Κατηγορίες για κλιμάκωση της έντασης ανταλλάσσουν το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον, την ώρα που προσπαθούν να σώσουν την προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών τους, που απέχει μόλις μία εβδομάδα.

Ακόμη και αν οι συνομιλίες ανάμεσα στον Τραμπ και τον πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ μπορέσουν να επανέλθουν σε τροχιά, οι ειδικοί θεωρούν ότι η πεποίθηση κάθε πλευράς ότι έχει το πάνω χέρι, σε συνδυασμό με τη σκληρότερη στάση της Κίνας, καθιστά μια περιορισμένη συμφωνία σε λίγα θέματα το πιο πιθανό αποτέλεσμα.

"Η Κίνα πιστεύει ότι οι διαπραγματεύσεις από μόνες τους δεν αρκούν και ότι είναι απαραίτητες αποτελεσματικές ενέργειες κατά των ΗΠΑ για να αποτραπεί η άσκηση πίεσης από την πλευρά τους", δήλωσε ο Γου Σινμπό, εμπειρογνώμονας στις σχέσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών, σύμφωνα με το Reuters.

Σε κίνδυνο βρίσκονται η εύθραυστη εκεχειρία που διαπραγματεύτηκε επί μήνες και η σημαντικότερη εμπορική σχέση στον κόσμο, αξίας 660 δισ. δολαρίων ετησίως.

"Τα πρόσφατα μέτρα της Κίνας αντανακλούν στην πραγματικότητα μια αλλαγή στην προσέγγισή της στις οικονομικές και εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Τραμπ", πρόσθεσε ο Wu, διευθυντής του Κέντρου Αμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Fudan της Σαγκάης.

Ο εμπορικός πόλεμος που "είχε μπει στον πάγο" το τελευταίο διάστημα κλιμακώθηκε στις αρχές Οκτωβρίου, αφού το Πεκίνο επέκτεινε δραματικά τους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, ως απάντηση στην αύξηση του αριθμού των εταιρειών που απαγορεύεται να αγοράζουν την τεχνολογία των ΗΠΑ.

Η κίνηση της Κίνας να ενισχύσει τον έλεγχο των κρίσιμων ορυκτών, ακόμη και πέρα από τα σύνορά της, ήταν μια τεράστια επέκταση των μέσων που διαθέτει για την αντιμετώπιση εμπορικών διαφορών, υπογραμμίζοντας την πρόθεση του Πεκίνου να ασκήσει την κυριαρχία του σε ζωτικές αλυσίδες εφοδιασμού, σύμφωνα με ειδικούς.

Η Κίνα, η οποία παράγει περισσότερο από το 90% των επεξεργασμένων σπάνιων γαιών παγκοσμίως, διαμόρφωσε τους περιορισμούς της με βάση τους κανόνες των ΗΠΑ που αποσκοπούν στον περιορισμό των εξαγωγών προϊόντων σχετικών με ημιαγωγούς από άλλες χώρες προς την ασιατική χώρα.

Η κυβέρνηση Τραμπ εξεπλάγη από την αντίδραση της Κίνας, σύμφωνα με δύο πηγές που είναι εξοικειωμένες με τις εσωτερικές διαβουλεύσεις της. Μια άλλη πηγή ανέφερε ότι αξιωματούχοι διερευνούσαν τις αμερικανικές εταιρείες για να διαπιστώσουν πώς θα τις επηρεάσουν τα μέτρα της Κίνας.

Οι ειδικοί αναφέρουν ότι, ενώ το Πεκίνο προσπάθησε στη συνέχεια να παρουσιάσει τους ελέγχους του ως στοχευμένους, το πλαίσιο είχε προετοιμαστεί εδώ και πολύ καιρό και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα παραμείνει σε ισχύ.

Αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον κατηγορούν την Κίνα ότι διεξάγει "οικονομικό πόλεμο", ο Τραμπ προειδοποίησε ότι η συνάντηση ενδέχεται να μην πραγματοποιηθεί και κάθε πλευρά κατηγορεί την άλλη για την ξαφνική κλιμάκωση της έντασης.

