Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου 

Η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων τεχνολογίας έχει ανακάμψει εντυπωσιακά από τη διόρθωση του 2022, ωστόσο η εικόνα της αγοράς παραμένει έντονα άνιση. Ορισμένες εταιρείες προσελκύουν τεράστια κεφάλαια, ενώ άλλες δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν επενδυτικό ενδιαφέρον και μένουν εκτός παιχνιδιού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Crunchbase για το τρίτο τρίμηνο του 2025, η συνολική χρηματοδότηση των startups παγκοσμίως ανήλθε στα 97 δισ. δολάρια, καταγράφοντας μόλις το τέταρτο τρίμηνο από το 2022 που ξεπερνά το όριο των 90 δισ. δολαρίων.

Ωστόσο η σημερινή εικόνα διαφέρει σημαντικά από εκείνη της κορύφωσης της αγοράς το 2021. Όπως και τότε, η ροή κεφαλαίων παραμένει έντονη και συχνά καθοδηγείται από τον φόβο των επενδυτών μήπως μείνουν εκτός (FOMO).

Πολλές εταιρείες, μάλιστα, καταφέρνουν να εξασφαλίσουν νέους γύρους χρηματοδότησης σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Την περίοδο εκείνη, όμως, τα επενδυτικά κεφάλαια κατανέμονταν πολύ πιο ισορροπημένα –από το food tech και το health tech έως τη ρομποτική– και σε εταιρείες όλων των σταδίων ανάπτυξης. Σήμερα, αντίθετα, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης συγκεντρώνεται σε λίγες, μεγάλες επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης.

Η τεχνητή νοημοσύνη οδηγεί την ανάπτυξη

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Crunchbase, σχεδόν το ήμισυ (46%) της παγκόσμιας χρηματοδότησης startups το τρίτο τρίμηνο του 2025 κατευθύνθηκε σε εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης. Σχεδόν το ένα τρίτο αυτής της χρηματοδότησης αφορούσε μία μόνο εταιρεία, την Anthropic, η οποία άντλησε 13 δισ. δολάρια.

Συνολικά 45 δισ. δολάρια επενδύθηκαν σε εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης το τρίτο τρίμηνο, καθιστώντας το το τρίτο υψηλότερο τρίμηνο όλων των εποχών – μετά το τέλος του 2024 και τις αρχές του 2025.

Την ίδια στιγμή, η βιοτεχνολογία κατέγραψε το χαμηλότερο ποσοστό χρηματοδότησης των τελευταίων 20 ετών, ενώ οι επενδύσεις στην κυβερνοασφάλεια, αν και σταθερές, παρουσίασαν μικρή πτώση το τρίτο τρίμηνο του 2025.

Αντίθετα, κλάδοι που ωφελούνται από την αυτοματοποίηση μέσω AI –όπως η νομική τεχνολογία (legal tech) και τα λογισμικά ανθρώπινου δυναμικού– γνωρίζουν άνθηση. Η legal tech σημείωσε μάλιστα ιστορικό ρεκόρ, με εταιρείες που υπόσχονται την αυτοματοποίηση μεγάλου μέρους της νομικής εργασίας.

Το γεγονός ότι όλο και περισσότερα κεφάλαια συγκεντρώνονται σε λίγες μεγάλες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης προκαλεί ανησυχίες ότι μπορεί να δημιουργείται μια νέα "φούσκα", η οποία θα επηρεάσει το οικοσύστημα των startups αν καταρρεύσει. 

Ραγδαία άνοδος των "megarounds"

Η άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης συνοδεύεται από εντυπωσιακή αύξηση των λεγόμενων megarounds – δηλαδή επενδυτικών γύρων άνω των 100 εκατ. δολαρίων.

Φέτος το ποσοστό της χρηματοδότησης των αμερικανικών startups που κατευθύνθηκε σε γύρους αυτού του μεγέθους έφτασε σε ιστορικό υψηλό, μια εξέλιξη που δεν προκαλεί έκπληξη σε όσους παρακολουθούν την άνοδο των μεγάλων επενδυτικών γύρων στον τομέα του AI.

