Του Κώστα Ράπτη

Οι Γάλλοι προσπαθούν να αφομοιώσουν ό,τι μόλις άκουσαν από τα πλέον αρμόδια χείλη. Μιλώντας σε συνέδριο δημάρχων, ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Φαμπιέν Μαντόν, δήλωσε ότι θα πρέπει η Γαλλία να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο "να χάσει τα παιδιά της". Αναφερόμενος στην κρίση με τη Ρωσία, ο στρατηγός έκανε λόγο για την "ψυχική δύναμη" που απαιτείται, ώστε, αν απαιτηθεί, "να αποδεχθούν οι Γάλλοι να υποφέρουν για να προστατεύσουν αυτό που είναι". Οι πολιτικές αντιδράσεις που ακολούθησαν, επικεντρωμένες στο ότι ο Μαντόν υπερέβη τον ρόλο του, υπήρξαν θυελλώδεις – με αποτέλεσμα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να επιχειρήσει κατευναστική παρέμβαση τονίζοντας ότι "μια χώρα που δεν είναι σε θέση να αμυνθεί θα κληθεί να υποταχθεί".

Ομοίως στη Γερμανία ο (δημοφιλής Σοσιαλδημοκράτης) υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, υποστήριξε, στο πλαίσιο συνέντευξης προς τη "Frankfurter Allgemeine Zeitung", ότι σύμφωνα με στρατιωτικούς κύκλους το καλοκαίρι που πέρασε "ίσως ήταν το τελευταίο ειρηνικό", καθώς εκτίμησε πως μια πιθανή σύγκρουση ΝΑΤΟ και Ρωσίας μπορεί να συμβεί πριν και από το 2029, όπως το ήθελαν οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις.

Ο Γερμανός υπουργός υπογράμμισε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ χρειάζονται επειγόντως εκσυγχρονισμό και επανεξοπλισμό και προανήγγειλε ότι από το 2027, βάσει του νέου στρατολογικού νομοσχεδίου, οι πολίτες θα υποβάλλονται σε ιατρικούς ελέγχους, ώστε να εντοπίζονται πιθανοί μελλοντικοί έφεδροι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Βέβαια, τις αυθεντικές διαθέσεις του πληθυσμού μάλλον αποτυπώνει η συμβουλή του συμπροέδρου του κόμματος της Αριστεράς (Die Linke), Γιαν φαν Άκεν, προς τους νέους που επιθυμούν να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία: καπνίστε ένα τσιγάρο μαριχουάνας προτού παρουσιαστείτε στη στρατολογία...

Σε κάθε περίπτωση, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δεν έχασε την ευκαιρία να καταγγείλει τη Γερμανία, δηλώνοντας: "Μετά από αυτά, δεν αμφιβάλλουμε για το ποιος ενεργεί ως επιτιθέμενος".

Παράδοξα και αντιφάσεις

Όπως και αν έχει, το τελευταίο διάστημα καταγράφεται ένας ορυμαγδός δυνάμει αυτοεκπληρούμενων δηλώσεων Ευρωπαίων ιθυνόντων σχετικά με την απειλή μιας μεγάλης πολεμικής σύγκρουσης στη Γηραιά Ήπειρο (προφανώς με τη Ρωσία), η οποία επιβάλλει επιλογές επανεξοπλισμού, αλλαγής προτεραιοτήτων, αλλά και ψυχολογικής προετοιμασίας.

Άλλωστε, πέρα από τις γενικές προειδοποιήσεις, ο συναγερμός σημαίνει όλο και συχνότερα, με αφορμή περιστατικά όπως οι εμφανίσεις drones αγνώστου ταυτότητας πλησίον ευρωπαϊκών αεροδρομίων ή το πρόσφατο σαμποτάζ σε σιδηροδρομική γραμμή της Πολωνίας, με φερόμενους ως δράστες δύο Ουκρανούς που διέφυγαν στη Λευκορωσία. Κατόπιν αυτού, η πολωνική κυβέρνηση διέταξε την ανάπτυξη 10.000 στρατιωτών για την προστασία κρίσιμων υποδομών, καταγγέλλοντας "κρατική τρομοκρατία".

Πρόκειται για μιαν εξαιρετικά παράδοξη κατάσταση, η οποία συνεπάγεται όχι μόνο τη μετατόπιση του σχεδίου της ευρωπαϊκής ενοποίησης σε νέα πεδία, όπως η ασφάλεια (χωρίς να έχουν επιλυθεί οι ανασταλτικές εκκρεμότητες των προηγούμενων), αλλά και μια αλλαγή ιεραρχήσεων για τις οποίες λείπει αυτή τη στιγμή η απαραίτητη παραγωγική βάση (όπως μαρτυρεί η πρόσφατη διαχείριση της πανδημίας) αλλά ενδεχομένως και η πολιτική αντοχή των ευρωπαϊκών λαών.

