Του Κώστα Ράπτη

Είναι πλέον επιβεβαιωμένο: Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται σήμερα, Πέμπτη, να συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC), στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας. Η συνάντηση αυτή, η οποία επιβεβαιώθηκε από κινεζικής πλευράς, θα είναι η πρώτη των δύο ανδρών μετά την επάνοδο του Τραμπ στην εξουσία και έρχεται εν μέσω κλιμάκωσης του σινο-αμερικανικού εμπορικού και τεχνολογικού πολέμου. Τελευταία συνάντηση του Σι με Αμερικανό πρόεδρο ήταν αυτή του Νοεμβρίου 2023 στη σύνοδο της APEC στο Σαν Φρανσίσκο.

Για τον νυν ένοικο του Λευκού Οίκου, ο οποίος ήδη πραγματοποιεί ασιατική περιοδεία, το ραντεβού στο Μπουσάν αποτελεί "επιβεβαίωση" της αποτελεσματικότητας των απρόβλεπτων και επιθετικών τακτικών του έναντι της Κίνας, όπως λ.χ. η πρόσφατη απόφασή του για επιβολή δασμών της τάξης του 100% στα κινεζικά πρπροϊόντα.

Πολλοί αναλυτές, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι ανεξαρτήτως της έκβασης των συνομιλιών, ο Σι προβάλλει ήδη ως ο νικητής, έχοντας εξασφαλίσει θέση πραγματικά ισότιμου συνομιλητή, μετά την απόφαση της Κίνας να αντεπιτεθεί (πρώτη και μόνη στο διεθνές τοπίο, όπου κυριαρχούν οι προσπάθειες "εξευμενισμού" του Τραμπ), θέτοντας περιορισμούς στις εξαγωγές σπανίων γαιών από την Κίνα, αφότου η αμερικανική πλευρά διηύρυνε τον αριθμό των κινεζικών εταιρειών, των οποίων απαγορεύει την πρόσβαση σε αμερικανική τεχνολογία.

Αν υπάρχει κάτι, το οποίο προκαλεί αλλεργία στις ΗΠΑ, αυτό είναι η ανάδειξη των ευάλωτων σημείων της, όπως είναι η εξάρτησή της (συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας της πολεμικής της μηχανής) από τις κινεζικές σπάνιες γαίες. Αλλά το Πεκίνο αισθάνεται πλέον ότι έχει επαρκώς οχυρωθεί, ώστε να μην τηρεί στάση χαμηλού προφίλ.

Στην πραγματικότητα, ο διεξαγόμενος "αγώνας δρόμου" βασίζεται στο ερώτημα αν η Δύση θα μπορέσει να καλύψει την υστέρησή της στην επεξεργασία σπανίων γαιών, προτού η Κίνα απεξαρτηθεί, αν δεν το έχει καταφέρει ήδη, από τους δυτικής προελεύσεως ημιαγωγούς για την ανάπτυξη του δικού της τεχνολογικού κλάδου.

Το Πεκίνο ήταν "πλήρως προετοιμασμένο" για το πώς θα μπορούσε να ενεργήσει ο Τραμπ απέναντι στην Κίνα όταν ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του, δηλώνει στο CNN ο Γουάνγκ Γιγουέι, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Ρενμίν στο Πεκίνο.

"Αλλά από την πλευρά των ΗΠΑ, οποιοσδήποτε δασμός ή οποιαδήποτε μέτρα ελήφθησαν από την κινεζική πλευρά έχουν βοηθήσει τον ίδιο τον πρόεδρο Τραμπ να καταλάβει ότι η ικανότητα της Κίνας είναι διαφορετική από ό,τι πριν από οκτώ χρόνια", πρόσθεσε.

Και οι δύο πλευρές έδωσαν θετικά μηνύματα μετά τις εμπορικές συνομιλίες τους το Σαββατοκύριακο στη Μαλαισία, με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ να υπονοεί ότι το Πεκίνο θα αναβάλει τους ελέγχους του στις σπάνιες γαίες, ενώ οι ΗΠΑ θα αποσύρουν την απειλή δασμών της τάξης του 100% και θα περιορίσουν τις κυρώσεις τους σε πολύ λίγους τομείς εθνικής ασφάλειας.

Όμως, το αν η συνάντηση Τραμπ - Σι πρόκειται να απολήξει σε κάτι ουσιαστικότερο από μία επισφαλή ανακωχή εξαρτάται από το αν η αμερικανική πλευρά θα μεταστραφεί από τη σαφώς καταγεγραμμένη εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία προσπάθειά της να ανασχέσει την κινεζική ανάδυση, στη λογική του παιγνίου "μηδενικού αθροίσματος", ή θα προσχωρήσει στις κινεζικές υποσχέσεις ότι είναι δυνατές λύσεις αμοιβαία επωδελείς (win-win).

Με διαφορετική διατύπωση, το δίλημμα αφορά είτε στην αποδοχή μιας πολυκεντρικής παγκοσμιοποίησης με σχέσεις αμοιβαίας εξάρτησης, είτε στην προώθηση της αποσύνδεσης (decoupling) από την κινεζική οικονομία του μπλοκ, στο οποίο θα εξακολουθήσουν να ηγεμονεύουν οι ΗΠΑ. Η απάντηση προφανώς είναι ζωτικής σημασίας και για την Ευρώπη - όμως όλα δείχνουν ότι θα δοθεί ερήμην της.