Αυξανόμενη πίεση δέχεται ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι από τους επικριτές του, για να διατηρήσει το ηλεκτρικό ρεύμα και τη θέρμανση, την ώρα που ο Βλαντιμίρ Πούτιν εντείνει τις στρατιωτικές επιθέσεις κατά του ενεργειακού εφοδιασμού της Ουκρανίας.

Ειδικότερα, ο Ουκρανός πρόεδρος φοβάται την αντίδραση του κοινού για τις πιθανές παρατεταμένες διακοπές ρεύματος αυτό το χειμώνα και προσπαθεί να μεταθέσει την ευθύνη, δήλωσε ο πρώην επικεφαλής της κρατικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας.

Ο 39χρονος Βολοντίμιρ Κουντρίτσκι, ο οποίος ηγούνταν της Ukrenergo μέχρι που αναγκάστηκε να παραιτηθεί πέρυσι εν μέσω εσωτερικών διαμαχών για τον πολιτικό έλεγχο του ενεργειακού τομέα, δήλωσε ότι είναι ένας από εκείνους που το γραφείο του Προέδρου θεωρεί ως αποδιοπομπαίους τράγους.

Σε συνέντευξη στο Politico, προέβλεψε ότι η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει έναν "πολύ δύσκολο χειμώνα" υπό τον αμείλικτο ρωσικό βομβαρδισμό -και υποστήριξε ότι η κυβέρνηση του Κιέβου έχει επιδεινώσει την κατάσταση με μια σειρά από λανθασμένες κινήσεις.

Ρίχνοντας "λάδι στη φωτιά" στις τεταμένες συνομιλίες με την ομάδα του Ζελένσκι, ο Κουντρίτσκι κατηγορήθηκε την περασμένη εβδομάδα για κατάχρηση, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της ουκρανικής κοινωνίας και των βουλευτών της αντιπολίτευσης. 

Υποστηρίζουν ότι η απαγγελία κατηγοριών εναντίον του Κουντρίτσκι, που αφορά μια σύμβαση -μία από τις εκατοντάδες- που ενέκρινε πριν από επτά χρόνια, όταν ήταν αναπληρωτής διευθυντής στην Ukrenergo, είναι ένα κραυγαλέο παράδειγμα της επιθετικής χρήσης της νομικής διαμάχης από την ουκρανική ηγεσία για να εκφοβίσει τους αντιπάλους, να σιωπήσει τους επικριτές και να συγκαλύψει τα δικά της λάθη.

Ο Κουντρίτσκι πρόσθεσε ότι δεν έχει καμία αμφιβολία ότι οι κατηγορίες εναντίον του θα έπρεπε να εγκριθούν από το Γραφείο του Προέδρου και "θα μπορούσαν να έχουν οργανωθεί μόνο κατόπιν εντολής του Ζελένσκι". Το γραφείο του Ουκρανού προέδρου αρνήθηκε να απαντήσει στις επανειλημμένες αιτήσεις του Politico για σχόλιο.

Πριν από τη σύλληψή του, ο Κουντρίτσκι δήλωσε ότι αποτελούσε αντικείμενο κριτικής "από ανώνυμα κανάλια Telegram που υποστηρίζουν το γραφείο του Προέδρου με ψευδείς ισχυρισμούς, όπως ότι είχα υπεξαιρέσει χρήματα". Το θεώρησε ως το πρώτο σημάδι ότι πιθανότατα θα αποτελούσε στόχος πιο σκληρής μεταχείρισης.

Ο Κουντρίτσκι, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος την Παρασκευή με εγγύηση, χαρακτήρισε τις ποινικές κατηγορίες εναντίον του ως "ανοησίες", αλλά έχουν απαγγελθεί έτσι ώστε να είναι "ευκολότερο για το γραφείο του Προέδρου να πουλήσει την ιδέα ότι είμαι υπεύθυνος για την αποτυχία προετοιμασίας του ενεργειακού συστήματος για τον επερχόμενο χειμώνα, παρά το γεγονός ότι δεν εργάζομαι στην Ukrenergo για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα".

"'Είναι τρομοκρατημένοι' από την πιθανότητα δημόσιας κατακραυγής αυτόν το χειμώνα", συμπλήρωσε.

Ανταγωνιστικά σχέδια

Η δημόσια αντίδραση κατά της ηγεσίας στο Κίεβο θα είναι εν μέρει δικαιολογημένη, είπε ο Κουντρίτσκι, επειδή η προσπάθεια να παραμείνουν τα φώτα αναμμένα θα έχει επιδεινωθεί από την καθυστέρηση στην ανάπτυξη μιας πιο αποκεντρωμένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Κουντρίτσκι είπε ότι η ενεργειακή πρόκληση της Ουκρανίας, καθώς οι μέρες γίνονται πιο κρύες, θα επιδεινωθεί από την αποτυχία της κυβέρνησης να ενεργήσει άμεσα βάσει ενός σχεδίου που παρουσίασε στον Ζελένσκι πριν από τρία χρόνια. Η πρόταση θα αποκέντρωνε την παραγωγή ενέργειας και θα απομακρυνόταν, το συντομότερο δυνατό, από ένα σύστημα που βασίζεται σε τεράστια κεντρικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας της σοβιετικής εποχής, τα οποία αποτελούν πιο ελκυστικούς στόχους για ρωσικές επιθέσεις.  

