ΗΠΑ-Ισραήλ: Δύσκολη διαπραγμάτευση μεταξύ φίλων
Πέμπτη, 23-Οκτ-2025 15:11
Του Κώστα Ράπτη
Από τη Δευτέρα μέχρι σήμερα έχουν καταφθάσει στο Ισραήλ ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, συνοδευόμενος από τον προεδρικό γαμπρό Τζάρεντ Κούσνερ, κατόπιν ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάρκο Ρούμπιο και κατόπιν ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς μετά συζύγου. Το "μασάζ” στην ισραηλινή ηγεσία με στόχο την υλοποίηση των επόμενων σταδίων του "σχεδίου Τραμπ” για τη Λωρίδα της Γάζας είναι κάτι παραπάνω από εντατικό.
Όχι όμως και αποδοτικό.
Αυτό θα πρέπει να συμπεράνει κανείς από την άκρως συμβολική χειρονομία της προκαταρκτικής έγκρισης (με ψήφους 25 έναντι 24) στην πρώτη από τις τέσσερις προβλεπόμενες ψηφοφορίες στο ισραηλινό κοινοβούλιο νομοσχεδίων τα οποία προβλέπουν την προσάρτηση στο εβραϊκό κράτος αφενός της Κοιλάδας του Ιορδάνη και αφετέρου του οικισμού Μααλέ Αντουμίμ. Σημειώνεται ότι η μεν Κοιλάδα διαχωρίζει τα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα των Παλαιστινίων από τα εξωτερικά σύνορα με την Ιορδανία, το δε Μααλέ Αντουμίμ, ευρισκόμενο ανατολικά της Ιερουσαλήμ, διχοτομεί εγκάρσια την Δυτική Όχθη – και προφανώς η προσάρτηση αποτελεί μονομερή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Το ενδιαφέρον με τη συγκεκριμένη ψηφοφορία είναι ότι κρίθηκε από σύμπραξη των ακροδεξιών εταίρων της κυβέρνησης Νετανιάχου με τα κοσμικά και θεωρούμενα ως διαλλακτικότερα κόμματα της αντιπολίτευσης, ενώ το Λικούντ του πρωθυπουργού απείχε (πλην ενός βουλευτή), από λεπτότητα προς τους Αμερικανούς φιλοξενούμενους.
Αλλά στην πραγματικότητα, πρόκειται για συνήθη τελετουργία ταπείνωσης των υπερατλαντικών φίλων, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι η επίσκεψη στο Ισραήλ το 2010 του τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν είχε συμπέσει με την έγκριση μαζικής οικοδομήσεως νέων οικισμών εποίκων, η οποία είχε θεωρηθεί σκανδαλώδης.
Σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει σημαντικότερες μάχες να δώσει, κατά προτίμηση πίσω από κλειστές πόρτες. Οι τελευταίες πληροφορίες τον θέλουν να προβάλλει στους Αμερικανούς συνομιλητές του τρεις "κόκκινες γραμμές” ως προς την περαιτέρω υλοποίηση του "σχεδίου Τραμπ”. Η πρώτη, την οποία και υπαινίχθηκε δημοσίως, αφορά, όπως θα ανέμενε κανείς, την μη ανάπτυξη τουρκικών δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας. Η δεύτερη την μη ανάμειξη της Χαμάς στη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας και η τρίτη την μη αναδίπλωση των ισραηλινών δυνάμεων από όλο το έδαφος του θύλακα, μέχρι να επιτευχθεί ο αφοπλισμός της παλαιστινιακής οργάνωσης.
Είναι χαρακτηριστική η δυσκολία που αισθάνονται οι Αμερικανοί ιθύνοντες. Λ.χ. Ο Ρούμπιο προειδοποίησε χθες Τετάρτη πως οι ψηφοφορίες στην ισραηλινή Βουλή, κινδυνεύουν να "απειλήσουν” τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας – και ότι ο πρόεδρος Τραμπ "κατέστησε σαφές πως αυτό δεν είναι κάτι που θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε τούτη τη στιγμή”.
Ο δε αντιπρόεδρος Βανς δήλωσε από την Ιερουσαλήμ ότι θα είναι "πολύ δύσκολη” η αποστολή να αφοπλιστεί η Χαμάς.
Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση Τραμπ δεν επιθυμεί πολλούς περισπασμούς, διότι επείγεται να παρουσιάσει μιαν εικόνα προόδου στην περιοχή, προκειμένου να επανεκκινήσει την Διαδικασία του Αβραάμ με τα αραβικά κράτη και να αναστρέψει την διεθνή απομόνωση του Ισραήλ (την οποία ήρθε να υπενθυμίσει άλλη μία απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου σχετικά με τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα).
Το αν ο Νετανιάχου, περισσότερο επιδέξιος τακτικιστής, θα παράσχει στην Ουάσιγκτον τον "χρόνο” που θέλει να "αγοράσει”, είναι αποκλειστικά δική του υπόθεση. Ενδεχομένως συνδεόμενη και από εγγυήσεις που αποζητά για την μελλοντική προσωπική του τύχη.