Να προστεθεί σε αυτά και το μέγα ζήτημα του χρηματοδοτικού κενού που αντιμετωπίζουν οι "27", σύμφωνα με την τελευταία προειδοποίηση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ό,τι αφορά τον άμεσο στόχο της στήριξης της πολεμικής προσπάθειας της Ουκρανίας την επόμενη διετία – με μόνη διαθέσιμη λύση την αξιοποίηση των δεσμευμένων ρωσικών διαθεσίμων, που ανοίγει τον ασκό του Αιόλου σε ό,τι αφορά την αξιοπιστία της Ευρώπης ως χρηματοπιστωτικού κέντρου και δίνει λαβή για νομικές μάχες και ισοδύναμες κατασχέσεις από ρωσικής πλευράς.

Και το παράδοξο γίνεται ακόμα πιο έντονο όταν, σε συνθήκες ολοένα και μεγαλύτερης πρόσδεσης (ενεργειακής, εξοπλιστικής, τεχνολογικής) της Ευρώπης στις ΗΠΑ, παρά τα διακηρυσσόμενα περί της αναγκαίας "στρατηγικής αυτονομίας" της, τη μεγαλύτερη αναστάτωση στις ευρωπαϊκές ηγεσίες προκαλεί ακριβώς η επιθυμία της Ουάσινγκτον να εκτονώσει τις εντάσεις με τη Ρωσία, κλείνοντας τον φάκελο της ουκρανικής κρίσης.

"Σχέδιο δύο σημείων"

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ένα απλό "σχέδιο δύο σημείων", που συνίσταται στην αποδυνάμωση της Ρωσίας και την υποστήριξη της Ουκρανίας, δήλωσε χθες η επικεφαλής της κοινοτικής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, μετά τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.

Στο φόντο των πληροφοριών ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει καταλήξει σε ένα σχέδιο 28 σημείων για το Ουκρανικό, η Κάλας επέμεινε ότι "για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο, χρειάζεται να εμπλακούν οι Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι". Όμως στην υπόγεια διαπραγμάτευση, που έχει και πάλι ξεκινήσει, οι μεν Ευρωπαίοι σύμμαχοι αγνοούνται παραδειγματικά, ενώ η κυβέρνηση Ζελένσκι στην Ουκρανία (διπλά πιεσμένη από τις εξελίξεις στο μέτωπο και το σκάνδαλο διαφθοράς που αγγίζει τον κύκλο του προέδρου) αντιμετωπίζεται ουσιαστικά ως αποδέκτης αμερικανικού τελεσιγράφου, την ίδια ώρα που η Μόσχα παριστάνει την "αθώα του αίματος", δηλώνοντας ότι δεν έχει επίσημη πληροφόρηση για το σχέδιο Τραμπ.

Η Ουκρανία δεν θα αποδεχθεί κανένα σχέδιο που θα ξεπερνά τις κόκκινες γραμμές της, δήλωσε χθες ο Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέας του ουκρανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, σχετικά με τις αμερικανικές προτάσεις, οι οποίες μεταξύ άλλων προβλέπουν εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία και συρρίκνωση των ενόπλων δυνάμεων του Κιέβου. Ο Ουμέροφ χρειάσθηκε να διαψεύσει τους ισχυρισμούς Αμερικανού αξιωματούχου στο Reuters ότι ήταν αυτός που συζήτησε, και μάλιστα ενέκρινε, τους όρους του σχεδίου με την αμερικανική πλευρά.

"Όλα είναι ρευστά"

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναμενόταν να έχει χθες το απόγευμα τηλεφωνική συνομιλία με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς, και τον Βρετανό ομόλογό του, Κιρ Στάρμερ.

Ως "μη οριστικό" περιέγραψε το αμερικανικό σχέδιο ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι στόχος για το Βερολίνο είναι το Κίεβο να μπορεί να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος. Ως "αρκετά ανησυχητικές" περιέγραψε, ωστόσο, τις προτάσεις ο επικεφαλής του επιτελείου της καγκελαρίας, Τόρστεν Φράι, και χαρακτήρισε "απαράδεκτο" το ενδεχόμενο η Ρωσία να επιτύχει στόχους τους οποίους δεν έχει κατακτήσει στο πεδίο της μάχης.

"Κάθε προσπάθεια να έρθουν και οι δύο πλευρές σε διάλογο είναι σωστή και άξια υποστήριξης. Όλα είναι ρευστά", δήλωσε ο Βάντεφουλ, κάνοντας ταυτόχρονα λόγο για "ανορθόδοξη, αλλά αποτελεσματική" προσέγγιση εκ μέρους του Αμερικανού προέδρου. Ανέφερε ακόμα ότι ο ίδιος μίλησε με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, αλλά και με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, που διαμεσολαβεί ενεργά.