Το σχέδιο βασιζόταν στην ιδέα ότι η αποκέντρωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αντεπεξέλθει στις ρωσικές επιθέσεις με πυραύλους και drones. Οι επιθέσεις αυτές έχουν ενταθεί σε ανησυχητικό βαθμό τις τελευταίες εβδομάδες, με τη Ρωσία να στοχεύει ορισμένες ημέρες τις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας με 500 drones ιρανικού σχεδιασμού και 20 έως 30 πυραύλους σε κάθε επίθεση.

Αντί να εγκρίνει γρήγορα το σχέδιο αποκέντρωσης, ο Ζελένσκι ενέκρινε -σύμφωνα με τον Κουντρίτσκι- ένα ανταγωνιστικό σχέδιο που υποστηρίχθηκε από τον ισχυρό επικεφαλής του προσωπικού του, Αντρέι Γερμάκ, για τη "δημιουργία ενός τεράστιου ταμείου με σκοπό την προσέλκυση εκατοντάδων εκατομμυρίων ξένων επενδύσεων για υδρογόνο και ηλιακή ενέργεια".

Πέρυσι, η κυβέρνηση έστρεψε την προσοχή της στην αποκέντρωση, υιοθετώντας τελικά το σχέδιο του Κουντρίτσκι. "Αλλά χάσαμε ένα χρόνο", σημείωσε χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, υποστήριξε ότι "ο αργός ρυθμός ενίσχυσης των ενεργειακών εγκαταστάσεων της χώρας, ώστε να αντέχουν καλύτερα στις επιπτώσεις άμεσων χτυπημάτων ή εκρήξεων -συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής καταφυγίων από σκυρόδεμα για την προστασία των μετασχηματιστών στα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας- ήταν μια "συντριπτική αποτυχία της κυβέρνησης".

"Η Ukrenergo άρχισε να ενισχύει τις εγκαταστάσεις και να κατασκευάζει καταφύγια από μπετόν για τους μετασχηματιστές το 2023 -αλλά ελάχιστα έργα πραγματοποιήθηκαν από άλλες εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργεια", τόνισε.

Δημοκρατική οπισθοδρόμηση

Ο Κουντρίτσκι αναγκάστηκε να παραιτηθεί ξαφνικά πέρυσι, σε μια κίνηση που, σύμφωνα με αρκετά στελέχη στον τομέα της ενέργειας, ήταν αποτέλεσμα μιας στρατηγικής που σχεδιάστηκε από άτομα του περιβάλλοντος του προέδρου, που ήθελαν να μονοπωλήσουν την πολιτική εξουσία.

Η αποχώρησή του προκάλεσε ανησυχία στις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον -Δυτικοί διπλωμάτες και διεθνείς δανειστές εξέδωσαν ακόμη και μια σπάνια δημόσια επίπληξη, σπάζοντας τη συνήθη σιωπή τους σχετικά με την εσωτερική πολιτική της Ουκρανίας και προτρέποντας το Κίεβο να αλλάξει στάση.

Μέχρι στιγμής, οι διεθνείς εταίροι δεν έχουν κάνει δημόσια σχόλια για τη σύλληψη και την παραπομπή του Κουντρίτσκι. Ωστόσο, μια ομάδα τεσσάρων επιφανών ουκρανικών think tanks εξέδωσε κοινή δήλωση στις 30 Οκτωβρίου, την ημέρα μετά την παραπομπή του Κουντρίτσκι, προτρέποντας τις αρχές να διεξαγάγουν έρευνες με "απόλυτη αμεροληψία, αντικειμενικότητα και πολιτική ουδετερότητα".

Ακόμη, απηύθυναν προειδοποίηση για τον κίνδυνο πολιτικών διώξεων. Στην δήλωσή τους ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι "Η πρακτική των πολιτικά υποκινούμενων ενεργειών εναντίον επαγγελματιών που κατέχουν θέσεις εξουσίας σε οποιαδήποτε χώρα, ειδικά σε μια χώρα που βιώνει τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες του πολέμου, αποτελεί πλήγμα για την κρατική υπόσταση και όχι έκφραση δικαιοσύνης".

Την Κυριακή το βράδυ, η Ρωσία εξαπέλυσε περισσότερες επιθέσεις εναντίον των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας, χτυπώντας περιοχές σε ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, "μόνο αυτή την εβδομάδα, οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν σχεδόν 1.500 επιθετικά drones, 1.170 κατευθυνόμενες αεροπορικές βόμβες και περισσότερα από 70 πυραύλους διαφόρων τύπων για να επιτεθούν στη ζωή στην Ουκρανία". Σε αντίθεση με τους προηγούμενους χειμώνες του πολέμου, αυτή τη φορά οι ρωσικές δυνάμεις επιτίθενται επίσης στις υποδομές φυσικού αερίου της χώρας σε μια συνεχή εκστρατεία. 

Από τότε που αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την Ukrenergo, ο Κουντρίτσκι δεν διστάζει να επισημάνει αυτό που ο ίδιος αποκαλεί "κακοδιαχείριση του ενεργειακού τομέα της Ουκρανίας". Για αυτό το λόγο, όπως λέει, έχει δεχτεί επιθέσεις στα social media ως αντιπατριώτης. Ο ίδιος όμως έχει διαφορετική άποψη.

"Οι περισσότεροι Ουκρανοί κατανοούν ότι η κυβέρνηση πρέπει να κριτικάρεται για τα λάθη της, ακόμη και σε καιρό πολέμου, διότι διαφορετικά θα προκληθεί ζημιά στη χώρα", δήλωσε.