχει καθυστερήσει το σχέδιο δανεισμού των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Το Βέλγιο, το οποίο φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών κεφαλαίων στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear, έχει υποστηρίξει ότι θα μπορούσε να βρεθεί στην δύσκολη θέση να αποπληρώσει το δάνειο εάν τα χρήματα ξεπαγώσουν ξαφνικά. Για το λόγο αυτό, το Βέλγιο ζητά ισχυρές εγγυήσεις από την ΕΕ και τα κράτη μέλη για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων.

Οι ηγέτες της ΕΕ σκοπεύουν να υπογράψουν το δάνειο κατά τη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες στις 18 Δεκεμβρίου.

Το σχέδιο δανείου, το οποίο η Επιτροπή παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα, θα μεταφέρει ρωσικά κεφάλαια στην Ουκρανία τα επόμενα δύο χρόνια, προκειμένου να καλυφθούν οι βασικές υπηρεσίες, οι οικονομικές και οι στρατιωτικές ανάγκες της χώρας. Πρόσθετα κεφάλαια θα μπορούσαν να διατεθούν το 2028 και μετά. Τα χρήματα θα επιστραφούν μόνο εάν η Ρωσία αποκαταστήσει τις ζημίες που προκάλεσε κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ωστόσο, η Μόσχα θα διατηρήσει νομικό δικαίωμα επί των περιουσιακών στοιχείων, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχία στο Βέλγιο ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει επιπτώσεις.

Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ ντε Βέβερ, δεν απέκλεισε την Τετάρτη το ενδεχόμενο να προσφύγει στη δικαιοσύνη, εάν το σχέδιο προχωρήσει παρά τις αντιρρήσεις του.

"Το Βέλγιο εξακολουθεί να είναι μια χώρα που επιθυμεί να καταλήξει σε μια λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και μάλιστα σε μια καλή λύση. Δεν πιστεύω ότι αυτή είναι μια καλή λύση", τόνισε χαρακτηριστικά μιλώντας στο βελγικό κοινοβούλιο. 

"Είναι πολύ δουλειά για να γίνει σε μια εβδομάδα", πρόσθεσε, ενθαρρύνοντας την ΕΕ να επανεξετάσει την πρόταση για δανεισμό χρημάτων.

Αξιωματούχοι της ΕΕ αναφέρουν ότι η διασφάλιση της προστασίας των περιουσιακών στοιχείων από ένα ξαφνικό βέτο θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση των ανησυχιών του Βελγίου, μαζί με εγγυήσεις που θα κάλυπταν τους κινδύνους που συνδέονται με την μικρή πιθανότητα η Μόσχα να ανακτήσει τα περιουσιακά στοιχεία στο δικαστήριο. Έχει επίσης συμφωνηθεί προηγουμένως ένας μηχανισμός για την αποδέσμευση χρημάτων σε περίπτωση που τα ρωσικά δικαστήρια κατασχέσουν τα τοπικά κεφάλαια της Euroclear. 

"Εργαζόμαστε για την τελειοποίηση της νομικής και τεχνικής λύσης που θα μπορούσε να λάβει τη συμφωνία τουλάχιστον της ειδικής πλειοψηφίας των κρατών μελών", δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, ο οποίος θα προεδρεύσει της συνάντησης των ηγετών της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα. "Νομίζω ότι είμαστε πολύ κοντά στην εξεύρεση λύσης".

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ένθερμος υποστηρικτής του σχεδίου για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, χαρακτήρισε τα δεσμευμένα κεφάλαια ως "το ισχυρότερο μέσο πίεσης που διαθέτει σήμερα η Ευρώπη".

"Βρισκόμαστε σε πολύ εντατικές συνομιλίες για το θέμα αυτό και θέλουμε να καταλήξουμε γρήγορα σε συμφωνία", δήλωσε την Τετάρτη.