Politico: Το σχέδιο του Γουίτκοφ για την Ουκρανία ανησυχεί τους Ευρωπαίους

Πέμπτη, 20-Νοε-2025 10:55

Politico: Το σχέδιο του Γουίτκοφ για την Ουκρανία ανησυχεί τους Ευρωπαίους

Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ και Ουκρανοί αξιωματούχοι προσπαθούσαν την Τετάρτη να κατανοήσουν τους όρους μιας ειρηνευτικής πρότασης της κυβέρνησης Τραμπ για την Ουκρανία, με πολλούς να ανησυχούν ότι αυτό ενδεχομένως να σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να υποκύψουν σε ρωσικές απαιτήσεις για να τερματίσουν τις μάχες, όπως μεταδίδει το Politico. 

Καθώς Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι αναζητούσαν διευκρινίσεις, πολλοί δήλωναν ότι αρκετές πτυχές του σχεδίου παρέμεναν σε εκκρεμότητα, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του ΝΑΤΟ και τυχόν εδαφικών παραχωρήσεων της Ουκρανίας προς τη Ρωσία.

Η προσπάθεια του απεσταλμένου της κυβέρνησης Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ — ο οποίος έχει διατελέσει συνομιλητής με τη Μόσχα — ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου μήνα, όταν συναντήθηκε με τον Ρώσο ειδικό απεσταλμένο Κίριλ Ντμίτριεφ στο Μαϊάμι, σύμφωνα με ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα.

Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ένιωσαν αιφνιδιασμένοι όταν το σχέδιο Γουίτκοφ δημοσιοποιήθηκε. Η δημοσιοποίηση του σχεδίου έγινε τη στιγμή που οι σύμμαχοι είχαν αρχίσει να εκτιμούν πως ο Τραμπ είχε αρχίσει επιτέλους να συνειδητοποιεί την ανειλικρίνεια του Πούτιν στην επίτευξη μιας συμφωνίας, αναφέρουν δύο πηγές στο Politico. 

Το σχέδιο των 28 σημείων -η ύπαρξη του οποίου αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το Axios- στην τρέχουσα μορφή του θα απαιτούσε σημαντικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων περιορισμών στον στρατό της και παραίτησης από σημαντικές εδαφικές εκτάσεις, σύμφωνα με μια τρίτη πηγή η οποία πάντως διευκρίνισε ότι κάποιοι όροι του σχεδίου παρέμειναν υπό διαπραγμάτευση. 

Μια πτυχή που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξακολουθούν να σκέφτονται είναι εάν και πώς θα γίνει η συζήτηση για τον ρόλο του ΝΑΤΟ, είπε το άτομο. 

Η Ουκρανία έχει επιδιώξει την ένταξη στο ΝΑΤΟ ως εγγύηση ασφάλειας έναντι μιας μελλοντικής ρωσικής εισβολής. Ενώ ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες το υποστηρίζουν αυτό, οι ΗΠΑ το έχουν απορρίψει και η Μόσχα απαιτεί εδώ και καιρό από το Κίεβο να μην ενταχθεί στην αμυντική συμμαχία, θεωρώντας το ως απειλή.

Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανησυχούν επίσης για τις εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία, τις οποίες θεωρούν ως επιβράβευση της επιθετικότητας της Μόσχας, δημιουργώντας έτσι ένα ανησυχητικό προηγούμενο. 

Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει τις λεπτομέρειες του σχεδίου ή τον τρόπο με τον οποίο προέκυψε.

Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πάντως οι αξιωματούχοι προσπαθούσαν να κατανοήσουν ένα σχέδιο με λίγες λεπτομέρειες για να συνεχίσουν.

"Δεν έχουμε ενημερωθεί σχετικά", δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. "Καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες από όλους τους διεθνείς εταίρους για να οδηγήθεί επιτέλους ο Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων".

Πρόσθεσε: "Φυσικά, υποστηρίζουμε όλα όσα οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. Εστιάζουμε στην υποστήριξη της Ουκρανίας και, ως εκ τούτου, καθιστούμε πολύ σαφές στον Πούτιν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση σε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης".

Οι τελευταίες απαιτήσεις της Ρωσίας φαίνεται ότι αποτελούν επανάληψη των προτάσεων που ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο είχε ήδη απορρίψει στο πλάισιο της διαπραγμάτευσης για μια νέα σύνοδο κορυφής Τραμπ - Πούτιν, αναφέρει πηγή στο Politico. Αυτές περιλαμβάνουν την απαίτηση της Μόσχας να ελέγχει περισσότερα εδάφη στην Ανατολική Ουκρανία από όσα έχει ήδη καταλάβει στον πόλεμο και να εγκαταλείψει η Ουκρανία τις μελλοντικές προστασίες ασφαλείας από τους Δυτικούς συμμάχους.