Σύμφωνα με την Crunchbase, περίπου το 70% της συνολικής χρηματοδότησης των αμερικανικών startups φέτος αφορά συμφωνίες άνω των 100 εκατ. δολαρίων, που αντιστοιχούν σε 157 δισ. δολάρια, κατανεμημένα σε περισσότερους από 300 καταγεγραμμένους γύρους. Η αναλογία των επενδύσεων σε τόσο μεγάλους γύρους έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα οκτώ χρόνια, υπογραμμίζοντας τη συγκέντρωση κεφαλαίων σε λίγες, ισχυρές εταιρείες.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το συνολικό ποσό των επενδύσεων φέτος δεν αποτελεί το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ. Το ρεκόρ εξακολουθεί να κατέχεται από το 2021, η χρονιά κορύφωσης της τελευταίας ανοδικής αγοράς. Τότε η έντονη δραστηριότητα στις δημόσιες εγγραφές (IPO), οι εκρηκτικές τιμές των τεχνολογικών μετοχών και η διάθεση των επενδυτών να υπογράφουν μεγάλα "τσεκ" οδήγησαν τα συνολικά κεφάλαια χρηματοδότησης σε αστρονομικά επίπεδα. Σημαντικό μέρος των χρημάτων κατευθύνθηκε σε γνωστούς "μονόκερους", ενώ ιδιαίτερα αυξημένη ήταν και η δραστηριότητα στα πρώιμα στάδια χρηματοδότησης.

Φέτος, αντίθετα, λίγες μεγάλες εταιρείες απορροφούν δυσανάλογα μεγάλο μερίδιο των κεφαλαίων. Η μεγαλύτερη συμφωνία –η πρωτοφανής επένδυση 40 δισ. δολαρίων στην OpenAI, με τη στήριξη της SoftBank– αντιστοιχεί από μόνη της περίπου στο ένα τέταρτο όλων των megarounds. Η επενδυτική δραστηριότητα είναι πλέον πολύ πιο συγκεντρωμένη γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς πάνω από τα δύο τρίτα των megarounds φέτος αφορούν εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε AI, σύμφωνα με την Crunchbase.

Σε διεθνές επίπεδο, η εικόνα είναι αντίστοιχη: το 60% της συνολικής χρηματοδότησης των startups παγκοσμίως κατευθύνθηκε σε γύρους των 100 εκατ. δολαρίων και άνω, φέρνοντας το 2025 σε επίπεδα σχεδόν ισάξια με την κορύφωση του 2021.

Οι αρχικές επενδύσεις υποχωρούν

Καθώς οι τεράστιοι γύροι χρηματοδότησης αυξάνονται, οι επενδύσεις σε πρώιμο στάδιο (seed) μειώνονται. Παρότι το συνολικό ποσό που επενδύεται σε αυτά τα πρώτα στάδια παραμένει σχετικά σταθερό, ο αριθμός των συμφωνιών φθίνει. Οι αρχικές επενδύσεις γίνονται μεγαλύτερες, αλλά και πιο δύσκολο να εξασφαλιστούν.

Η early-stage χρηματοδότηση έχει ουσιαστικά σταθεροποιηθεί, παρά τη στήριξη που λαμβάνουν τομείς όπως η ρομποτική, η βιοτεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη.

Οι μονόκεροι και η "γεωγραφία" των επενδύσεων 

Το τρίτο τρίμηνο καταγράφηκε, παράλληλα, έκρηξη στη δημιουργία "μονόκερων" – με 26 νέες εταιρείες να ξεπερνούν αποτίμηση του 1 δισ. δολαρίων τον Σεπτέμβριο. Μεταξύ των πιο ενεργών επενδυτών συγκαταλέγονται οι Insight Partners, General Catalyst, Accel, Andreessen Horowitz και Iconiq Capital.

Οι επενδύσεις σε ασιατικές startups ενισχύθηκαν χάρη σε μεγάλα deals στον τομέα του hardtech, ενώ οι ευρωπαϊκές startups συγκέντρωσαν 13,1 δισ. δολάρια σε πάνω από 1.000 συμφωνίες, αυξημένες κατά 22% σε ετήσια βάση. Η χρηματοδότηση σε πρώιμο στάδιο ήταν ιδιαίτερα ισχυρή στην Ευρώπη, ενώ η περιοχή επωφελήθηκε από τον ενθουσιασμό που προκάλεσε η πολυαναμενόμενη IPO της Klarna. Στη Λατινική Αμερική, η Βραζιλία ανέκτησε την πρωτιά, εκτοπίζοντας το Μεξικό ως η χώρα με την υψηλότερη χρηματοδότηση στην περιοχή.