Αυτό απέχει πολύ από τα σχόλια του Τραμπ που χαιρέτιζαν την "πρόοδο" σε θέματα που κυμαίνονται από το εμπόριο και το TikTok έως το λαθρεμπόριο φαιντανύλης και τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα οποία έκανε μετά τον τελευταίο γύρο συνομιλιών στη Μαδρίτη και μια τηλεφωνική συνομιλία με τον Σι τον Σεπτέμβριο.

Οικονομικός πόλεμος

Ο Τραμπ δήλωσε ότι εξακολουθεί να σχεδιάζει να συναντήσει τον Σι στη Νότια Κορέα στα τέλη Οκτωβρίου, στο περιθώριο της συνάντησης της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού, και αναμένει να επιτευχθεί συμφωνία, αλλά επανέλαβε την απειλή του για δασμούς 100% σε περίπτωση αποτυχίας.

Αναζητώντας μια λύση της τελευταίας στιγμής, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ και ο Κινέζος αντιπρόεδρος He Lifeng θα συναντηθούν στη Μαλαισία λίγες ημέρες πριν.

Οι συναντήσεις ακολουθούν σκληρές διαπραγματεύσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, από τη Γενεύη έως τη Στοκχόλμη, σχετικά με το εμπόριο, τη φαιντανύλη, την πρόσβαση στην αγορά και άλλες πτυχές των σχέσεων, μετά τις οποίες και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν κατηγορίες ότι η άλλη δεν τήρησε τις υποσχέσεις της.

Οι υπουργοί του υπουργικού συμβουλίου του Τραμπ θεωρούν την κίνηση της Κίνας σχετικά με τις σπάνιες γαίες ως "πλήρη οικονομικό πόλεμο", δήλωσε ένα πρόσωπο που είναι εξοικειωμένο με τη σκέψη της κυβέρνησης.

"Η προοπτική κλιμάκωσης είναι σοβαρή", πρόσθεσε το πρόσωπο αυτό. "Δεν υπάρχει εύκολη λύση, όπως μια άλλη παύση 90 ημερών".

Ο Λευκός Οίκος και το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δεν απάντησαν στα αιτήματα της Reuters για σχόλια. Τα υπουργεία Εξωτερικών και Εμπορίου της Κίνας δεν απάντησαν αμέσως σε αίτημα για σχόλια.

Η έλλειψη μιας ενιαίας πολιτικής της Ουάσιγκτον έναντι της Κίνας περιπλέκει τα πράγματα, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με τη σκέψη της κυβέρνησης, αναφέροντας το μείγμα τιμωρητικών μέτρων, αλλά και τη χαλάρωση σε ορισμένες πωλήσεις τσιπ και τη συμφωνία για την εφαρμογή TikTok.

Ενώ και οι δύο πλευρές προετοιμάζονται για συνομιλίες, διαφοροποιούν επίσης τις οικονομίες τους και αναπτύσσουν νέα μέτρα.

Ο Τραμπ υπέγραψε τη Δευτέρα μια συμφωνία για κρίσιμα ορυκτά με την Αυστραλία, η οποία αποσκοπεί στην αντιστάθμιση του ρόλου του Πεκίνου, ενώ το Reuters ανέφερε την Τετάρτη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν το ενδεχόμενο να στοχεύσουν τις εξαγωγές λογισμικού.

Αξιωματούχοι αναφέρουν ότι καταρτίζονται επίσης εκτεταμένοι τομεακοί δασμοί για ημιαγωγούς, φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες βασικές βιομηχανίες.

Η Κίνα, από την πλευρά της, θα μπορούσε να καταφύγει σε επιθετική επιβολή των νέων ελέγχων της για τις σπάνιες γαίες, να ξεκινήσει νέες αντιμονοπωλιακές έρευνες σε αμερικανικές εταιρείες ή να ενισχύσει τους δασμούς, όπως έκανε τον Απρίλιο.

Εν μέσω της δυσπιστίας, ένα αισιόδοξο σενάριο θα ήταν η συνέχεια της συμφωνίας της Φάσης 1 του 2020, σύμφωνα με ένα πρόσωπο που είναι εξοικειωμένο με τη σκέψη της κυβέρνησης, αν και οι συμφωνίες για την αγορά σόγιας ή άλλων αγροτικών προϊόντων θα μπορούσαν να είναι πιο εύκολα επιτεύξιμες.