Αισιοδοξία από τον Λευκό Οίκο

Ο Λευκός Οίκος είναι πάντως αισιόδοξος για το σχέδιο, με έναν ανώτερο αξιωματούχο να λέει ότι ένα πλαίσιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης θα μπορούσε να συμφωνηθεί από όλα τα μέρη μέχρι το τέλος αυτού του μήνα, ακόμη και "αυτή την εβδομάδα".

Ένας δεύτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να επιδείξουν ευελιξία.

Η Ουκρανία δεν έχει σχολιάσει δημόσια το σχέδιο. Ο αρχηγός του προσωπικού του Ζελένσκι, Άντρι Γερμάκ, δήλωσε την Τετάρτη ότι βρίσκεται σε "συνεχή επικοινωνία" με την ομάδα του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του Γουίτκοφ, και θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για να τερματίσει τον πόλεμο "και να εξασφαλίσει μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη".

Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ιβέτ Κούπερ, σημείωσε ότι ο Πούτιν έχει απορρίψει όλες τις ειρηνευτικές προσπάθειες του Τραμπ μέχρι στιγμής και αντ' αυτού "απλώς επέλεξε να κλιμακώσει τον πόλεμο". Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, είπε, η ευρωπαϊκή προσέγγιση είναι να πιέσει τον Πούτιν, μέσω οικονομικών κυρώσεων και υποστήριξης προς την Ουκρανία.

Ένας Βρετανός διπλωμάτης υπέδειξε ότι το Λονδίνο δεν είχε ενημερωθεί για τις προτάσεις, παρά τη στενή σχέση του συμβούλου εθνικής ασφάλειας Τζόναθαν Πάουελ με τον Γουίτκοφ. Ένας δεύτερος Βρετανός αξιωματούχος προσπάθησε να υποβαθμίσει το πόσο σοβαρά πρέπει να ληφθεί το σχέδιο.

Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι είναι εδώ και μήνες επιφυλακτικοί όσον αφορά την προσέγγιση του Γουίτκοφ στη σύγκρουση.

"Οι Ρώσοι έχουν σαφώς αναγνωρίσει τον Γουίτκοφ ως κάποιον που είναι πρόθυμος να προωθήσει τα συμφέροντά τους", δήλωσε ένας αξιωματούχος άμυνας της ΕΕ. "Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ερωτηθεί για αυτό. Αλλά υπάρχει μια πτέρυγα μέσα στον Λευκό Οίκο που εδώ και καιρό βλέπει τους Ευρωπαίους ως 'αποτυχημένους' στην ειρηνευτική διαδικασία, οπότε κατά κάποιο τρόπο, δεν αποτελεί έκπληξη".

Ένας δεύτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου απέρριψε πάντως τους ισχυρισμούς ότι η Μόσχα θέλει να συνεργαστεί μόνο με τον Γουίτκοφ για τον τερματισμό του πολέμου. Η Ρωσία θα πρέπει να θέλει να μιλήσει με την Ουάσινγκτον για τον τερματισμό του πολέμου, δήλωσε ο αξιωματούχος.

Κρεμλίνο: Τίποτα καινούργιο στις προτάσεις

Το Κρεμλίνο υποβάθμισε την Τετάρτη τη σημασία της νέας πρότασης. "Δεν υπήρξε τίποτα νέο πέρα ​​από αυτά που συζητήθηκαν στο Άνκορατζ", δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, όταν ρωτήθηκε για την πρόταση, αναφερόμενος στη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα μεταξύ Τραμπ και Πούτιν τον Αύγουστο.

Δεν είναι σαφές πόσο εκτεταμένος ήταν ο σχεδιασμός για αυτό το ειρηνευτικό σχέδιο. Αρκετά άτομα που κανονικά θα είχαν ενημερωθεί για ένα τέτοιο σχέδιο στον Λευκό Οίκο και το Υπουργείο Εξωτερικών επίσης δεν συμβουλεύτηκαν για την τελευταία προσπάθεια του Γουίτκοφ, αναφέρουν δύο πηγές. 

Η πρώτη πηγή δήλωσε ότι το σχέδιο του Γουίτκοφ περιλάμβανε "μηδενικό συντονισμό μεταξύ των υπηρεσιών". Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.

Από την ανάληψη των καθηκόντων του τον περασμένο Ιανουάριο, ο Τραμπ και ανώτεροι βοηθοί του έχουν επανειλημμένα προσπαθήσει να πείσουν τη Ρωσία να εμπλακεί σοβαρά στον τερματισμό της σύγκρουσης. Ωστόσο, μήνες συναντήσεων υψηλού επιπέδου και τηλεφωνικών κλήσεων, συμπεριλαμβανομένης της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα, έχουν αφήσει τον Τραμπ και την ομάδα του απογοητευμένους και με άδεια χέρια.

Μετά από μήνες άρνησης να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα, ο Τραμπ επέβαλε κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες της Ρωσίας τον Οκτώβριο, αφού τα σχέδια για μια συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν στη Βουδαπέστη ναυάγησαν.