Του Κώστα Ράπτη

Θα κριθεί ο τερματισμός της ουκρανικής κρίσης στα διπλωματικά τραπέζια ή μήπως στις αίθουσες των δικαστηρίων; Το ερώτημα προκύπτει αυθόρμητα μετά τις εξελίξεις του τελευταίου 24ώρου, καθώς η πραγματική "δράση" δείχνει να εκτυλίσσεται πέρα και πίσω από τις ατέρμονες διακρατικές διαβουλεύσεις. 

Το Εθνικό Γραφείο Κατά της Διαφθοράς (NABU) και το Γραφείο του Ειδικού Εισαγγελέα κατά της Διαφθοράς (SAPO) της Ουκρανίας γνωστοποίησαν χθες ότι πραγματοποίησαν έρευνες στην κατοικία του προσωπάρχη της προεδρίας και κορυφαίου διαπραγματευτή της ουκρανικής πλευράς στις ειρηνευτικές συνομιλίες, Αντρίι Γερμάκ, σε σχέση με υπόθεση η οποία δεν κατονομάζεται.

Ο 54χρονος Γερμάκ, ο οποίος έκανε γνωστό ότι συνεργάζεται με την έρευνα, κατέχει από το 2020 τη θέση του επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου και θεωρείται ως το δεύτερο ισχυρότερο πρόσωπο στη χώρα, μετά τον ίδιο τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Πρώην κινηματογραφικός παραγωγός και νομικός εξειδικευμένος σε ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ο Γερμάκ χαρακτηρίζεται "ιέρακας" στα θέματα του πολέμου με τη Ρωσία και αποτελούσε μέχρι τώρα τον μόνο πόλο εξουσίας που δεν είχε κλονισθεί από τα σκάνδαλα διαφθοράς που αναφύονται στο Κίεβο. 

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, NABU και SAFO, που εκτιμάται ότι διατηρούν στενή συνεργασία με το αμερικανικό FBI, είχαν ανακοινώσει σαρωτική έρευνα για υπόθεση δωροδοκιών ύψους 100 εκατ. δολαρίων στην κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας. Η υπόθεση αυτή, με πρωταγωνιστή τον άλλοτε συνεταίρο του Ζελέσκι σε κινηματογραφικές παραγωγές, Τιμούρ Μίντιτς (ο οποίος έχει ήδη διαφύγει στο Ισραήλ), οδήγησε σε παραίτηση τους υπουργούς Ενέργειας και Δικαιοσύνης, ενώ άγγιξε και τον Τάταρο πρώην υπουργό Άμυνας, νυν γ.γ. του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Ρουστέμ Ουμέροφ (σε σημείο ώστε η πρόσφατη μετάβασή του στην Τουρκία για ειρηνευτικές διαβουλεύσεις να θεωρηθεί φυγή από τη χώρα).

Εν μέσω ζυμώσεων

Ο Γερμάκ θεωρήθηκε εγκέφαλος των πρόσφατων προσπαθειών να περιορισθούν οι εξουσίες του NABU και ορισμένοι συμπολιτευόμενοι βουλευτές ζήτησαν την αποπομπή του. Στις 18 Νοεμβρίου μετέβη στο Λονδίνο για να εξασφαλίσει τη στήριξη του Βαλέρι Ζαλούζνι, άλλοτε αρχιστρατήγου, ο οποίος τοποθετήθηκε πρεσβευτής στη Βρετανία, ώστε να μην αποτελεί πολιτική απειλή για τον Ζελένσκι. Στον αντίποδα του "φιλοβρετανικού κόμματος" φέρεται να βρίσκεται ο επικεφαλής των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών (GUR), Κίριλο Μπουντάνοφ, συνομιλητής του Αμερικανού υφυπουργού Στρατού (και συμφοιτητή του αντιπροέδρου, Τζ. Ντ. Βανς), Νταν Ντρίσκολ, στο Άμπου Ντάμπι. Αντιθέτως, προγραμματισμένο ραντεβού του Γερμάκ με τον Αμερικανό προεδρικό απεσταλμένο, Στιβ Ουίτκοφ, ακυρώθηκε. 

Όλα αυτά την ώρα που το Κίεβο δέχεται πιέσεις για να δεχθεί τη βασισμένη στο "σχέδιο Τραμπ" διαδικασία ειρήνευσης στην Ουκρανία.

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, δήλωσε την Πέμπτη, ότι το περίγραμμα σχεδίου ειρηνευτικών προτάσεων που συζητήθηκε από τις ΗΠΑ και την Ουκρανία στη Γενεύη θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές συμφωνίες για τον τερματισμό της σύγκρουσης, αλλά σημείωσε ότι, αν αυτό δεν συμβεί, η Ρωσία θα συνεχίσει να πολεμάει.

Ο Στιβ Ουίτκοφ αναμένεται να έχει συνομιλίες στη Μόσχα την επόμενη εβδομάδα με τον Πούτιν σχετικά με τις προτάσεις.

Ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας, Ντμίτρι Πεσκόφ, σημείωσε εξάλλου ότι η Ρωσία θέλει να προχωρήσει προς την ειρήνευση στην Ουκρανία, παρά την πεποίθησή της ότι ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεν είναι νόμιμος ηγέτης του Κιέβου, εφόσον έχει λήξει η προεδρική θητεία του.

Ο Όρμπαν στη Μόσχα

Ο Πούτιν είχε πάντως την ικανοποίηση να υποδεχθεί χθες τον μόνιμο "διασπαστή" του πολιτικού μετώπου των "27", Βίκτορ Όρμπαν. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, ο οποίος έχει ανεβάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης μετά το ξέσπασμα των σκανδάλων στο Κίεβο, βρέθηκε στη Μόσχα για να διασφαλίσει τη συνέχιση της προμήθειας ρωσικών υδρογονανθράκων από τη χώρα του για την επόμενη διετία. 

"Θέλω να επαναλάβω ότι οι προερχόμενες από τη Ρωσία ενεργειακές προμήθειες αποτελούν αυτή τη στιγμή τη βάση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ουγγαρίας και ότι θα συνεχίσουν να την αποτελούν στο μέλλον", δήλωσε ο Όρμπαν, για να επαινεθεί από τον οικοδεσπότη του ως προς την "ισορροπημένη θέση" του στο ουκρανικό ζήτημα.

Μάλιστα ο Πούτιν πρόσθεσε ότι θα χαιρόταν, αν επιλεγόταν η Βουδαπέστη ως τόπος συνάντησής του με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, αναζωπυρώνοντας το σχετικό σενάριο.

Το Βέλγιο εξακολουθεί να αντιτίθεται στη χρήση των ρωσικών κεφαλαίων

Νομικές εμπλοκές άλλου τύπου φοβάται, όμως, και ο δεξιός πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, ο οποίος αρνείται να στηρίξει το σχέδιο της Ε.Ε. για αξιοποίηση, υπό μορφήν "δανείου επανορθώσεων", 140 δισ. εκ των δεσμευμένων σε ευρωπαϊκή δικαιοδοσία ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ώστε να χρηματοδοτηθεί η πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας. 

"Αν προχωρήσουμε βιαστικά, αυτό θα έχει ως παράπλευρη απώλεια το ότι θα εμποδίσουμε ουσιαστικά την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας", ανέφερε ο Ντε Βέβερ σε επιστολή του, ενόψει της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου, προς την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία διέρρευσε την Πέμπτη.

Η στήριξη του Βελγίου στο σχέδιο είναι πολύ σημαντική, καθώς τα περιουσιακά στοιχεία που η Ε.Ε. ευελπιστεί να χρησιμοποιήσει φυλάσσονται από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων του Βελγίου, Euroclear. Αλλά αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος για τον οποίο ο Ντε Βέβερ φοβάται αυτή την δίχως προηγούμενο κίνηση και δη τις νομικές και οικονομικές επιπτώσεις που ενδεχομένως θα κληθεί να αντιμετωπίσει το Βέλγιο, χωρίς να έχει εξασφαλίσει επαρκή στήριξη από τους εταίρους του. Το Βέλγιο θα επιθυμούσε να περιληφθούν στο σχέδιο και άλλες χώρες που φιλοξενούν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία (Καναδάς, Ιαπωνία, Βρετανία και ΗΠΑ).

"Τέτοια περιουσιακά στοιχεία υπήρξαν αντικείμενο αποφάσεων στη διάρκεια μεταπολεμικών συμφωνιών, συνήθως στο πλαίσιο των πολεμικών αποζημιώσεων από την ηττηθείσα πλευρά", επιμένει ο Βέλγος πρωθυπουργός, ο οποίος αναφέρει επίσης ότι δεν έχει δει κάποιο νομικό έγγραφο από την Κομισιόν.

Νωρίτερα μέσα στον μήνα η φον ντερ Λάιεν πρότεινε εναλλακτικές επιλογές για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, το δημοσιονομικό χάσμα της οποίας αναμένεται να διευρυνθεί σημαντικά τον επόμενο χρόνο. Ωστόσο, έχει παραμείνει πρωτίστως επικεντρωμένη στο σχέδιο των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων, δεδομένου ότι πολλές χώρες της Ε.Ε. αντιτίθενται στο να αναλάβουν περισσότερο χρέος.